Stan biologiczny populacji ludzkich a przemiany środowiska społeczno-ekonomicznego

• Authors: Anna Siniarska , Napoleon Wolański

Title variants

EN

Biological status of human populations and changes of the socio-economic environment

Abstracts

EN

Adaptation of life to the environment occurs at two levels - that of an individual and that of a population. In the first step of the process of adaptation variability is produced. It provides necessary material for the second step - selection. Variability is generated during the phylogeny, from one generation to the next. However, variability can also be generated during individual ontogeny at least by protective mechanisms of instinctive behaviors of animals and conscious cultural human actions. Variability originates from point mutations and chromosomal aberrations occurring during transmission of genetic material from generation to generation and through activation, or deactivation, of genes that alters their expression. This variability determines phenotypic differences among individuals. Variability thus produced is subjected to selection because how a phenotype is formed determines its ability to survive and to produce offspring. In human populations, adaptation occurs via biological and via cultural processes. Humans with their culture - especially medicine and social care - protect lives of individuals who otherwise would have been eliminated by natural selection.Hereditary differences among various geographic groups of modern people occur with low frequency - just a fraction of a percentage point. From observations of phenotypes it can be concluded that both structural alterations in the DNA and differences in gene expression cause variations, the majority of genes are inactive at various stages of ontogeny, while various portions of the genotype become active at different times in the life of an individual.Environment influences variation in three ways: (1) by causing mutations or by altering gene expression and (2) by providing conditions for the formation of a phenotype coded by a particular genotype and (3) as a factor of selection, including occurrence of cultural behaviors modifying effects of natural selection. It seems that the main aim of future research in human ecology should be search for the answer to following questions: 1. Can gene expression be changed during ontogeny? 2. To what extent such changes can be inherited? 3. To what extent is there an increase in the occurrence of genes that do not allow survival without special care (genetic load), and 4. How will all this influence future of our species? 

Keywords

PL

ekologia człowieka; filogeneza; ontogeneza; mutacja; selekcja

EN

human ecology; phylogeny; ontogeny; mutation; selection

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Ecologiae et Bioethicae
• Year: 2006
• Volume: 4
• Issue: 1
• Pages: 17-41

Dates

published

2006

Contributors

author

Anna Siniarska

• Instytut Ekologii i Bioetyki, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie,

• https://orcid.org/0000000208040774

author

Napoleon Wolański

• Instytut Ekologii i Bioetyki, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie,

• https://orcid.org/0000000314686077

References

• Bogin B., Patterns of Human Growth. Second edition. Cambridge University Press, Cambridge 1999.
• Czekanowski J., Zagadnienia antropologii. Zarys antropologii teoretycznej. Księgarnia Naukowa T. Szczęsny i s-ka, Toruń 1948
• Mesa M. S., Tipos de presentacion de la denticion permanente en ninos de Madrid (Espana). Acta de la I Conferencia International de Ecologia Humana. Madrid 1986, p. 251-163.
• Nakahara S., Sekimoto T., Global phenomenon in eruption of first permanent teeth: A survey of 50 countries. Dentistry in Japan, 39:133-137, 2003
• Nakao H., Shimura M., Aoyama H., Miura T., t t e relationships among changes of eruption order of the first permanent teeth, way of feeding at infancy, and taste at the present time on children in a kindergarten. Japanese J. of Health and Human Ecology. 55(4):159-168, 1989.
• Nonaka K., Ichiki A., Miura T., Changes in the eruption order of the first permanent tooth and their relation to season of birth in Japan. Amer. J. of Physical Anthropology, 82:191-198, 1990.
• Schultz A.H., Age changes in primates and their modification in Man. W “Human growth” pod red. J.M. Tanner, Pergamon Press, Oxford I960, p. 1-20.
• Siniarska A., Wolański N., Zmiany tempa rozwoju w ontogenezie człowieka i metody jego badania. Studia Ecologiae et Bioethicae, 3:45-81, 2005.
• Szydłowska B., Bruzda-Zwiech A., WOCHNA-SOBAŃSKA M., Starting of secondary teeting in Children living in Łódź. W “Current trends in Dental M orphology Research” pod red. E. Żądzińskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódz 2005, str. 457-463.
• Ubelaker D.H., Ancient disease in anthropological context. W “Diggingfor Pathogens”, pod red. C. L. Greenblatt, Balaban Publishers, Rehovot, Philadelphia 1998, str. 175-199.
• Ubelaker D.H., Health issues in the early formative of Ecuador: Skeletal biology o f Real Alto. W „Archeology o f Formative Ecuador”, pod red. J. Quilter, Dumbarton Oak Research Library and Collection, Washington 1995, str. 259-287.
• Valsik J.A., Changes of eruption of the first permanent teeth. Scripta Medica, 48:191-194, 1975.
• Valsik J.A., Poradi prorezavani trwałych zubu u predskolnich deti . Bratisl. Lek a rsk e Listy, 36(4):205, 1956.
• Wich J., Eruption of the first permanents teeth (Ml, II) in pre-school children from good environmental conditions. Studies in Physical Anthropology, 6:32-36, 1980.
• Wolański N., Człowiek i jego kultura jako dynamiczna część ekosystemów. Nowe Drogi. 12(475):51-69, 1988
• Wolański N., Ekologia człowieka. Podstawy ochrony środowiska i zdrowia człowieka. Tom 1 i 2. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Wolański N., Jarosz E., Sequence and age of permanent teeth eruption. Acta Medica Auxologica 1(2):122-130, 1969.
• Wolański N., Kasprzak E., Stature as a measure of effects of environmental change. Current Anthropology, 17/3/:548-552, 1976.
• Wolański N., Populacja ludzka jako bioindykator stanu środowiska (Środowiskowe uwarunkowania rozwoju biologicznego ludności Polski). Nauka Polska, l/242/:31-56, 1989.
• Wolański N., Postęp uprzemysłowienia a stan biologiczny człowieka. Nauka Polska. 3:113-117, 1982.
• Wolański N., Rozwój biologiczny człowieka. Podstawy auksologii, gerontologii i promocji zdrowia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Wolański N., Siniarska A., Możliwości adaptacyjne człowieka a problemy bioetyczne środowiska jego życia. Studia Philosophiae Christianae, UKSW, 38(2):161-176, 2002.
• Wolański N., Stan biologiczny dzieci i młodzieży polskiej. Kultura Fizyczna, 7:302-308, 1974.
• Wolański N., Stan biologiczny i procesy integracyjne populacji miasta Szczecina w 25-leciu PRL. Przegląd Zachodnio-Pomorski, 14(4):5-39, 1970.
• Wolański N., Stan biologiczny ludności Polski (Rozwój fizyczny i wydolność organizmu). Zdrowie Publiczne, 84(7):627-639, 1973.
• Wolański N., Stan biologiczny ludności Polski. Stan obecny i założenia dalszego rozwoju kultury fizycznej: 33-62. Sport i Turystyka, Warszawa 1972.
• Wolański N., Stan biologiczny ludności wiejskiej w Polsce (Kierunki rozwoju - stan obecny -perspektywy). Wieś i Rolnictwo, 1(6):75-122, 1975.
• Wscieklica W., Czy się wyradzamy? Stan sił fizycznych i zdrowia ludności Galicji i Królestwa Polskiego w porównaniu z innymi krajami wschodnio- i zachodnioeuropejskimi, skreślony na podstawie cyfr poboru wojskowego. Warszawa 1988.
• Young G.L., Minor heresies in human ecology. W “Human Ecology. Strategies fo r future”. Pod red. M.S. Sontag, S.D. Wright, G. L. Young, M. Grace. Society for Human Ecology, Fort Collins 1991, str. 11-25.

Identifiers

DOI

10.21697/seb.2006.4.1.02

Biblioteka Nauki

1817652