Granice ingerencji turystyki surwiwalowej w tereny przyrodnicze o różnym reżimie ochronnym

• Authors: Przemysław Płoskonka , Paweł Adamski , Szymon Ciapała

Title variants

EN

Limits of interference of survival tourism in natural areas with various protective regimes

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Surwiwal jako forma turystyki i rekreacji wymaga dostępu do zasobów przyrodniczych, w tym tych o wysokim stopniu naturalności. Obszary te ze względu na walory przyrodnicze i funkcje środowiskowe podlegają różnym reżimom ochronny. W artykule dokonano analizy obowiązujących regulacji prawnych oraz oceniono wpływ poszczególnych rodzajów zajęć z surwiwalu na obszary przyrodnicze. W konkluzji stwierdza się, że regulacje prawne stanowią istotny czynnik warunkujący możliwość uprawiania surwiwalu na terenie Polski, podejmowanie tej formy aktywności musi odbywać się przy ścisłej współpracy z właścicielami oraz zarządzającymi terenów, zaś stopień ingerencji w środowisko naturalne jest uzależniony od tematyki zajęć oraz czasu ich trwania.

EN

Survival as a form of tourism and recreation requires access to natural resources, including those with a high degree of naturalness. Due to their natural values and environmental functions, these areas are subject to various protection regimes. The article analyzes existing law regulations and assesses the impact of individual types of survival classes on natural areas. The conclusion states that law regulations are an important factor conditioning the possibility of practicing survivals in Poland, undertaking this form of activity must take place in close cooperation with the owners and managers of the areas, and the degree of interference in the natural environment depends on the subject of the classes and their duration.

Keywords

PL

wpływ turystyki; surwiwal; regulacje prawne; tereny chronione; wpływ turystyki; surwiwal; regulacje prawne; tereny chronione

EN

survival; tourism impact; law regulations; protected areas

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Ecologiae et Bioethicae
• Year: 2018
• Volume: 16
• Issue: 2
• Pages: 49-62

Dates

published

2018-06-30

Contributors

author

Przemysław Płoskonka

author

Paweł Adamski

author

Szymon Ciapała

References

• Adamski P., Bohdan A., Michalcewicz J., Ciach M., Witkowski Z., 2016, Timber stacks: potential ecological traps for an endangered saproxylic beetle, the Rosalia longicorn Rosalia alpina. „Journal of Insect Conservation”, 20(6), 1099-1105.
• Adamski P. Kolasińska A. Witkowski Z., 2016, Czy zachowanie turystów w Pienińskim Parku Narodowym zależy od ich wiedzy i nastawienia do Parku? Pieniny - przyroda i człowiek 14:167-174
• Bartnik C., 2007, Saprotrofy – rola w ekosystemie leśnym oraz możliwosc ich wykorzystania w gospodarce leśnej. Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej 9 (2-3): 530-540.
• Bezkowska G., 2003, Problemy oceny walorów przyrodniczych dla turystyki i rekreacji na obszarze Nizin Środkowopolskich. Turystyka i Hotelarstwo, 4, 9-33
• Burdzik R., Wojtas K., 2011, Wpływ rozbudowy systemów transportowych na ekosystemy i dziką faunę. „Zeszyty Naukowe”. Transport/Politechnika Śląska, 21-28.
• Briassoulis H., 2002, Sustainable tourism and the question of the commons. Annals of Tourism Research, 29(4), 1065-1085.)
• Brown T. Jr., 1987, Field Guide to Wilderness Survival, Penguin Publishing Group, New York City, USA
• Carney K. M., Sydeman W. J., 1999, A review of human disturbance effects on nesting colonial waterbirds. „Waterbirds” 22, 68-79
• Ciapała S., Adamski P., Bielański M., 2017, Survival – coraz popularniejsza forma rekreacji i jej wpływ na lasy. Studia i Materiały CEPL w Rogowie. W druku
• Ciapała S., Zielonka T., Kmiecik-Wróbel J., 2010, Metody zapobiegania nielegalnej dyspersji turystów i związanej z nią erozji gleby w Tatrzańskim Parku Narodowym. Folia Turistica 22: 67-90
• Czarnowski A., 2002, Survival w PTTK, „Gościniec” 4(8): 52.
• Duncan R. S., Wenny D.G., Spritzer M. D., Whelan C. J., 2002, Does human scent bias seed removal studies?. Ecology, 83(9), 2630-2636.
• Dyck M. G., Baydak RK., 2004, Vigilane behaviour of polar bears (Ursus martimus) in the context of wildlife-viewing activities at Churchill, Manitoba, Canada. „Biological Conservation” 116:343-350
• Gazda M., Karaś M., 1994, Wpływ czyszczeń na stan hodowlany i zywotnosc jodel w odsłoniętych młodnikach sosnowych. „Prace Instytutu Badawczego Leśnictwa. Seria B”, 20: 61-70.
• Groskrejc J., 1996, Specyfika wykorzystania środków kultury fizycznej w przygotowaniu obronnym żołnierzy formacji lądowych Wojska Polskiego [w:] Kalina R. M. (red.) Wychowanie fizyczne w edukacji obronnej społeczeństwa, PTNKF. SKFW, Warszawa: 34–39.
• Gutowski, J. M., Buchholz, L., 2000, Owady leśne– zagrożenia i propozycje ochrony. Wiadomości entomologiczne 18: 43-72.
• Guarino R., Menegoni P., Pignatti S., & Tulumello S., 2015, A territorial contradiction. In Nature Policies and Landscape Policies (pp. 69-76). Springer International Publishing.
• Gutzwiller K. J., 1990, Minimizing dog-induced biases in game bird research. Wildlife Society Bulletin (1973-2006), 18(3): 351-356.
• Hodden A., 2008, Environment and Tourism, secoud edition. Routelgade. London, New York,
• Jonsell M., 2008, Saproxylic beetle species in logging residues: which are they and which residues do they use?. Nor J Entomol 55:109–122
• Kalina R. M., 1997, Szkoła przetrwania (survival) jako formuła ukierunkowanego przygotowania psychofizycznego pilotów wojskowych [w:] „Polski Przegląd Medycyny Lotniczej” 4(3): 285–289.
• Kikulski, J., 2011, Aspekty udostępniania lasów do celów rekreacyjnych. Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej, 13(3 [28]): 288-292.
• Kruczek, Z., 2002, Atrakcje turystyczne. Metody oceny ich odbioru–interpretacja Folia Turistica, (13), 37-61.
• Kwiatkowski K. J., 2009, Sztuka przetrwania – modus vivendi [w:] Bergier J., Sroka M. (red.) Survival w teorii i praktyce, PWSZ im. Papieża Jana Pawła II, Biała Podlaska: 17–29.
• Kurek W., 2007, Turystyka. PWN, Warszawa.
• Kurek R. T., Rybacki M, Sołtysiak M., 2011, Poradnik ochrony płazów. Ochrona dziko żyjących zwierząt w projektowaniu inwestycji drogowych. Pracownia na rzecz wszystkich istot. Bystra
• Lee, C. K., Lee, J. H., Kim, T. K., & Mjelde, J. W., 2010, Preferences and willingness to pay for bird- watching tour and interpretive services using a choice experiment. Journal of Sustainable Tourism, 18(5), 695-708.
• Lijewski, T., Mikułowski, B., & Wyrzykowski, J., 2002, Geografia turystyki Polski. Polskie Wydawn. Ekonomiczne.
• Martin J. G. A., Réale D., 2008, Animal temperament and human disturbance: implications for the response of wildlife to tourism.” Behavioural Processes”, 77(1), 66-72
• Meissner H.O., 1990, Sztuka życia i przetrwania, tłum. A. Sznaper. Bellona, Warszawa.
• Muszyński, Z., & Kozioł, L., 2012, Innowacyjność w zrównoważonym rozwoju sylwaturystyki. Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, 2 (21), 101-112. Pałkiewicz J., 1998, Survival – sztuka przetrwania. Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa.
• Pękała T., 1998, Podstawy survivalu (sztuki przetrwania), „Wiedza Obronna” 1: 77–86.
• Piotrowski, M., 2010, Martwe drewno w lesie i jego znaczenie dla różnorodności biologicznej ekosystemu. Biblioteczka Leśniczego, 312: 1-12.
• Płoskonka P., 2015, Surwiwal jako forma aktywności turystyczno-rekreacyjne – synteza zjawiska. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu , vol 15/6: 751-764
• Płoskonka P., 2015, Survival – selected determinants of participation. Polish Journal of Sport and Tourism, vol. 22/2: 94-105
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów,Dz.U.2010.109.719
• Rykowaski K., 1974, Występowanie sinizny w miejscach zawieszania zbiorników żywiczarskich. „Prace IBL” 485:13-42
• Sadowski, J., Moskalik, T., Zastocki, D., Wrona, T., 2012, Wybrane gospodarcze i przyrodnicze aspekty zagospodarowania pozostałości zrębowych. Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo- Leśnej, 14(3 [32]), 246-253
• Santorski Z., 1999, Prognozowanie zagrożenia pożarowego lasów. Metoda IBL. „Biblioteczka Leśniczego” 112: 1-11
• Sekercioglu, C. H., 2002, Impacts of birdwatching on human and avian communities. Environmental conservation, 29(3), 282-289.
• Silvertown, J., 2009, A new dawn for citizen science. Trends in ecology & evolution, 24(9), 467-471.
• Sinclair, A. R. E., 1971, Wildlife as a resource. Outlook on Agriculture, 6(6), 261-266.
• Solon J., 2002, Ekologiczna rola martwego drewna w ekosystemach leśnych–dyskusja wybranych zagadnień w świetle literatury. [w:]Podstawy trwałego i zrównoważonego zagospodarowania lasów w Leśnych Kompleksach Promocyjnych (A. Breymeyer, M. Degórski, E. Roo-Zielińska, J. Solon, J. Wolski). IBL, Sękocin Las. s. 948-965
• Stańczykiewicz, A., 2006, Poziom uszkodzeń odnowienia w wyniku stosowania ręczno-maszynowych technologii pozyskiwania drewna. Acta Agraria et Silvestria. Series Silvestria, 44, 91-116.
• Szczygieł, R., Ubysz, B., & Piwnicki, J., 2009, Kryteria oceny ryzyka zagrożenia pożarowego lasu. Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza, 37: 83-112.
• Towell C., 2012, Survival dla każdego, tłum. A. Koper. Solis, Warszawa.
• Treves A, Naughton-Treves L., 2005, Evaluating lethal control in the management of human-wildlife conflict. Conservation Biology Series-Cambridge-, 9, 88-106.
• Uryn B. A., 2003, Mój survival z ludzką twarzą, „Survival” (3): 7–8.
• Ustawa z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie. Dz.U. 1995 nr 147 poz. 713 (z późniejszymi zmianami): Dz. U 2017 poz. 1295)
• Ustawa z dnia 16 kwietnie 2004 „O ochronie przyrody” (z późniejszymi zmianami) Dz. U, 2004 nr 92 poz. 880; Dz.U z 2016 poz. 2134, 2249, 2260, Dz. U z 2017 poz. 60, 132, 1074, 1566, 1595
• Ustawa z dnia 18 kwietnia 1985 r. o rybactwie śródlądowym. Dz.U. 1985 nr 21 poz. 91 (z późniejszymi zmianami): Dz. U. 2015 poz 652; Dz. U. 2017. poz 60, 1566)
• Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne. Dz.U. 2017 poz. 1566
• Ustawa z dnia 20 maja 1971 „Kodeks Wykroczeń” (z późniejszymi zmianami): Dz.U. 1971 poz. 1149 Dz.U. 2015 poz. 1094, 1485, 1634, 1707; Dz. U. 2017 poz. 966, 1941).
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (z późniejszymi zmianami): Dz. U. 1991, nr 81 poz. 351, (Dz. U. z 2017, poz. 736, 1169)
• Ustawa z dnia 28 września 1991 o lasach (z późniejszymi zmianami): Dz.U. 1991 nr 101 poz. 444 (Dz. U 2017, poz. 788)
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553 (z późniejszymi zmianami): Dz.U z 2016 poz 2134, 2249, 2260, Dz. U z 2017 poz 60, 132, 1074, 1566, 1595)
• Weiler, B., & Davis, D., 1993, An exploratory investigation into the roles of the nature-based tour leader. Tourism Management, 14(2), 91-98.
• Wiseman J., 2001, SAS. Szkoła przetrwania, tłum. A. Bezpiańska-Oglęcka, J. Jedliński, M. Krueger. Muza, Warszawa.
• Witkowski Z. J., Michalik S. Adamski P., 2004, Conservation of the marginal areas in protected territories: the Ojców National Park – case study. „Ekológia (Bratislava)” 23, 1: 44-56
• Wolski J., 2003, Martwe drzewo w lesie: ocena zapasu i propozycje postępowania. „Prace Instytutu Badawczego Leśnictwa. Seria A”, (2 [952-955]): 23-45.
• Zarzycki P., Opoka D., 2007, Survival jako forma turystyki przygodowej podejmowana przez młodzież Dolnego Śląska [w:] Umiastowska D. (red.), Aktywność ruchowa ludzi w różnym wieku, Albatros, Szczecin: 110–116.
• Zawadzka D., Zawadzki J., 2006, Ptaki jako gatunki wskaźnikowe różnorodności biologicznej i stopnia naturalności lasów. „Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej”, 8(4):249-262
• Zieliński S., 1976, W stronę Pysznej. Państwowe Wydawnictwo „Iskry, Warszawa

Identifiers

DOI

10.21697/seb.2018.16.2.05