Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju – refleksje przed ogłoszeniem nowej Dekady na rzecz Zrównoważonego Rozwoju (2020-2030)

• Authors: Anna Batorczak , Agnieszka Klimska

Title variants

EN

Education for Sustainable Development - Reflections Before the Announcement of the New Decade for Sustainable Development (2020-2030)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł prezentuje analizę stanu edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju (EZR) w Polsce przed ogłoszeniem Dekady na rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2020-2030. Jego celem była ocena realizacji EZR w naszym kraju oraz wypracowanie zaleceń w zakresie jej uskuteczniania. Dokonano analizy aktualnych podstaw programowych dla szkoły podstawowej, liceum i technikum, a następnie ukazano korzyści wynikające z prowadzenia EZR. Odniesiono się do badań przeprowadzonych w tym zakresie przez ekspertów z Uniwersytetu Stanforda oraz projektu „Badacz Wody”. Wyniki pokazują, że choć w podstawie programowej uwzględniono koncepcję zrównoważonego rozwoju, to w praktyce nadal realizowane są treści edukacji ekologicznej. Okazuje się, że wobec wszystkich korzyści oraz oczekiwań EZR nie stanowi serca i siły napędowej całego systemu edukacyjnego w Polsce. Potrzeba programów umożliwiających nabywanie umiejętności i kompetencji służących ochronie środowiska oraz działań motywujących do odpowiedzialnego reagowania na zmiany, jakie się w nim dokonują. EZR powinna być włączana do polityk i strategii, rozwijana w programach nauczania i powszechnie realizowana w szkołach. Należy też przygotowywać nauczycieli do prowadzenia EZR, wskazywać na efektywne metody i wyposażać w odpowiednie narzędzia jej wdrażania. Pozostaje nadzieja, że przyjęcie nowej Dekady przyniesie pozytywne zmiany w zakresie realizacji EZR w polskich szkołach.

EN

The paper is a reflection on the state of education for sustainable development (ESD) in Poland, before the announcement of the Decade for Sustainable Development 2020-2030. Its goal was to assess the implementation of ESD in our country, and to develop recommendations for its effectiveness. An analysis of the current core curriculum for primary schools, secondary schools, and technical secondary schools, showed the benefits of providing ESD. Reference was made to research carried out by experts from Stanford University and the “Water Explorer” project. The findings show that although the concept of sustainable development has been taken into account in the core curriculum, the content of environmental education is still being implemented in practice. It turns out that, in view of all the benefits and expectations, ESD is not the “heart and driving force” of the entire education system in Poland. The need for programmes enabling the acquisition of skills and competences for environmental protection, as well as actions motivating students to responsibly react to changes that occur in the environment, still prevail. ESD should be integrated into policies and strategies, developed in the curricula, and widely implemented in schools. It is also necessary to prepare, even train teachers to conduct ESD, point to effective methods, and equip them with appropriate implementation tools. It remains to be seen if the adoption of the “new Decade” will bring positive changes in the field of ESD implementation in Polish schools.

Keywords

PL

edukacja; rozwój zrównoważony; edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju; Dekada EZR; edukacja; rozwój zrównoważony; edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju; Dekada EZR

EN

education; ecology; sustainable development; education for sustainable development; ESD Decade

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Ecologiae et Bioethicae
• Year: 2020
• Volume: 18
• Issue: 2
• Pages: 17-26

Dates

published

2020-06-30

Contributors

author

Anna Batorczak

author

Agnieszka Klimska

References

• Ardoin, Nicole M., Alison W. Bowers, Noelle Wyman Roth, and Nicole Holthuis. 2018. „Environmental education and K-12 student outcomes: A review and analysis of research.” The Journal of Environmental Education 49(1): 1–17. https://doi.org/10.1080/00958964.2017.1366155.
• Badaczwody.pl. 2020. Program Badacz Wody. Dostęp 20.02.2020. https://www.badaczwody.pl/home.
• Borys, Tadeusz. 2010. „Dekada edukacji dla zrównoważonego rozwoju – polskie wyzwania.” Problemy Ekorozwoju 5(1): 59–70.
• Döring, Anna K., Ella Daniel, and Ariel Knafo-Noam. 2016. „Value development from middle childhood to early adulthood: New insights from longitudinal and genetically informed research.” Social Development 25(3): 471–481. https://doi.org/10.1111/sode.12177.
• Europejska Komisja Gospodarcza ONZ. 2008. Strategia Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju. Warszawa: Ministerstwo Środowiska. Dostęp 30.03.2020. http://nauczyciele.mos.gov.pl/index.php?app=docs&action=get&iid=1274.
• Kalinowska, Anna. 2007. „Dekada Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju – zmniejszanie barier.” W Wybrane zagadnienia z ekologii i ochrony środowiska. Teoria i praktyka zrównoważonego rozwoju. Wybór wykładów z lat 2004-2007, red. Anna Kalinowska i Witold Lenart, 45–50. Warszawa: Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środowiskiem Przyrodniczym.
• MNiSW.gov.pl. 2012. Ekspertyza dotycząca edukacji dla zrównoważonego rozwoju w Polsce – raport końcowy. Dostęp: 30.03.2020. https://archiwum.mos.gov.pl/fileadmin/user_upload/Ekspertyza_dotyczaca_edukacji_dla_zrownowazonego_rozwoju_w_Polsce.pdf.
• ONZ. 2015. Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, ONZ 2015 (A/RES/70/1).
• Podstawaprogramowa.pl. 2020. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej. Dostęp 7.03.2020. https://podstawaprogramowa.pl.
• UNESCO. 2012. Education for sustainable development: Sourcebook. Paris: UNESCO. Accessed 30.03.2020. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/926unesco9.pdf.
• UNESCO. 2014. Shaping the Future We Want, UN Decade of Education for Sustainable Development (2005-2014), Final Report. Paris: UNESCO. Dostęp 30.03.2020. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000230171.
• Unesco.pl. 2020. Światowa Konferencja Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju. Dostęp 7.03.2020. http://www.unesco.pl/edukacja/dekada-edukacji-nt-zrownowazonego-rozwoju/neste/1/article/37/swiatowa-konferencja-na-temat-edukacji-dla-zrownowazonego-rozwoju/.
• Vare, Paul, and William Scott. 2007. “Learning for a Change: Exploring the Relationship between Education and Sustainable Development.” Journal of Education for Sustainable Development 1(2): 191–198.

Identifiers

DOI

10.21697/seb.2020.18.2.02