Compliance – przedmiot, zakres i środki ochrony

• Authors: Andrzej Janik

Title variants

EN

Compliance – Its Purpose, Scope, and Protection Instruments

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Compliance w powszechnej praktyce oznacza działalność zgodną z prawem i etyką. Dotyczy to działalności gospodarczej – zwłaszcza regulowanej (nadzorowanej) – ale również sektora publicznego. W strukturach wewnętrznych organizacji pojawiają się specjalne komórki nadzoru nad zgodnością. Ich istnienie jest obowiązkowe – w branżach nadzorowanych, w szczególności w obszarze usług finansowych – albo opcjonalne, jeśli uzasadnia to skala i znaczenie organizacji. Przepisane prawem zasady organizacji i funkcjonowania compliance w podmiotach nadzorowanych stanowią niewątpliwie wzór dla przedsiębiorstw z innych branż. Instrumenty regulacji compliance mają głównie charakter proceduralny. Przedmiotem ochrony regulacji nie jest sama zgodność (compliance) jako taka. Są nim dobra i wartości podstawowe – środowisko naturalne, równość, godność, solidarność. Ta ostatnia pojawia się zwłaszcza w kontekście rozpowszechnionych – i nagannych – praktyk unikania opodatkowania poprzez księgową alokację aktywów do tzw. rajów podatkowych. Korzystanie z zasobów i infrastruktury kraju prowadzenia działalności, ponoszącego koszty ich powstania i utrzymania, nie towarzyszą żadne, albo tylko szczątkowe, daniny na jego rzecz. Punktem wyjścia compliance były głośne przypadki ujawnione poprzez tzw. sygnalizację (whistleblowing), która dała początek compliance jako problemowi organizacji przedsiębiorstwa. Funkcja ta wymaga określonych gwarancji chroniących osobę sygnalisty (demaskatora), jak i osobę, wobec której formułowane są zarzuty. W szerszym kontekście compliance stała się częścią składową „ładu korporacyjnego” lub „dobrych praktyk.”

EN

In common practice, compliance means acting in accordance with the law and ethics. This applies to business activities, especially the regulated (supervised) ones, but also to the public sector. In both areas, there appear to be special units in the internal structure of the organisation, dedicated to compliance supervision. They are either mandatory - in supervised industries, this refers in particular to financial services - or voluntary, if the scale and the significance of the organisation justify their existence. The legally prescribed rules on the organisation and operation of compliance in supervised entities, undoubtedly set the pattern for firms in other branches. The regulatory instruments of compliance are mainly of a procedural nature. The subject-matter of the protection is not compliance itself, but rather primary goods and values such as the environment, equality, dignity, solidarity. The last one comes to the fore, especially, in the context of the widely spread – and reprehensible – tax avoidance practices through allocation of assets to the so-called tax paradises. Making use of the resources and infrastructure of the country where business operations are conducted, is accompanied by none, or by hardly any levies for its benefit. The starting point for compliance was a set of high-profile cases, disclosed through what is popularly known as “whistleblowing”, which fuelled the idea of introducing compliance as a primary issue for corporate organisations. That function requires some special guarantees, protecting the “whistle blower”, and the person that is being incriminated. In the broader context, compliance has become a component part of corporate governance, or of its softer form, “good practices”.

Keywords

PL

compliance; regulacja; unikanie opodatkowania; whistleblowing; dobre praktyki; ład korporacyjny; compliance; regulacja; unikanie opodatkowania; whistleblowing; dobre praktyki; ład korporacyjny

EN

compliance; regulation; tax avoidance; whistleblowing; good practices; corporate governance

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Ecologiae et Bioethicae
• Year: 2020
• Volume: 18
• Issue: 2
• Pages: 27-41

Dates

published

2020-06-30

Contributors

author

Andrzej Janik

References

• Eleryk, Paweł, Alicja Piskorz-Szpytka, i Przemysław Szpytka. 2019. Compliance w podmiotach nadzorowanych rynku finansowego. Aspekty praktyczne. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Giełda Papierów Wartościowych. 2015. Dobre Praktyki spółek notowanych na GPW 2016. Warszawa: Giełda Papierów Wartościowych. Dostęp 31.03.2020. https://www.gpw.pl/pub/GPW/files/PDF/GPW_1015_17_DOBRE_PRAKTYKI_v2.pdf.
• Komitet Bazylejski ds. Nadzoru Bankowego. 2005. Zgodność i funkcja zapewnienia zgodności w bankach. Dostęp 31.03.2020. https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Zgodnosc%20i%20funkcja%20zapewnienia%20zgodnosci%20w%20bankach.pdf.
• Langas.pl. 2020. Blog. Dostęp 12.01.2020. http://www.langas.pl/blog.
• Makowicz, Bartosz. 2011. Compliance w przedsiębiorstwie. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Musiał, Marcin. 2015. „Jaki kodeks?” W Etyka i compliance w organizacji. Przegląd Zagadnień, red. Agnieszka Abec, 7–9. Warszawa: Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Dostęp 31.03.2020. http://docplayer.pl/6724221-Etyka-i-compliance-w-organizacji.html.
• Rok, Bolesław. 2015. „Czy społeczna odpowiedzialność ma coś wspólnego z płaceniem podatków?” W Etyka i compliance w organizacji. Przegląd Zagadnień, red. Agnieszka Abec, 10–11. Warszawa: Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Dostęp 31.03.2020. http://docplayer.pl/6724221-Etyka-i-compliance-w-organizacji.html.
• Solska, Joanna. 2020. „Czyszczenie szaf.” Polityka, January 14, 2020. www.polityka.pl/tygodnikpolityka/rynek/1938230,1,dochody-z-ekomody.read.

Identifiers

DOI

10.21697/seb.2020.18.2.03