Environmental Protection in Strategic Instruments of Spatial Policy in Poland

• Authors: Maciej J. Nowak

Title variants

IT

Environmental Protection in Strategic Instruments of Spatial Policy in Poland

PL

Ochrona środowiska w strategicznych narzędziach polityki przestrzennej w Polsce

RU

Environmental Protection in Strategic Instruments of Spatial Policy in Poland

• Languages of publication: EN

Abstracts

RU

Ensuring environmental protection requires the use of various instruments, including spatial policy ones. Appropriate integration of environmental issues in spatial policy is still a major challenge. The aim of this article is to determine the direction of optimal environmental protection in strategic tools of spatial policy. The article indicates optimal expectations for spatial policy instruments, from an environmental perspective. Then, it verifies the extent to which these expectations are, or can be, included in the current system. The research part verifies studies of conditions and directions of the spatial development of voivode cities, in terms of using key elements from an environmental perspective. The analyses and research show that, especially in strategic instruments at the local level, consideration should be given to determining the importance of protected areas in shaping the environment, indicating potential solutions to environmental threats, and the social context of environmental protection. However, attempts at such activities are undertaken, largely, to a very limited extent.

PL

Zapewnienie ochrony środowiska wymaga zastosowania różnych narzędzi, w tym także polityki przestrzennej. Odpowiednie uwzględnienie zagadnień środowiskowych w polityce przestrzennej wciąż stanowi poważne wyzwanie. Celem artykułu jest określenie warunków i zakresu dotyczącego ochrony środowiska, ujmowanych w strategicznych bezpośrednich narzędziach polityki przestrzennej Wskazano oczekiwania względem narzędzi polityki przestrzennej z perspektywy środowiskowej oraz zweryfikowano, w jakim zakresie oczekiwania te są lub mogą być ujęte w obecnym systemie. Zweryfikowano studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miast wojewódzkich w zakresie zastosowania kluczowych z perspektywy środowiskowej elementów. Z przeprowadzonych analiz i badań wynika, że zwłaszcza w narzędziach strategicznych na szczeblu lokalnym należy uwzględniać określenie znaczenia terenów chronionych w kształtowaniu środowiska, wskazanie potencjalnych rozwiązań przeciwdziałających zagrożeniom dla środowiska oraz kontekst społeczny ochrony środowiska. Próby takich działań są podejmowane, niemniej w przeważającym zakresie, w bardzo ograniczonym stopniu.

IT

Ensuring environmental protection requires the use of various instruments, including spatial policy ones. Appropriate integration of environmental issues in spatial policy is still a major challenge. The aim of this article is to determine the direction of optimal environmental protection in strategic tools of spatial policy. The article indicates optimal expectations for spatial policy instruments, from an environmental perspective. Then, it verifies the extent to which these expectations are, or can be, included in the current system. The research part verifies studies of conditions and directions of the spatial development of voivode cities, in terms of using key elements from an environmental perspective. The analyses and research show that, especially in strategic instruments at the local level, consideration should be given to determining the importance of protected areas in shaping the environment, indicating potential solutions to environmental threats, and the social context of environmental protection. However, attempts at such activities are undertaken, largely, to a very limited extent.

Keywords

EN

environmental protection; spatial planning; strategic instruments

IT

environmental protection; spatial planning; strategic instruments; environmental protection; spatial planning; strategic instruments

RU

environmental protection; spatial planning; strategic instruments

PL

ochrona środowiska; planowanie przestrzenne; narzędzia strategiczne; ochrona środowiska; planowanie przestrzenne; narzędzia strategiczne

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Ecologiae et Bioethicae
• Year: 2020
• Volume: 18
• Issue: 4
• Pages: 51-61

Dates

published

2020-12-21

Contributors

author

Maciej J. Nowak

References

• Albrechts, Louis. 2006. “Shifts in strategic spatial planning? Some evidence from Europe and Australia.” Environment and Planning A 38(2): 1149-1170.
• Anioł, Włodzimierz. 2019. Bezład warszawski. O erozji i odnowie przestrzeni publicznych. Warszawa: Elipsa.
• Baran-Zgłobicka, Barbara. 2017. Środowisko przyrodnicze w zarządzaniu przestrzenią i rozwojem lokalnym na obszarach wiejskich. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Budner, Waldemar. 2019. Gospodarka przestrzenna miast i aglomeracji. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
• Chmielewski, Tadeusz, Przemysław Śleszyński, Szymon Chmielewski, i Agnieszka Kułak. 2018. Ekologiczne i fizjonomiczne koszty bezładu przestrzennego. Warszawa: Instytut Gospodarki i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
• Cieszewska, Agata. 2019. Green Belts. Zielone pierścienie wielkich miast. Warszawa: Sedno.
• Degórska, Barbara. 2017. Urbanizacja przestrzenna terenów wiejskich na obszarze metropolitalnym Warszawy. Kontekst ekologiczno-krajobrazowy. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
• Drzazga, Dominik. 2019. Systemowe uwarunkowania planowania przestrzennego jako instrumentu osiągania sustensywnego rozwoju. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Faludi, Andreas. 2010. “European spatial planning: past, present and future.” Town Planning Review no. 21: 1-22.
• Fogel, Anna. 2007. “Ochrona przyrody w planowaniu przestrzennym a prawo własności.” W Planowanie przestrzenne – szanse i zagrożenia społeczno-środowiskowe, red. Stefan Kozłowski, i Paulina Legutko-Kobus, 96-105. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.
• Fogel, Anna. 2011. Prawna ochrona przyrody w lokalnym planowaniu przestrzennym. Warszawa: Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa.
• Gaczek, Wanda. 2003. Zarządzanie w gospodarce przestrzennej. Poznań: Oficyna Wydawnicza Branta.
• Giedych, Renata, Barbara Szulczewska, i Gabriela Maksymiuk. 2012. “Problemy zarządzania zieloną infrastrukturą miasta na przykładzie Warszawy.” Problemy Ekologii Krajobrazu vol. XXXIII: 203-213.
• Giedych, Renata. 2018. Ochrona przyrody w polityce przestrzennej miast. Warszawa: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.
• Kowalewski, Adam, i Maciej Nowak. 2018. “Chaos przestrzenny i prawo. Uwarunkowania, Procesy, skutki, rekomendacje.” In Studia nad chaosem przestrzennym vol. I, ed. Adam Kowalewski, Tadeusz Markowski, i Przemysław Śleszyński, 83-145. Warszawa: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.
• Macias, Andrzej, i Sylwia Bródka. 2014. Przyrodnicze podstawy gospodarowania przestrzenią. Warszawa: PWN.
• Malisz, Bolesław. 1985. “Gospodarka i polityka przestrzenna.” In Planowanie przestrzenne red. Jerzy Regulski, 59-115. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Markowski, Tadeusz. 2011. „Funkcjonowanie gospodarki przestrzennej – założenia budowy modelu zintegrowanego planowania i zarządzania rozwojem.” In System planowania przestrzennego i jego rola w strategicznym zarządzaniu rozwojem kraju, ed. Tadeusz Markowski, i Piotr Żuber, 38-42. Warszawa: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.
• Nadin, Vincent. 2007. “The emergence of the spatial planning approach in England.” Planning Practice & Research 22(1): 43-62.
• Niewiadomski, Zygmunt. 2003. Nowe prawo o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz. Warszawa: Twigger.
• Niewiadomski, Zygmunt. 2016. Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz. Warszawa: Beck.
• Nowak, Maciej, i Anna Kiepas-Kokot. 2014. “Ograniczenia środowiskowe w instrumentach zarządzania przestrzenią na szczeblu gminnym w województwie zachodniopomorskim.” Studia Regionalne i Lokalne nr 4: 144-163.
• Nowak, Maciej, i Paweł Mickiewicz. 2012. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa jako instrument zarządzania rozwojem regionalnym. Warszawa: CeDeWu.
• Nowak, Maciej. 2012. “Bezpośrednie instrumenty zarządzania przestrzenią na szczeblu lokalnym a rozwój gospodarczy jako problem badawczy.” Zarządzanie Publiczne nr 21(3): 43-55.
• Nowak, Maciej. 2013. “Ochrona środowiska jako jeden z celów zarządzania przestrzenią na szczeblu lokalnym i regionalnym.” Ekonomia i Środowisko nr 44(1): 193-205.
• Nowak, Maciej. 2013. „Wpływ organów parków narodowych na zarządzanie przestrzenią na szczeblu lokalnym.” Studia Regionalne i Lokalne nr 53(3): 89-100.
• Nowak, Maciej. 2013b. “Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko jako instrument zarządzania środowiskiem w wybranych polskich gminach.” Ekonomia i Środowisko 52(1): 56-79.
• Nowak, Maciej. 2014. “Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko jako instrument zarządzania środowiskiem w wybranych polskich gminach.” Ekonomia i Środowisko 48(1): 124-140.
• Nowak, Maciej. 2015. Decyzja o warunkach zabudowy i decyzja środowiskowa. Warszawa: Beck.
• Nowak, Maciej. 2017a. Niesprawność władz publicznych a system gospodarki przestrzennej. Warszawa: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.
• Nowak, Maciej. 2017b. “Restrictions on land use vs. protection of environmental values.” Chemistry Environmental Biotechnology no. 20: 15-16.
• Nowak, Maciej. 2019. „Funkcje narzędzi wykorzystywanych w polityce przestrzennej.” Studia z Polityki Publicznej nr 23(3): 79-92.
• Noworól, Aleksander. 2013. Ku nowemu paradygmatowi planowania terytorialnego. Warszawa: CeDeWu.
• Otawski, Piotr. 2010. “Ochrona środowiska jako wartość i cel planowania przestrzennego.” In Wartości w planowaniu przestrzennym, ed. Zbigniew Cieślak, i Anna Fogel, 62-73. Warszawa: Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa.
• Poskrobko, Bazyli. 2007. Zarządzanie środowiskiem. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Rittel, Horst, i Melvin Webber. 2016. “Dylematy ogólnej teorii planowania.” In Governance. Wybór tekstów klasycznych, ed. Jerzy Hausner, Bob Jessop, i Stanisław Mazur, 59-82. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.
• Śleszyński, Przemysław, Tomasz Komornicki, Jerzy Solon, i Marek Więckowski. 2012. Planowanie przestrzenne w gminach. Warszawa: Wydawnictwo Sedno.
• Śleszyński, Przemysław. 2013. Propozycja kompleksowej koncepcji wskaźników zagospodarowania i ładu przestrzennego. Warszawa: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.
• Soja, Edward W. 2009. “Regional Planning and Development Theories.” In International Encyclopedia of Human Geography, edited by Rob Kitchin, and Nigel Thrift, 259-270. Oxford: Elsevier.
• Szulczewska, Barbara, 2018. Zielona infrastruktura. Warszawa: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.
• Szulczewska, Barbara. 2004. „Planowanie przestrzenne jako instrument realizacji sieci ekologicznych: między teorią a praktyką.” In Płaty i korytarze jako elementy struktury krajobrazu – możliwości i ograniczenia koncepcji, ed. Agata Cieszewska, 54-62. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.
• Szulczewska, Barbara. 2008. “Planowanie przestrzenne a ochrona przyrody.” In Ochrona przyrody, ed. Mirosław Gwiazdowicz, 57-79. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe Kancelarii Sejmu.

Identifiers

DOI

10.21697/seb.2020.18.4.05