Zarządzanie środowiskiem przyrodniczym w perspektywie public governance

• Authors: Violetta Korporowicz-Żmichowska

Title variants

EN

Management of the Natural Environment in the Perspective of ‘Public Governance’

Abstracts

EN

Natural environmental management is the activity of society, organisations, and individuals, aimed at limiting unfavourable changes in eco-systems. This management is the process of making and implementing decisions, regarding the state of the environment. Moreover, it is a practical activity, aimed at maintaining and improving the condition of the natural environment, which is being degraded as a result of the economic and living activities of man. Environmental management must be consistent with the state's ecological policy, which is a deliberate and conscious set of activities of state authorities. The purpose behind this policy is to ensure ecological safety for all citizens. Environmental policy is about top-down decisions, plans that are created to improve the common good, which is the environment. This improvement concerns the environment and its quality, which is not only a ‘private good’. It is also a public good, as it is of particular importance for the functioning of a given society. Some of the problems related to environmental protection, can be solved by implementing new organisational solutions, treated as a social process. We are talking about the idea of ‘public governance’, which is a bottom-up approach to management in the public sphere, including environmental management. ‘Public governance’ or ‘participatory public management’  is a type of management that is characterised by: stakeholder involvement, transparency of decisions, equality, and the lack of exclusion of individual members or groups of society, from the possibility of deciding on the shape of public services. An example here may be civic budgets, which enable local communities to co-decide on the implementation of investments, financed from a part of the local government budget. The aim of the article, meanwhile, is to present ‘public governance’ - one of the concepts of management in the public sector, and to try to answer whether the concept of public governance can be used in managing the natural environment.

PL

Zarządzenie środowiskiem przyrodniczym to działalność społeczeństwa, organizacji i pojedynczych osób. Jego celem jest ograniczanie niekorzystnych przemian w ekosystemach. Zarządzanie to jest procesem podejmowania i wprowadzania w życie decyzji dotyczących stanu środowiska. Jest ponadto praktyczną aktywnością mającą na celu utrzymanie i poprawę stanu środowiska przyrodniczego, które ulega degradacji w wyniku gospodarczej i bytowej działalności człowieka. Zarządzanie środowiskiem musi być spójne z polityką ekologiczną państwa, która jest celową oraz świadomą aktywnością władz państwowych. Zadaniem tej polityki jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego wszystkim obywatelom. Polityka ekologiczna polega na odgórnych decyzjach, planach, które są tworzone, aby osiągnąć poprawę dobra wspólnego, jakim jest środowisko. Poprawa ta dotyczy środowiska i jego jakości, które jest nie tylko dobrem prywatnym, lecz także dobrem publicznym, gdyż ma szczególnie ważne znaczenie dla funkcjonowania danego społeczeństwa. Część z problemów z zakresu ochrony środowiska może być rozwikłanych przez wdrażanie nowych rozwiązań organizacyjnych traktowanych jako proces społeczny. Mowa tu o idei public governance, która jest oddolnym podejściem do zarządzania w sferze publicznej, w tym również zarządzania środowiskiem. Public governance, czyli „partycypacyjne zarządzanie publiczne”, to taki typ zarządzania, który cechuje się: zaangażowaniem interesariuszy, transparentnością decyzji, równością i brakiem wykluczenia poszczególnych członków czy grup społeczeństwa z możliwości decydowania o kształcie usług publicznych. Przykładem tu mogą być budżety obywatelskie, umożliwiające społecznościom lokalnym współdecydowanie o tym, jak będą realizowane inwestycje opłacane z części środków z budżetu samorządowego. Celem artykułu jest przedstawienie public governance ‒ jednej z koncepcji zarządzania w sektorze publicznym ‒ oraz próba odpowiedzi, czy koncepcja public governance może być wykorzystana w zarządzaniu środowiskiem przyrodniczym.

Keywords

PL

public governance; zarządzanie środowiskiem przyrodniczym; polityka ekologiczna

EN

public governance; management of the natural environment; ecological policy

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Ecologiae et Bioethicae
• Year: 2021
• Volume: 19
• Issue: 1
• Pages: 83-92

Dates

published

2021

Contributors

author

Violetta Korporowicz-Żmichowska

• Kolegium Ekonomiczno–Społeczne, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

• https://orcid.org/0000000155821373

References

• Blaug, Mark. 1994. Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Delmas, Magali, and Michael W. Toffee. 2004. “Stakeholders and environmental management practices: an institutional framework.” Business Strategy and the Environment 13(4): 209– 222.
• Desai, Meghnad. 2003. Public Goods: Historical Perspective. Oxford: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/0195157400.001.0001.
• Frączkiewicz-Wronka, Aldona, Martyna Wronka-Pośpiech, i Alfonso L. Montero. 2015. „Innowacje ‒ przesłanki wyłaniania się nowego paradygmatu polityki społecznej.” W Innowacyjna polityka społeczna, red. Mirosław Grewiński i Arkadiusz Karwacki, 27–43. Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. J. Korczaka w Warszawie.
• Hammer, Michael J. 2001. The agenda, what every business must do to dominate the decade. New York: Crown Business.
• Hamrol, Adam. 2005. Zarządzanie jakością z przykładami. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Hausner, Jerzy. 2019. Społeczna czasoprzestrzeń gospodarowaniu. W kierunku ekonomii wartości. Kraków: Wydawnictwo Nieoczywiste.
• Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 202/389 z 7.06.2016 r. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:12016P/TXT&from=DE.
• Koch, Rainer, and John Dixon (eds.). 2007. Public Governance and Leadership: Political and Managerial Problems in Making Public Governance Changes the Driver for Re-Constituting Leadership. Frankfurt/Main: Deutscher Universitätsverlag. https://doi.org/10.1007/978-3-8350-9100-9.
• Komisja Europejska. 2019. Unijny przegląd wdrażania polityki ochrony środowiska z 2019 r. Sprawozdanie krajowe – POLSKA. Bruksela: Komisja Europejska. Dostęp 14.02.2021. https://ec.europa.eu/environment/eir/pdf/report_pl_pl.pdf.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r. (t.j. Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483). http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970780483/U/D19970483Lj.pdf.
• Korporowicz, Violetta. 2017. „Zarządzanie progresywne w zdrowiu publicznym jako przejaw public governance.” W Nowe idee zarządzania publicznego. Wyzwania i dylematy, red. Ewa M. Marciniak, i Jerzy Szczupaczyński, 157–174. Warszawa: INP Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW.
• Kraszewski, Dariusz, i Karol Mojkowski. 2014. Budżet obywatelski w Polsce. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego. Dostęp 21.12.2020. https://partycypacjaobywatelska.pl/wp-content/uploads/2015/07/Budzet-obywatelski-w-Polsce-D.-Kraszewski-K.-Mojkowski.pdf.
• Lapuente Victor, and Steven Van de Walle. 2020. “The effects of new public management on the quality of public services.” Governance 33(3): 1–15. https://doi.org/10.1111/gove.12502.
• Lasswell, Harold, and Daniel Lerner. 1965. World revolutionary elites. Studies in coercive ideological movements. Cambridge: M.I.T. Press.
• McKenzie, Richard B. 2010. Predictably rational. Berlin: Springer.
• Nahotko, Sławomir. 2020. Podstawy zarządzania ekologicznego przedsiębiorstwem. Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Ośrodka Postępu Organizacyjnego Sp. z o.o.
• Nierzwicki, Witold. 2006. Zarządzanie środowiskowe. Warszawa: PWE.
• Osborne, Stephen P. 2006. “The new public governance.” Public Management Review 1: 377–387.
• Pabiś, Łukasz. 2017. „Zrównoważony rozwój w kontekście nowych koncepcji zarządzania publicznego: new public management i public governance (nowego zarządzania publicznego i zarządzania partycypacyjnego.” Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej Zarządzanie 25(2): 7–22. https://doi.org/10.17512/znpcz.2017.1.2.01.
• Pniewski, Krzysztof, i Bohdan Bartoszewicz. 2008. „Kreowanie wartości jako cel nadrzędny.” W Value based management. Koncepcje, narzędzia, przykłady, red. Andrzej Szablewski, Krzysztof Pniewski, Bohdan Bartoszewicz, 49–60. Warszawa: Deloitte, Poltext.
• Poskrobko, Tomasz. 2020. Polityka ochrony środowiska. Dostęp 14.02.2021. https://www.weif.uwb.edu.pl/uploads/tiny//Tomasz%20Poskrobko%20-%20pliki/Ekonomia%20%C5%9Brodowiska/Polityka%20ekologiczna.pdf.
• Prandecka, Barbara. 1991. Nauki ekonomiczne a środowisko przyrodnicze. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Rada Ministrów. 2019. Polityka ekologiczna państwa 2030 ‒ strategia rozwoju w obszarze środowiska i gospodarki wodnej. Dostęp 14.02.2021. https://bip.mos.gov.pl/fileadmin/user_upload/bip/strategie_plany_programy/Polityka_Ekologiczna_Panstwa/Polityka_Ekologiczna_Panstwa_2030.pdf.
• Samuelson, Paul A., and William D. Nordhaus. 2012. Ekonomia. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Service Agency Communities in One World. 2013. Participatory budgeting worldwide – updated version. Bon: ENGAGEMENT GLOBAL gGmbH – Service für Entwicklungsinitiativen. Accessed February 15, 2021. http://www.service-eine-welt.de/en/images/text_material-3651.img.
• Szczupaczyński, Jerzy. 2017. „Zarządzanie przez wartości.” W Nowe idee zarządzania publicznego. Wyzwania i dylematy, red. Ewa M. Marciniak, i Jerzy Szczupaczyński, 81–98. Warszawa: INP Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW.
• Varian, Hal R. 2002. Mikroekonomia. Kurs średni – ujęcie nowoczesne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Identifiers

DOI

10.21697/seb.2021.19.1.07

Biblioteka Nauki

1065184