Respect for Life from the Point of View of Naturalness

• Authors: Barbora Baďurová

Title variants

PL

Szacunek do życia z punktu widzenia naturalności

Abstracts

PL

W codziennych rozmowach ludzie często używają terminów „naturalny” i „naturalność”, a ich znaczenie nie budzi kontrowersji. Jednak, jak zaznacza autorka, może to prowadzić do nieporozumień w dyskusjach, zwłaszcza dotyczących kwestii etycznych. Artykuł opiera się głównie na filozoficznych metodach analizy i syntezy pojęciowej. Celem niniejszego opracowania jest znalezienie odpowiedzi na pytanie – czy szacunek dla życia jest naturalny, a jeśli tak, to w jakim sensie? Przedstawiono analizę kilku pojęć naturalności, a następnie w celu syntezy odniesiono je do pojęcia poszanowania życia w etyce środowiskowej. Autorka analizując pojęcie naturalności inspiruje się przede wszystkim badaniami M. Sagoffa i H. Siipiego. Odnosząc się do wyników badań, autorka stwierdza, że niektóre ujęcia naturalności nie pasują do etyki poszanowania życia, bo np. nie są w tym kontekście dostatecznie konkretne i etycznie istotne, podczas gdy inne mogą być przydatne w argumentacji na rzecz poszanowania życia istot pozaludzkich. Autorka twierdzi, że najbardziej odpowiednim ujęciem wydaje się pojmowanie naturalności zgodne z arystotelesowskim telosem, choć zmodyfikowanym na rzecz nieantropocentrycznej etyki środowiskowej. Choć kilku autorów podjęło badania nad pojęciem szacunku dla życia w powiązaniu z pojęciem naturalności, to opracowanie to wzbogaca toczącą się dyskusję na polu etyki środowiskowej o poszukiwanie odpowiedzi na pytanie – czy szacunek dla życia jest naturalny oraz jak rozumieć tę naturalność? Filozoficzne metody zadawania powiązanych pytań oraz konceptualna analiza pojęcia „naturalność”, a także poszukiwanie jego zastosowania i syntezy, mogą być również stosowane w edukacji szkolnej poprzez promowanie krytycznego i filozoficznego myślenia uczniów, którzy dzięki temu mogą kształtować w sobie postawy odpowiedzialnego podejścia do kryzysu ekologicznego i problemów środowiskowych.

EN

In daily debates, people often use the words “natural” and “naturalness”, and the meaning is often regarded as unproblematic. However, as the author points out, this can lead to misunderstanding in discussions, especially those regarding ethical matters. This paper relies mostly on philosophical methods of conceptual analysis and synthesis. The purpose of this study is to find answers to the question - Is respect for life natural and if so, in what sense? An analysis of several concepts of naturalness is presented, and later, applied to the concept of respect for life in environmental ethics for the purpose of synthesis. By analysing the concept of naturalness, the author is inspired, mostly by the investigations made by M. Sagoff and by H. Siipi. Regarding the findings, the author concludes that some senses of naturalness are not appropriate for the ethics of respect for life, because they are, for instance, not specific enough and ethically irrelevant in this context, while others may be useful in argumentation for respecting non-human living beings. The author claims that the most suitable sense seems to be the sense of naturalness in accordance with Aristotelian telos, although also modified for the sake of non-anthropocentric environmental ethics.   Even though several authors dealt with the concept of respect for life and the concept of naturalness, this contribution enriches the discussion in the environmental ethics as it seeks answers to a question - if the respect for life is natural, in what sense of naturalness is it? The philosophical methods of asking related questions, and conceptual analysis of the term “naturalness”, as well as seeking its application and synthesis, can also be applied in schools when promoting the critical and philosophical thinking of students, who can, at once, become citizens dealing responsibly with ecological crisis and environmental problems.

Keywords

PL

naturalność; szacunek dla życia; przyroda; natura; naturalny

EN

naturalness; respect for life; nature; natural

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Ecologiae et Bioethicae
• Year: 2022
• Volume: 20
• Issue: 1
• Pages: 15-23

Dates

published

2022

Contributors

author

Barbora Baďurová

• Faculty of Education, Matej Bel University in Banská Bystrica, Slovakia

• https://orcid.org/0000000238059038

References

• Aristotle. 1976. The Nicomachean ethics. Harmondsworth: Penguin.
• Baďurová, Barbora. 2010. “O emóciách... O láske a úcte k životu.” [On emotions… On love and respect for life] In Nábytok 2010: emócie v dizajne, edited by Juraj Veselovský, 1-7. Zvolen: Vydavateľstvo TU vo Zvolene.
• Baďurová, Barbora. 2013. “O prirodzenosti a úcte k životu.” [On naturalness and respect for life] In (Úvahy) o ľudskosti a ekologickosti človeka a jeho ľudskej prirodzenosti a podstate, edited by Atilla Rácz, 97-102. Zvolen: Technická univerzita vo Zvolene, Fakulta ekológie a environmentalistiky.
• Baďurová, Barbora. 2014. “Úcta k životu a vnútorná hodnota z hľadiska vybraných koncepcií environmentálnej etiky.” [Respect for life and intrinsic value from the point of view of selected concepts of environmental ethics] In Aplikovaná etika - kontext a perspektívy II, edited by Tatiana Machalová and Martin Škára, 7-17. Košice: Univerzita Pavla Jozefa Šafárika v Košiciach.
• Baďurová, Barbora. 2016a. “What do we mean by respect in environmental ethics?” In Selected approaches to environmental ethics in V4 countries, edited by Barbora Baďurová, Veronika Szántó, Tereza Vandrovcová, and Zbigniew Wróblewski, 15-36. Lublin: Academicon.
• Baďurová, Barbora. 2016b. “The problem of respect in environmental philosophy.” Studia Ecologiae et Bioethicae 14(2): 77-89. https://doi.org/10.21697/seb.2016.14.2.05.
• Baďurová, Barbora, and Marek Stachoň. 2020. Filozofovanie s deťmi: metodická príručka pre 2. stupeň ZŠ k príbehu Hodina života [Philosophizing with children: methodic handbook for 2. Level of elementary schools to the story An Hour of Life]. Banská Bystrica: Vydavateľstvo Univerzity Mateja Bela Belianum.
• Fromm, Erich. 1964. “Creators and Destroyers.” The Saturday Review, New York (04 January 1964), 22-25.
• Krchnák, Peter. 2011. “Je biocentrizmus humanizmus?” [Is biocentrism humanism?] In (Úvahy) o biocentrizme a humanizme, edited by Atilla Racz, 190-195. Zvolen: Technická univerzita.
• Lee, Keekok. 1999. The Natural and the Artefactual. The Implications of Deep Science and Deep Technology for Environmental Philosophy. Oxford: Lexington Books.
• Moore, Georg Edward. 1989. Principia Ethica. Cambridge: Cambridge University Press.
• O´Neill, John. 2001. “Meta-ethics.” In A Companion to Environmental Philosophy, edited by Dale Jamieson, 163-176. Malden: Blackwell Publishers.
• Pojman, Louis P., Paul Pojman, and Katie McShane. 2017. Environmental Ethics: Readings in Theory and Application. Boston: Cengage learning.
• Rogers, Kara. “Biophilia hypothesis.” In Encyclopedia Britannica, 25 Jun. 2019, https://www.britannica.com/science/biophilia-hypothesis. Accessed December 11, 2021.
• Sagoff, Mark. 2001. “Genetic Engineering and the Concept of the Natural.” Philosophy & Public Policy Quarterly 21(2/3): 2-10.
• Schweitzer, Albert. 1986. Kultúra a etika [Culture and ethics]. Bratislava: Slovenský spisovateľ.
• Schweitzer, Albert. 1993. Náuka úcty k životu [The doctrine of reverence for life]. Praha: DharmaGaia.
• Siipi, Helena. 2005. Naturalness, Unnaturalness and Artifactuality in Bioethical Argumentation. Turku: University of Turku.
• Taylor, Paul W. 1986. Respect for Nature. Princeton: Princeton University Press.
• Taylor, Paul W. 1981. “The Ethics of Respect for Nature.” Environmental Ethics 3(3): 197-218.
• Wilson, Edward O. 2003. Biophilia. Cambridge: Harvard University Press.

Identifiers

DOI

10.21697/seb.2022.01

Biblioteka Nauki

55455840