Biophilic Philosophy of Josef Šmajs

• Authors: Jan Lípa , Ladislav Rozenský , Petr Ondrušák , Zdeněk Vrba , Josef Dolista

Title variants

PL

Biofilna filozofia Josefa Šmajsa

Abstracts

PL

W dziedzinie etyki ekologicznej, oprócz takich nazwisk jak Kohák, Vavroušek, Keller, Librová, coraz częściej spotykamy się z nazwiskiem czeskiego filozofa  Josefa Šmajsa. Profesor Šmajs w swoich pracach przedstawia nowe, oryginalne i całościowe spojrzenie na życie człowieka na Ziemi i jego etykę. Proponowana przez niego koncepcja łączy nauki humanistyczne i przyrodnicze w jedną organiczną całość. Šmajs stwierdza wręcz: „jesteśmy wytworem wspaniałej ewolucji biologicznej, ale jesteśmy dumni tylko z naszej kreatywności kulturowej. Myślimy – i uczymy tego w szkołach – że dopełniamy człowieczeństwo ludzką kulturą i humanizujemy je. Jednak prawda jest inna, Przyroda jest oryginalna, samowystarczalna i doskonała; nie możemy jej dopełnić ani uczłowieczyć”. Dalej Šmajs twierdzi, że „jeżeli chcemy przetrwać na Ziemi, musimy mądrze ustąpić miejsca przyrodzie, musimy to zrobić w odpowiednim czasie. Epoka symbiozy kultury i przyrody jest jeszcze wciąż przed nami”. Filozofia Šmajsa, którą można określić jako biofilną, interpretuje obecne przejawy kryzysu ekologicznego, jego przyczyny oraz dostarcza jasnego, realistycznego przewodnika do ratowania człowieczeństwa i wszystkich form życia w sposób etyczny.

EN

In the field of ecoethics, in addition to names such as Kohák, Vavroušek, Keller, and Librová, we are increasingly encountering the name of a Czech philosopher, Professor Josef Šmajs. In his works, Professor Šmajs presents an entirely new, original, and comprehensive view of human life on Earth and its ethics. His concept combines the humanities and natural sciences into a single organic whole. Šmajs declares: “We are the products of a magnificent natural evolution, but we are proud only of our cultural creativity. We think – and we teach it in schools – that we complete humanity with human culture and humanize it. However, the truth is different. Nature is original, self-sufficient, and perfect; we cannot complete or humanize it.” He further claims that “If we want to survive on Earth, we must wisely give way to nature wisely in time. The epoch of the symbiosis of culture and nature is still ahead of us.” His philosophy, which can be called biophilic, interprets the current form of the ecological crisis and its causes and provides a clear, realistic guide to saving humanity and life on earth in ethical manner.

Keywords

PL

Josef Šmajs; bioetyka; kultura; ekologia; ewolucja; etyka

EN

Bioethics; culture; ethics; ecology; evolution; Josef Šmajs

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Ecologiae et Bioethicae
• Year: 2022
• Volume: 20
• Issue: 2
• Pages: 5-14

Dates

published

2022

Contributors

author

Jan Lípa

• Institute for Medical Humanities, Charles University in Prague, Czech Republic
• Middle West University, Prague, Czech Republic

• https://orcid.org/0000000257919574

author

Ladislav Rozenský

• Institute for Medical Humanities, Charles University in Prague, Czech Republic
• Middle West University, Prague, Czech Republic

• https://orcid.org/0000000304398776

author

Petr Ondrušák

• Institute for Medical Humanities, Charles University in Prague, Czech Republic
• Middle West University, Prague, Czech Republic

• https://orcid.org/0000000337080203

author

Zdeněk Vrba

• Institute for Medical Humanities, Charles University in Prague, Czech Republic
• Middle West University, Prague, Czech Republic

• https://orcid.org/0000000190236073

author

Josef Dolista

• Institute for Medical Humanities, Charles University in Prague, Czech Republic
• Department of Philosophy, Pavol Jozef Šafárik University in Košice, Slovakia

• https://orcid.org/0000000322194822

References

• Binka, Bohuslav, Josef Šmajs, and Marek Timko. 2011. Tři studie z environmentální filosofie. [Three studies in environmental philosophy]. Brno: Masarykova univerzita.
• Binka, Bohuslav. 2008. Zelený extremismus. Ideje a mentalita českých environmentálních hnutí. [Ideas and mentality of Czech environmental movements]. Brno: Masarykova univerzita.
• Databazeknih.cz. 2022. Josef Šmajs, životopis. [Josef Šmajs, curriculum vitae]. Accessed 7 Apr, 2022. http://www.databazeknih.cz/zivotopis/josef-smajs-8670.
• Keller, Jan. 1995. Přemýšlení s Josefem Vavrouškem. [Thinking with Josef Vavroušek]. Praha: Karolinum.
• Librová, Hana. 2003. Vlažní a váhaví. Kapitoly o ekologickém luxusu. [Lukewarm and hesitant. Chapters on ecological luxury]. Brno: Doplněk.
• Šmajs, Josef. 1997. Konflikt přirozené a kulturní evoluce. [Conflict of natural and cultural evolution]. Brno: Masarykova univerzita.
• Šmajs, Josef. 2003. Filosofie psaná kurzívou. Rozhlasové ekologické eseje. [Philosophy written in italics. Radio ecological essays]. Brno: Doplněk.
• Šmajs, Josef. 2008. Filosofie – obrat k Zemi: evolučně ontologická reflexe přírody, kultury, techniky a lidského poznání. [Philosophy – turn to Earth: evolutionary ontological reflection of nature, culture, technology and human knowledge]. Praha: Academia.
• Šmajs, Josef. 2011a. Ohrožená kultura – od evoluční ontologie k ekologické politice. [Endangered Culture – From evolutionary ontology to environmental policy]. Brno: Host.
• Šmajs, Josef. 2011b. Potřebujeme filosofii přežití – Úvahy o přírodě, kultuře, ekonomice, práci, poznání a popularizaci vědy. [We need a philosophy of survival – Reflections on nature, culture, economics, work, knowledge and popularization of science]. Brno: Doplněk.
• Šmajs, Josef, and Josef Krob. 1994. Úvod do ontologie. [Introduction to ontology]. Brno: Masarykova univerzita.
• Šmajs, Josef, and Josef Krob. 2003. Evoluční ontologie. [Evolutionary ontology]. Brno: Masarykova univerzita.
• Šmajs, Josef, Bohuslav Binka, and Ivo Rolný. 2012. Etika, ekonomika, příroda. [Ethics, economics, nature]. Praha: Grada.
• Šmajs, Josef, Václav Cílek, and Ivan Klíma. 2010. Tři hlasy. Úvahy o povaze konfliktu kultury s přírodou. [Three votes. Reflections on the nature of the conflict between culture and nature]. Brno: Doplněk.
• Vavroušek, Josef. 1990. Životní prostředí a sebeřízení společnosti. [Environment and self-management of society]. Praha: Institut řízení.

Identifiers

DOI

10.21697/seb.2022.10

Biblioteka Nauki

55462161