Problem (a)czasowości Boga

• Authors: Marek Łagosz

Title variants

EN

The problem of the (a)temporality of God

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule tym rozważana jest kwestia (nie)zmienności Boga, której „pochodną” – biorąc pod uwagę stwierdzenie Arystotelesa, że „substratem” czasu jest ruch – jest tytułowy problem (a)czasowości Boga. Aby uwyraźnić i uchwycić wiążące się z tymi zagadnieniami trudności i dylematy, odwołano się do teologii chrześcijańskiej, a w szczególności do problematyki stworzenia, objawienia, a także – co się z tym wiąże – wcielenia oraz zbawienia. Wyprowadzono wniosek, że należy przyjąć, iż w Bogu realizuje się zupełnie inna niż kauzalna zasada ruchu, stąd też i struktura Jego zmienności („Boski czas”) musi być radykalnie odmienna. Ten domniemany rodzaj Boskiej czasowości można nazwać czasem absolutnym i uznać, że przypomina on coś, co z naszej ludzkiej perspektywy da się za Heglem określić teraźniejszą obecnością. ------------- Zgłoszono: 30/11/2019. Zrecenzowano: 10/01/2020. Zaakceptowano do publikacji: 19/01/2020

EN

This paper considers the problem of the (a)temporality (un-changeability) of God, which is analysed from a dialectical point of view – especially from an Hegelian perspective. The conclusion we argue for is that the temporality (changeability) of God is very different from the temporality of the physical world because the former is not determined by the principle of causality. ------------- Received: 30/11/2019. Reviewed: 10/01/2020. Accepted: 19/01/2020

Keywords

PL

Bóg; zmienność; niezmienność; historyczność; metafizyczność; czasowy; aczasowość; duch; tożsamość; różnica; Bóg; zmienność; niezmienność; historyczność; metafizyczność; czasowy; aczasowość; duch; tożsamość; różnica

EN

God; changeability; unchangeability; historicity; metaphysical nature; temporality; timelessness; spirit; identity; difference

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Philosophiae Christianae
• Year: 2020
• Volume: 56
• Issue: 1
• Pages: 79-102

Dates

published

2020-03-31

Contributors

author

Marek Łagosz

• Uniwersytet Wrocławski, Instytut Filozofii,

• https://orcid.org/0000-0001-8502-4922

References

• Arystoteles, Fizyka, tłum. z gr. K. Leśniak, w: tenże, Dzieła wszystkie, t. 2, PWN, Warszawa 1990.
• Balthasar von H.U., Teologika 3. Duch Prawdy, Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.
• Hegel G.W.F., Nauka logiki, t. 1, PWN, Warszawa 1967.
• Hegel G.W.F., Wykłady z filozofii religii, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Hegel G.W.F., Wykłady z filozofii religii, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Łagosz M., Realność czasu, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2007.
• Polus-Rogalska K., Problem przemian przyrodniczych w filozofii przedsokratejskiej. Traktat ontologiczno-epistemologiczny. Logiczno-lingwistyczne dopełnienie idei, Fundacja Instytut Wydawniczy „Maximum”, Kraków 2018.
• Rahner K., Podstawowy wykład wiary. Wprowadzenie do pojęcia chrześcijaństwa, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1987.
• Rahner K., Vorgrimler H., Mały słownik teologiczny, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1987.
• Ratzinger J., Rozumienie objawienia i teologii historii według Bonawentury, Wydawnictwo KUL, Lublin 2014.

Identifiers

DOI

10.21697/spch.2020.56.1.04