Interpretacja dogmatów

• Authors: Krzysztof Góźdź
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dogmat nie jest „suchym” twierdzeniem, formułą, która naweti „straszy”, lecz jest wyrazem żywej wiary Kościoła, która w swejistocie jest niezmienna. Jednak wyraz tej wiary w przepowiadaniui przyjmowaniu (w dogmatach) dotyczy danej epoki historyczneji jej aktualnego ducha rozumienia, stąd konieczna jest ciągle nowainterpretacja tej samej i niezmiennej prawdy wiary w języku teologicznym.Taka interpretacja jest wyrazem żywej Tradycji, przyzachowaniu zasady ciągłości i niesprzeczności wypowiedzi. Podstawąreinterpretacji jest nie tylko podstawowa relacja Tradycji doObjawienia, do Pisma Świętego, ale także sama historyczność wiaryi historyczność dogmatów.Przeprowadzone badania nad kwestią interpretacji dogmatów doprowadziłydo jeszcze jednego zdumiewającego wniosku, że proponowanaprzez Międzynarodową Komisję Teologiczną tzw. interpretacjaaktualizująca, w zasadzie ma miejsce w tym toku myślowym JosephaRatzingera, choć on sam ani słowem nie wymienia nazwy tej interpretacji.Okazuje się, że teksty Ratzingera – mówiące o Tradycji, historiidogmatów, czy o relacji dogmatu do Biblii i do historii – powstałydużo wcześniej niż wspomniany dokument MKT. Już w połowielat 60., znajdujemy je w dziele pod red. K. Rahnera i J. Ratzingera,Offenbarung und Überlieferung. Hans Urs von Balthasar zum 60.Geburtstag, Freiburg 1965, s. 25-69, oraz później: Das Problem derDogmengeschichte in der Sicht der katholischen Theologie, Köln1966; Zur Frage nach der Geschichtlichkeit der Dogmen, w: OttoSemmelroth (red.), Martyria, Leiturgia, Diakonia. Festschrift fürHermann Volk zum 65. Geburtstag, Mainz 1968, s. 59–70. Oznacza to,  że Ratzinger w swoich badaniach wyprzedził o kilka lat wspomnianydokument. Nie ujmuje to w niczym doniosłej treści dokumentu natemat interpretacji dogmatów. Cała część dokumentu, poświęcona„interpretacji aktualizującej” znajduje odzwierciedlenie w samodzielnychbadaniach Ratzingera. Zarówno zasady tej interpretacji,trwała wartość formuł dogmatycznych, jak i kryteria tej interpretacji(s. 295-298 dokumentu), są treściowo obecne w tekstach Ratzingera.Z drugiej strony rodzi się pytanie, czy dokument MKT, przygotowywanypod kierunkiem bpa W. Kaspera, nie korzystał z tekstówRatzingera. Nie ma o tym śladu w dokumencie, ale swoistym kanonemtekstów przygotowywanych przez MKT jest nie umieszczanieautorów współczesnych, a powoływanie się niemal wyłącznie nateksty eklezjalne.

Keywords

PL

dogmat; tradycja; interpretacja

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Theologica Varsaviensia
• Year: 2018
• Volume: 56
• Issue: 1
• Pages: 13-28

Dates

published

2019-03-08

Contributors

author

Krzysztof Góźdź

References

• B a l t e r L., Dogmatów ewolucja, EK t. 4, k. 14-18.
• B a r t n i k Cz.S., Dogmatyka katolicka, t. 1, Lublin 1999.
• Commisione Teologica Internazionale, Documenti 1969-2004, CTI 1990: L’interpretaznione dei dogmi, Bolonia 2010.
• D r u m m J., Dogmenentwicklung, LThK3 (Sonderausgabe 2006), t. 3, k. 295-298.
• G ó ź d ź K . , Biblia a dogmat, RT LV (2008), z. 2, s. 13-28.
• G ó ź d ź K., O „powołaniu” teologa, w: tenże, Kościół zbawienia, Lublin 2010, s. 67-78.
• J a n X X I I I, Przemówienie na otwarcie Soboru Watykańskiego II: AAS 54(1962)792.
• Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja o katolickiej doktrynie o Kościele przeciw niektórym współczesnym błędom „Mysterium Ecclesiae”: AAS 65(1973)396-408.
• L e d w o ń I . S ., Objawienie Boże. II. Objawienie historyczne, LTF, Lublin-Kraków 2002, s. 865-870.
• M ü l l e r G.L., Dogmatyka katolicka, Kraków 2015.
• P y l a k B ., Dogmat, EK t. 4, k. 6-10.
• R a t z i n g e r J., Opera Omnia, t. VII/1 i VII/2: O nauczaniu II Soboru Watykańskiego. Formułowanie – Przekaz – Interpretacja, Lublin 2016.
• R a t z i n g e r J., Tradition, w: tenże, Opera Omnia, t. IX/1: Wiara w Piśmie i Tradycji. Nauka o zasadach teologicznych, Lublin 2018.
• R u s e c k i M., Traktat o Objawieniu, Kraków 2007.
• S c h l i e r M., Biblische und dogmatische Theologie, w: tenże, Besinnung auf das Neue Testament, Freiburg 19672.
• W o ł y n i e c W., Reinterpretacja doktrynalnych wypowiedzi magisterium Kościoła od 50 do 325 roku, Wrocław 2011.

Identifiers

DOI

10.21697/stv.2018.56.1.01