‘The Sarmatian In Languages Trained’. Staniskaw Grzepski (1524-1570) As A Researcher Of The Hebrew Bible And The Septuagint

• Authors: Waldemar Linke
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Stanisław Grzepski (1524-1570) an outstanding classic and biblical philologist, the first Greek permanent lecturer of this language at the Krakow Academy. He combined philological interests with the passion of numismatist-collector and researcher of biblical antiquities. The fruit of his erudite knowledge in this area was published in the printing house of Krzysztof Plantin in Antwerp in 1568, the work of De multiplici siclo et talento hebraico. The Cracow scholar in the subtitle referred to Guillaume’s Budé earlier work De asse et partibus eius. Despite the fact that Grzepski presents himself to the reader as the author of a summary of the extensive work of a French scholar and diplomat, he created a work independent and in many places polemic with the findings of the famous predecessor. The article shows the character and significance of the work of Stanisław Grzepski, which has become a part of European science for over 200 years as a textbook of numismatics and biblical archeology.

Keywords

EN

Stanisław Grzepski; Guillaume Budé; Academy of Kraków; biblical; metrology; numismatic; biblical archeology; Septuagint; Hebrew Bible; humanism

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Theologica Varsaviensia
• Year: 2019
• Volume: 57
• Issue: 1
• Pages: 53-71

Dates

published

2019-11-01

Contributors

author

Waldemar Linke

References

• Agricola G., De mensuris et ponderibus, Parisiis 1533.
• Aelianus, De varia historia libri XIII nunc primum et latinitati donate et in lucem editi, przekł. J. Vulteius Vetranus, Basileae 1548.
• Aelianus Cl[audius], Variae historiae libri XIV, wyd. J. Scheffer, Argentorati 1647. Bajerowa I., „Początki polskiego dyskursu naukowego - język dzieł Marcina Bielskiego i Stanisława Grzepskiego”. Onomastica Slavogermanica. 27(2008), 73-79.
• Barycz H., Historia Uniwersytetu Jagiellońskiego w epoce humanizmu, Kraków 1935.
• Barycz H., „Stanisław Grzepski – człowiek i dzieło”. w: tenże, Z epoki renesansu, reformacji i baroku. Prądy – idee – ludzie – książki, Warszawa 1971, s. 530-587.
• Barycz H., „Grzepski Stanisław”. PSB t. 9, s. 99-102. Bently J.H., Humanists and Holy Writ. New Testament Scholarship in the Renaissance, Princeton 1983.
• Biniewicz J., „‘Kiedy poczniesz groblą sypać dwułoktową...’, czyli o mierzeniu w pierwszych polskich traktatach mierniczych (Geometria Stanisława Grzepskiego i O sprawie, sypaniu, wymierzaniu i rybieniu stawów Olbrychta Strumieńskiego). W: Kultura: pamięć i zapomnienie. Księga poświęcona pamięci Profesora Piotra Kowalskiego . Jastrzębski B., Konarska K., Lewicki A. (red.), Wrocław 2012, s. 393-407.
• Bojko J., „Niepozorne źródło Geomatyki : pięć wydań w ciągu 450 lat”. Przegląd Geodezyjny: czasopismo poświęcone miernictwu i zagadnieniom z nim związanym. 89 (2017), nr 4, 40-42.
• Brożek J., Wybór pism, opr. H. Barycz, t. 1-2, Warszawa 1956.
• Budaei Gulielmi, De asse et partibus eius libri quinque, Coloniae 1528.
• Chodynicki I., Dykcyonarz uczonych Polaków: zawierający krótkie rysy ich życia, szczególne wiadomości o ich pismach, i krytyczny rozbiór ważniejszych dzieł niektórych. Porządkiem alfabetycznym ułożony. T. 1, Lwów i in. 1833, s. 187-189.
• Czerniatowicz J., Z dziejów grecystyki w Polsce w okresie Odrodzenia (MDNT 28), Wrocław i in. 1965.
• Czerniatowicz J., Książka grecka średniowieczna i renesansowa, Wrocław 1976.
• Czerniatowicz J., Mazur C., Recepcja Antyku chrześcijańskiego w Polsce. Materiały bibliograficzne, 1, XV-XVIII w ., cz. 1, Autorzy i teksty, Lublin 1978.
• Dymek B., „Stanisław Grzepski z Poborza – wybitny uczony epoki Renesansu”. Rocznik Mazowiecki 22(2010), s. 115-129.
• d’Onorfio G., Historia teologii, t. 3, Epoka odrodzenia, Kraków 2008.
• Fijałek J., „Przekłady pism św. Grzegorza z Nazyanzu w Polsce. Studium o patrystyce naszej”. cz. 2, Polonia Sacra 3(1919), s. 126-207.
• Gaj B.M., „Greek culture and language in the history of Central and Eastern Europe (Germany, Poland, Silesia). Woman in Greek poetry written by Silesians in the 17th century”. Religious and Sacred Poetry An International Quarterly of Religion, Culture and Education 1(2013), nr 2, s. 57-66.
• Głombiowska Z., Commentarius . Komentarz, Gdańsk 2013 (=J. Kochanowski, Carmina Latina. Poezja łacińska, cz. 3).
• Grabowski A., Starożytności historyczne polskie czyli pisma i pamiętniki do dziejów dawnej Polski, t. 1, Kraków 1840, 457-467.
• Grsepstius S., Duo poemata Gregorii Nazianzeni Theologi, alterum de virtute hominis; alterum de vitae itineribus et vanitatae rerum huius seculi, Scholis explicata, Kraków 1565.
• Grsepstius S., Geometria, to jest miernicka nauka, po polsku krótko napisana z greckich i łacińskich ksiąg, Kraków 1566.
• Grsepstius S., De multiplici siclo et talento Herbraico.
• Item , De mensuris Hebraicis, tam aridorum quam liquidorum, Antverpiae 1568 (reprint London 2015). [Grsepstius S.], Opusculorum quae ad historiam ac philologiam sacram spectant, red. T.T. Cursius, t. 2, Rotterdami 1693, s. 304-458.
• Grsepstius S., Thesaurus Antiquitatum Sacrorum, red. B. Ugolino, t. 28, Venetiis 1765, kol. DLXXXV-DCXC.
• Gualandi G.B., Trattato delle monete e valuta loro. Ridotte dal costume antico, all’uso modern. Di M. Gulielmo Budeo, Fiorenza 1562.
• Hajdukiewicz L., „Biblioteka Stanisława Grzepskiego”. Przegląd Geodezyjny 1967, nr 5, dodatek, s. 16-23.
• Hajdukiewicz L., Historia nauki polskiej, red. B. Suchodolski, t. 6, Indeks biograficzny t. 1-2 Historii nauki polskiej, b.m. [Wrocław], b.r. [1974].
• Hirsch J.Ch., Bibliotheca numismatica exhibens cathalogum auctorum qui de re monetaria et numis tam antiquis quam recentioribus scripsere collecta et indice rerum instructa, Norinbergae 1760.
• Juszkiewicz R., „Stanisław Grzepski i jemu współcześni na Mazowszu”. w: Ziemia Zawkrzeńska t. 14, red. R. Juszkiewicz, Mława 2010, s. 24-42.
• Kelley D.R., Oblicza historii. Badanie przeszłości od Herodota do Herdera, Warszawa 2010.
• Klaudiusz Elian, Opowieści rozmaite. Listy wieśniaków, przekł. M. Borowska, Warszawa 2005.
• Kochanowski J., „Epitaphium Illustrissimi Grepsii”. w: tenże, Carmina Latina . Poezja łacińska, cz. 1, Imago phototypica-transcriptio. Fototypia-transkrypcja, Gdańsk 2008, s. s. 702-703.
• Kośka T.W., Od Grzepskiego do... ? : 450-lecie wydania pierwszej w języku polskim książki technicznej „Geometria to jest miernicka nauka”.. Łódź 2017.
• Kravtsov S.R., „Juan Bautista Villalpando and Sacred Architecture in Seventeenth Century”. The Journal of the Society of Architectural Historians 64(2005), nr 3, s. 312-339.
• Krowicki S.L., „Stanisław Grzepski – uczony niezwyczajny”. PHOśw 54(2011), nr 1-2(211-212), s. 135-140.
• Ksenofont, Wyprawa Cyrusa (I,7), opr. W. Madyda, Warszawa 2003.
• Kucharzewski F. Nasza najdawniejsza książka o miernictwie. Warszawa 1926 (I wyd. Warszawa 1895).
• Manikowska H., „Przedmowa”. w: O rzekomej, sfałszowanej donacji Konstatntyna (Biblioteka Renesansowa 4), opr. H. Manikowska, tłum. K. Kokoszkiewicz, Warszawa 2015, s. 9-43.
• Marylski E., Wspomnienia zgonu zasłużonych w narodzie Polaków. T. 1, Warszawa 1829, s. 257-258.
• McNeil D.O., Guillaume Budé and Humanism in the Reign of Francis I, Genève 1975.
• Merczyng H., Szymon Budny jako krytyk tekstów biblijnych, Kraków 1913.
• Mielczarek M., „Macieja z Miechowa wiedza o pieniądzu antycznym”. Notae Numismaticae 3-4(1999), 243-250.
• Morawski K., Historya Uniwersytetu Jagiellońskiego, t. 2. średnie wieki i odrodzenie, Kraków 1900.
• Nowak T.M., Cztery wieki polskiej książki technicznej 1450-1850, Warszawa 1961.
• Orłowski B., Historia techniki polskiej, Radom 2006.
• Orłowski B., Polska przygoda z techniką, Warszawa 2009.

Identifiers

DOI

10.21697/stv.2019.57.1.03