Edukacja domowa jako jedna z form edukacji alternatywnej

• Authors: Bogusław Śliwerski

Title variants

EN

Home education as a form of alternative education

Abstracts

EN

The subject of this scientific essay is homeschooling as one of the forms of alternative education in Poland and around the world. The author characterizes the essence of this education, its conditions and potential benefits. There are many misunderstandings about the involvement of parents in the education of their own child.

PL

Przedmiotem niniejszego eseju naukowego jest edukacja domowa jako jedna z form edukacji alternatywnej w Polsce i na świecie. Autor charakteryzuje jej istotę, uwarunkowania oraz potencjalne korzyści. Wokół zaangażowania rodziców w edukację własnego dziecka narosło wiele nieporozumień.

Keywords

PL

edukacja alternatywna; edukacja domowa; edukacja; prawo naturalne; nauka; samokształcenie

EN

alternative education; home education; education; natural law; learning; self-education

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
• Year: 2024
• Volume: 33
• Issue: 1
• Pages: 71-78

Dates

published

2024

Contributors

author

Bogusław Śliwerski

• Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000000238758154

References

• Bielecka-Prus J. (red.) (2018), Rodzina w edukacji domowej. Warszawa: Wydawnictwo i Księgarnia „Gotów” Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży.
• Budajczak M. (2004), Edukacja domowa. Gdańsk: GWP.
• Budajczak M. (2012), O kondycji polskiej edukacji domowej jako społecznego „subimago” (albo o niebezpieczeństwach metaforyzacji). „Kultura-Społeczeństwo-Edukacja” 2: 53–60.
• Budajczak M. (2020), Edukacja domowa… po latach. Ćwiklice: Wydawnictwo Iosephicum.
• Głażewska A. (2021), Edukacja domowa jako styl życia. Ćwiklice: Wydawnictwo Iosephicum.
• Gribble D. (2005), Edukacja w wolności. W poszukiwaniu idealnego systemu kształcenia. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Grzegorzewska M.K. (2019), Uwarunkowania poczucia zdrowia, stresu i wypalenia zawodowego nauczycieli a praktyczne wykorzystanie teorii zachowania autorstwa Stevana E. Hobfolla. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impulsˮ.
• Hartkamp P. (2017), Zamiast edukacji przymusowej. Apel o przestrzeganie praw dziecka w edukacji, tłum. M. Mentel, Gliwice: Wydawnictwo Element.
• Hawranek M. (2021), Szkoły, do których chce się chodzić. Pierwszy praktyczny przewodnik dla rodziców, którzy mają dość. Kraków: Wydawnictwo ZNAK.
• Holt J. (1974), Freiheit ist mehr. Von den Grenzen schulischer Erziehung („Freedom and Beyond” 1972), Aus dem Amerikanischen übersetzt von Manfred Liedtke. Ravensburg: Otto Meier Verlag.
• Holt J. (2007), Zamiast edukacji. Warunki do uczenia się przez działanie, tłum. D. Konowrocka, wprowadzenie B. Śliwerski. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Illich I. (1976), Społeczeństwo bez szkoły, Warszawa: PIW.
• Illich I. (1994), Celebrowanie świadomości, tłum. A. Gomola. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
• Illich I. (2010), Odszkolnić społeczeństwo, tłum. Ł. Mojsak. Warszawa: Wydawnictwo Fundacja bęc zmiana.
• Kasper T., Kasperová D. (2008), Dějiny pedagogiky. Praha: Grada Publishing.
• Khan S. (2013), Akademia Khana. Szkoła bez granic, tłum. M. Potulny. Poznań: Media Rodzina.
• Kłoskowska A. (red.) (1991), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Pojęcia i problemy wiedzy o kulturze. Wrocław: Wydawnictwo „Wiedza o Kultrze”.
• Kopciewicz L. (2011), Nauczycielskie poniżanie. Szkolna przemoc wobec dziewcząt. Warszawa: Diffin.
• Kwieciński Z. (1992), Socjopatologia edukacji. Warszawa: Edytor.
• Kwieciński Z. (red.) (2000), Alternatywy myślenia o/dla edukacji. Warszawa: IBE.
• Lendzion K., Wołk A. (2023), Kto uczy dzieci w domu? Wizerunek rodziców i rodzin edukujących domowo. „Paedagogia Christiana” 2(52): 233–258.
• Leveque R., Best F. (1988), Filozofia edukacji [w:] M. Debesse, G. Mialaret (red.), Rozprawy o wychowaniu. Warszawa: PWN.
• Maliszewski K. (2021), O kształceniu kruchego. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Mazurek E. (2016), (Nie)Zaufanie społeczne względem samodzielności edukacyjnej rodziców w homeschoolingu. „Przegląd Pedagogiczny” 2: 88–102.
• Mazurek E. (2020), Ewaluacja w edukacji domowej. „Kwartalnik Pedagogiczny” 1(255): 65–81.
• Nawrot-Borowska M. (2011), Nauczanie domowe na ziemiach polskich w II połowie XIX i początkach XX wieku – zapatrywania teoretyczne i praktyka. Bydgoszcz: WN UKW.
• Okoń W. (1997), Dziesięć szkół alternatywnych. Warszawa: WSiP.
• Omyła-Rudzka M. (2021), Edukacja zdalna – doświadczenia i oceny. Komunikat z badań. Warszawa: CBOS.
• Postman N. (1995), Keine Götter mehr. Das Ende der Erziehung. Berlin: Berlin Verlag.
• Průcha J. (1994), Alternativní školy. Hradec Králové: Gaudeamus.
• Seichter S. (2020), Das „normaleˮ Kind. Einblicke in die Geschichte der schwarzen Pädagogik. Weinheim Basel: Beltz Verlag.
• Struck P. (1997), Erziehung von gestern, Schüler von heute, Schule von morgen. München–Wien: Carl Hanser Verlag.
• Szafran J., Gałęzowska A. (2016), Szkoła w ogniu. Refleksje o wypaleniu zawodowym nauczycieli. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
• Szybiak I., Fijałkowski A. (red.) (2010), Szkoła polska od średniowiecza do XX wieku – między tradycją a innowacją. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
• Śliwerski B. (2009), O pewnej okoliczności zmian prawnych dla potrzeb ruchu edukatorów domowych w Polsce [w:] M. i P. Zakrzewscy (red.), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”: 361–373.
• Śliwerski B. (red.) (2009), Teoretyczne podstawy edukacji alternatywnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Śliwerski B., Paluch M. (2021), Uwolnić szkołę od systemu klasowo-lekcyjnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Śliwerski B. (2023), Czeska edukacja i myśl społeczna. Studia i szkice pedagogiczne. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Śliwerski B. (2024), Rewolucje szkolne. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Tucholska S. (2003), Wypalenie zawodowe nauczycieli. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Zakrzewscy M. i P. (red.) (2009), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”.
• Budajczak M. (2021), Edukacja domowa to popularna i naukowa nazwa rozwiązania, która polega na tym, że dziecko nie uczęszcza do szkoły, a uczy się w sposób, w jaki organizują mu naukę rodzice, https://www.radiomaryja.pl/informacje/prof-m-budajczak-edukacja-domowa-to-popularna-i-naukowa-nazwa-rozwiazania-edukacyjnego-ktora-polega-na-tym-ze-dziecko-nie-uczeszcza-do-szkoly-a-uczy-sie-w-sposob-w-jaki-organizuja-mu-nauke-rodz/ [dostęp 20.05.2021].
• Chmurzyńska J. (2022), Tysiące dzieci wybiera edukację domową. Statystyki, https://domowi.edu.pl/blog/tysiace-dzieci-wybiera-edukacje-domowa-statystyki/ [dostęp 12.02.2023].
• Sewastianowicz M. (2024), Edukacja domowa nie na życzenie i po zmianach w finansowaniu, https://www.prawo.pl/oswiata/finansowanie-i-zgoda-na-edukacje-domowa,524714.html?fbclid=IwAR31nQMZezx6ZYDyihatSx9IVNzbg5LcNlpI4sdardzYshSYrqqpjKiA6ps [dostęp 7.02.2024].

Identifiers

DOI

10.21697/ucs.2024.33.1.07

Biblioteka Nauki

59906655