PRAWO RZYMSKIE W ORZECZNICTWIE SĄDU NAJWYŻSZEGO STANÓW ZJEDNOCZONYCH AMERYKI

• Authors: Wojciech Kosior

Title variants

EN

Roman Law in the Jurisdiction of the Supreme Court of the United States of America

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych Ameryki w swoich opiniach niejednokrotnie odwoływał się do prawa rzymskiego. Czynił to przy okazji uzasadniania swoich orzeczeń. W zdecydowanej większości przypadków Sąd Najwyższy odwoływał się do prawa rzymskiego w kontekście historycznym tj. przy okazji wyjaśniania danego zagadnienia, w formie niejako dydaktycznej prezentował podstawę historyczną danej instytucji prawnej, najczęściej wywodząc ją od starożytności. Tym sposobem sędzia przygotowujący uzasadnienie starał się zaakcentować, że wydane orzeczenie poprzedzało wnikliwe, wielowątkowe badanie, które sięgało aż do źródeł danej instytucji prawnej. Jeżeli zaś chodzi o sposób w jaki Sąd Najwyższy sięgał po prawo rzymskie to czynił to w różnych formach. Najczęściej cytował konkretne źródła bądź w całości przytaczając łaciński tekst, bądź wskazując jedynie źródło. Wśród cytowanych fragmentów znajdowały się Instytucje Gaiusa, Instytucje Justyniana, Kodeks oraz Digesta, rzadziej Sąd sięgał do Kodeksu Teodozjańskiego. Przedmiotowy artykuł prezentuje orzeczenia wydane przez amerykański Sądu Najwyższy począwszy od 1819 r. Artykuł wpisuje się w prowadzoną dyskusję o roli prawa rzymskiego na systemy prawne common law

EN

Summary The Supreme Court of the United States of America has frequently referred to Roman law in the grounds for the verdicts and rulings it has handed down. Most of its references to Roman law have occurred in a historical context, for the clarification of complex issues, when it has presented the history of a particular legal institution, going back to its ancient origins. Thereby the judge compiling the grounds for the Court’s verdict endeavoured to show that he had conducted a comprehensive and in-depth examination of the question, going right back to the given institution’s ancient roots. Most frequently he would cite a particular Roman law source by quoting the original phrases or even the whole text in Latin, or sometimes by giving just a reference to the source. Some of the most frequent references have been to Gaius and Justinian (the Code and the Digests), and somewhat less often to Teodosius. In this article I look at rulings delivered by the American Supreme Court since 1819, as part of an ongoing discussion of how Roman law has influenced the common law systems.

Keywords

PL

Prawo rzymskie; Sąd Najwyższy; Stany Zjednoczone Ameryki.

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Zeszyty Prawnicze
• Year: 2018
• Volume: 18
• Issue: 1
• Pages: 5-24

Dates

published

2018-06-12

Contributors

author

Wojciech Kosior

References

• Astorino S.J., Roman Law in American Law: Twentieth Century Cases of the Supreme Court, «Duq. L. Rev. » 40.627/2002.
• Calabresi S., Zimdahl S.D., The Supreme Court and Foreign Sources of Law: Two Hundred Years of Practice and The Juvenile Death Penalty Decision, «William & Mary Law Review» 47.3/2005.
• Drake J.H., Consideration v Causa in Roman-American Law, «4 Mich. L. Rev.» 19/1905.
• Finkelman P., Scott v Sandford: Te Court’s Most Dreadful Case and How it Changed History, «Chicago-Kent Law Review.» 82.3/2007.
• Frankowski S., Goldman R., Łętowska E., Sąd Najwyższy USA Prawa i wolności obywatelskie, Warszawa [b.r.w.].
• Górski G., Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych do 1930 roku, Lublin 2006.
• Helmholz R.H., Use of the Civil Law in Post-Revolutionary American Jurisprudence, «66 TuL. L. Rev.» 1649.1657/1992.
• Helmholz R.H., Canon Law and the Law of England, London 1987.
• Herman S., Legacy and Legend: the Continuity of Roman and English Regulation of the Jews, «66 Tul. L. Rev.» 1781/1992.
• Hoeflich M.F., Transatlantic Friendships and the German Influence in the First Half of the Nineteenth Century, «35 Am. J. Comp. L.» 599/1987.
• Holmes H.E., Te Debt of the Common Law to the Civil Law, «6 Me. L. Rev.» 227/1913.
• Konig D., Te Dred Scott Case: Historical and Contemporary Perspectives on Race and Law, Ohio 2010.
• Korporowicz Ł., Prawo rzymskie w orzecznictwie Izby Lordów w latach 1876-2009, Łódź 2016.
• Korporowicz Ł., Prawo rzymskie w wybranych orzeczeniach Izby Lordów w latach 1999–2009, «Z Dziejów Prawa» 4/2011.
• Kosior W., Federal law v State law w Stanach Zjednoczonych ‒ uwagi interpretacyjne, «Roczniki Administracji i Prawa» 14.1/2014.
• Lefroy A.H.F., Rome and Law, «20 Harv. L. Rev.» 606.617–19/1907.
• Leonhard R., Kaiser Wilhelm Professor of Roman Law at Columbia University, The Vocation of America for the Science of Roman Law, «26 Harv. L. Rev.» 389.415.1913.
• Lewis A., What Marcellus Says is Against You: Roman Law and Common Law, «The Roman Law Tradition» 207/1994.
• Marzec Ł., Prawo rzymskie w systemie anglosaskim, «Studenckie Zeszyty Naukowe UJ» 5/2001.
• Marzec Ł., Prawo rzymskie – składnik angielskiej doktryny i praktyki prawa narodów?, «Zeszyty Prawnicze» 2.2/2002.
• Marzec Ł., Sprawa Fibrosa vs Fairbairn Polska spółka, Izba Lordów i prawo rzymskie, «Zeszyty Prawnicze» 7.1/2007.
• Marzec Ł., Czy prawo rzymskie pokonało Kanał La Manche?, «Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa» 2/2008.
• Michaels R., American Law (United States), «Elgar Encyclopedia of Comparative Law» 66/2006.
• Page W.H., Statutes As Common Law Principles, «1944 Wis. L. Rev.» 175/1944.
• Pound R., The Legal Profession in England From the End of the Middle Ages to the Nineteenth Century, «19 Notre Dame Law.» 315/1944.
• Rabel E., Private Laws of Western Civilization, «10 La. L. Rev.» 431/1950.
• Riemann M., The Reception of Continental Ideas in the Common Law World, 1820-1920, Berlin 1993.
• Riemann M., Stepping Out of the European Shadow: Why Comparative Law in the United States Must Develop Its own Agenda, «46 Am. J. Comp. L.» 637.643/1998.
• Rives Hall A., The Common Law ‒ Its Debt to Rome, «5 Can. B. Rev.» 639/1927.
• Schwartz B., A History of the Supreme Court, New York-Oxford 1993.
• Simonyan T., Te features of the impact of the civil and common law traditions vis-à-vis the sources of international law, «Armenian Yearbook of International and Comparative Law» 1.2013.
• Stein P., The Character and Influence of the Roman Civil Law, «Historical Essays» 165/1988.
• Szyszkowski W., Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych, Warszawa 1969.
• Tokarczyk R., Prawo amerykańskie, Warszawa 2009.
• Williston S., Contracts For the Benefit of a Third Person, «16 Harv. L. Rev.» 43/1902.
• Williston S., Dependency of Mutual Promises in the Civil Law, «13 Harv. L. Rev.» 80/1890.
• Wirt Howe W., The Community of Acquests and Gains, «12 Yale L.J.» 216/1903.
• Wirt Howe W., The Study of Roman and Civil Law, «4 Am. L. Rev.» 46/1907.

Identifiers

DOI

10.21697/zp.2018.18.1.01