‘ALE I PRAWA POLSKIE NIE Z INNEGO TEŻ źRóDŁA CZERPANE BYŁY’, CZYLI O ZAPOMNIANYM GŁOSIE NA TEMAT ROLI PRAWA RZYMSKIEGO W PRZEDROZBIOROWEJ RZECZYPOSPOLITEJ

• Authors: Sławomir Godek

Title variants

EN

‘But Neither was Polish Law Derived from any other Source’: On a Forgotten Opinion on the Role of Roman Law in Prepartitional Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jozafat Zaleski, wykładowca prawa w Akademii Połockiej, w opublikowanej w 1818 r. rozprawie o potrzebie znajomości prawa rzymskiego przez prawników odniósł się do spornego problemu znaczenia tego prawa w dawnej Polsce. Autor wyraził pogląd o silnym wpływie prawa rzymskiego na prawo polskie, a zwłaszcza na Statuty Kazimierza Wielkiego, Statut litewski oraz prawo miejskie.

EN

In 1818 Jozafat Zaleski, a Pole lecturing in law at Polotsk University, published a treatise on lawyers’ need of knowledge of Roman law, addressing the controversial issue of the importance of Roman law in the pre-partitional Poland. He took the view that Roman law had a signifcant impact on Polish law, in particular upon the Statutes of Casimir the Great, the Lithuanian Statute and municipal law.

Keywords

PL

prawo rzymskie; przedrozbiorowa Rzeczpospolita; Akademia Połocka.; prawo rzymskie; przedrozbiorowa Rzeczpospolita; Akademia Połocka.

EN

Roman law; pre-partitional Poland; Polotsk University.

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Zeszyty Prawnicze
• Year: 2019
• Volume: 19
• Issue: 1
• Pages: 73-84

Dates

published

2019-04-17

Contributors

author

Sławomir Godek

References

• Bentkowski F., Historia literatury polskiej, II, Warszawa, Wilno 1814 (reprint Warszawa 1982).
• Bieś A.P., Kwestie oświatowe na łamach „Miesięcznika Połockiego” (1817-1820), [w:] Zachować dla przyszłości Sprawy szkolnictwa, oświaty i opieki w przekazie prasowym XIX i początków XX wieku, red. I. Michalska, G. Michalski, Łódź 2018, s. 13-21.
• Blinowa T.B., Jezuity w Biełarusi. Rol jezuitow w organizacji obrazowanija i proswieszczenija, Grodno 2002.
• Czacki T., O litewskich i polskich prawach, o ich duchu, źródłach, związku i o rzeczach zawartych w pierwszym Statucie dla Litwy 1529 roku wydanym, I, Warszawa 1800 (reprint Warszawa 1987).
• Czerska D., Sobornoje Ułożenije 1649 roku Zagadnienia społeczno-ustrojowe, Wrocław 1970.
• Daniłowicz I., Rzut oka historyczny na prawodawstwo litewskie, «Pamiętnik Naukowy» 1.2/1837, s. 235-267.
• Dąbkowski P., Prawo prywatne polskie, I, Lwów 1910.
• Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, oprac. L. Grzebień przy współpracy zespołu jezuitów, Kraków 1996.
• [Giżycki J.], Materiały do dziejów Akademii Połockiej i szkół od niej zależnych, Kraków 1905.
• Godek S., Elementy prawa rzymskiego w III Statucie litewskim (1588), Warszawa 2004.
• Godek S., Prawo rzymskie w dawnej Rzeczypospolitej Przegląd stanu badań, «CPH» 53.2/2001, s. 27-84.
• Godek S., Prawo rzymskie w Polsce przedrozbiorowej w świetle aktualnych badań, «Zeszyty Prawnicze» 13.3/2013, s. 39-64.
• Godek S., Spór o znaczenie prawa rzymskiego w dawnej Rzeczypospolitej, «CPH» 54.1/2002, s. 105-141.
• Godek S., Subsidiarnaja rol rimskogo prawa w III Litowskom Statute, [w:] Forum Romanum. Dokłady III mieżdunarodnoj konferencji „Rimskoje czastnoje i publicznoje prawo: mnogowiekowoj opyt razwitja jewropiejskogo prawa”, Jaroslawl -Moskwa 25-30 ijunja 2003 g , Moskwa 2003, s. 168-173.
• Hube R., O znaczeniu prawa rzymskiego i rzymsko-bizantyńskiego u narodów słowiańskich, Warszawa 1868.
• [Iwanowski E.A.], Wspomnienia lat minionych Eu-go Heleniusza, I, Kraków 1876.
• Janowski L., Uniwersytet w Połocku, «Kurier Litewski» nr 74 z 27 listopada (10 grudnia) 1905 r.
• Kalembkowie U.S., Memoriał z początku XIX wieku o zadaniach kształcących Akademii i studiach prawniczych (wyciąg ze zbioru rękopisów Uniwersytetu Wileńskiego), [w:] Honeste vivere… Księga pamiątkowa ku czci Profesora Władysława Bojarskiego, red. E. Gajda i A. Sokala, Toruń 2001, s. 505-516.
• Kodrębski J., Prawo rzymskie w Polsce XIX w , Łódź 1990.
• Kraushar A., Uwagi nad historią prawa, Warszawa 1868.
• Kuryłowicz M., Polityczne aspekty dyskusji wokół prawa rzymskiego w Polsce w XIX i początkach XX wieku, «Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska» 6/1999, sec. K, s. 51-58.
• Lesiński B., Dilatio propter minorennitatem w dawnym polskim procesie ziemskim, [w:] Parlamentaryzm i prawodawstwo przez wieki Prace dedykowane Profesorowi Stanisławowi Płazie w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. J. Malec i W. Uruszczak, Kraków 1999, s. 319-329.
• Lichocka H., „Miesięcznik Połocki” (1818-1820) Kontekst historyczny i bibliografa zawartości, [w:] Wkład jezuitów do nauki i kultury w Rzeczypospolitej Obojga Narodów i pod zaborami, red. I. Stasiewicz-Jasiukowa, Kraków 2004, s. 631-662.
• Maciejowski W.A., Historia Iuris Romani, Warszawa 1825.
• Połnoje Sobranije Zakonow Rossijskoj Impierii, XXX (2), Peterburg 1830.
• Rozprawa o potrzebie umiejętności prawa rzymskiego dla praworadców, czytaną na posiedzeniu akademicznym 1818, dnia 16 września od X I Z , «Miesięcznik Połocki» 3.10/1818, s. 86-105.
• Sondel J., Ze studiów nad prawem rzymskim w Polsce piastowskiej, Warszawa-Kraków 1978.
• Statut Wielkiego Księstwa Litewskiego, Wilno 1786.
• Vetulani A., Dzieje historii prawa w Polsce, Kraków 1948.
• Załęski S., Jezuici w Polsce (w skróceniu), Kraków 1908.

Identifiers

DOI

10.21697/zp.2019.19.1.04