Dawid pokutujący w Biblii i w kantacie „Davide penitente” Wolfganga Amadeusa Mozarta

• Authors: Stanisław Wronka

Title variants

Dawid pokutujący w Biblii i w kantacie „Davide penitente” Wolfganga Amadeusa Mozarta

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dawid, król Izraela, jest wybitną postacią w historii biblijnej. Niezwykle utalentowany, zostawił wiele wspaniałych dzieł na różnych polach ‒ religijnym, politycznym, artystycznym. Nie ustrzegł się jednak poważnych błędów, a nawet zbrodni, ale potrafił się z nich podnieść przez pokutę, odwoływanie się do Bożego miłosierdzia. Widać to najlepiej po cudzołóstwie z Batszebą i doprowadzeniu jej męża Uriasza do śmierci oraz po spisie ludności. Autor omawia te przypadki i zatrzymuje się także nad psalmami pokutnymi, które są refleksem postawy Dawida. W drugiej części została zanalizowana kantata Davide penitente Mozarta (KV 469), w której kompozytor wykorzystał muzykę z Wielkiej Mszy c-moll (KV 427/417a) do włoskich parafraz psalmów z XVIII wieku. Autor omawia genezę utworu i libretto oraz komentuje go w warstwie muzycznej i słownej. Kantata stanowi harmonijną syntezę, w której bogata muzyka dopełnia natchnione słowa, oddaje ich wewnętrzne napięcia i emocje. Słuchając tego utworu, można głębiej przeżyć treści zawarte w tekście biblijnym i wniknąć w dramatyczny świat Dawida, rozświetlony zawsze Bożą łaską.

EN

David, the king of Israel, is an outstanding figure in Biblical history. Exceptionally talented, he left many wonderful works in various fields: religion, politics, and art. However, he was not free of errors, or even of committing crimes, yet he was capable of rising up from them through penitence and invoking the God of mercy. This is most evident after he had committed adultery with Bathsheba and led her husband Uriah the Hittite to death, as well as after the census. I discuss these cases and also deal with the penitential psalms, which reflect David’s attitude. In the second part, I analyze Mozart’s cantata Davide penitente (KV 469), in which he used the music from the Great Mass in C Minor, K. 427 c-moll to the Italian Psalm Paraphrases of the eighteenth century. I discuss the origins of the piece and of the libretto and comment on it at the musical and verbal level. The cantata is a harmonious synthesis in which the rich music complements the inspired words, reflecting its internal tension and emotions. Listening to this composition, we can more fully experience the contents contained within the Biblical text and delve into David’s dramatic world, which is always illuminated by God’s grace.

Keywords

PL

Księga Psalmów; psalmy pokutne; Dawid; grzech; pokuta; miłosierdzie; ufność; Mozart; Davide penitente; Wielka Msza c-moll; Księga Psalmów; psalmy pokutne; Dawid; grzech; pokuta; miłosierdzie; ufność; Mozart; Davide penitente; Wielka Msza c-moll

EN

Book of Psalms; psalms of penance; David; sin; penance; mercy; trust; Mozart; Davide penitente; Great Mass in C minor

• Publisher: Polskie Towarzystwo Teologiczne
• Journal: Ruch Biblijny i Liturgiczny
• Year: 2017
• Volume: 70
• Issue: 4

Dates

published

2017-12-31

Contributors

author

Stanisław Wronka

References

• Biel, S. (2018). Dawid. Medytacje biblijne. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Brown, R. E., Fitzmyer, J. A., Murphy, R. E., & Chrostowski, W. (Eds.). (2001). Katolicki komentarz biblijny. (K. Bardski, Trans.). Warszawa: Vocatio.
• Chodkowski, A. (Ed.). (1995). Encyklopedia muzyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Costacurta, B. (2007). Król Dawid. (D. Piekarz, Trans.). Kraków: Wydawnictwo Salwator.
• Dynarski, K., Przybył, M., & Jankowski, A. (Eds.). (2002). Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. (W. Borowski, Trans.) (5th ed.). Poznań: Pallotinum.
• Finkelstein, I., & Silberman, N. A. (2007). Dawid i Salomon. (A. Weseli-Ginter, Trans.). Warszawa: Wydawnictwo Amber.
• Jarociński, S. (1988). Mozart (6th ed.). Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
• Łach, J. (Ed.). (1974). Księgi Samuela: wstęp, przekład z oryginału, komentarz, ekskursy. Poznań; Warszawa: Pallottinum.
• Łach, J., Stachowiak, L., & Łach, S. (Eds.). (1990). Księga Psalmów: wstęp, przekład z oryginału, komentarz, ekskursy. Poznań: Pallottinum.
• Marriner, N., Marshall, M., Vermillion, I., Blochwitz, H.-P., & Heltay, L. (1987). Davide Penitente, K. 469. Exsultate, jubilate, K. 165 [Audio CD]. Stuttgart: Philips ‎– 420 952-1.
• Martini, C. M. (1998). Dawid – grzesznik i człowiek wiary. (J. Oleksy, Trans.). Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Mattei, S. (1766). I libri poetici della Bibbia tradotti dall’ebraico originale e adattati al gusto della poesia italiana. Colle note, e osservazioni critiche, politiche, e morali. E colle osservazioni su’ luoghi più difficili, e contrastati del senso letterale, e spirituale (Vol. 1–5). Presso Giuseppe Maria Porcelli.
• McKenzie, S. L. (2014). Dawid, król Izraela. (M. Fafiński, Trans.). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Mozart Libretti – Catalogo Online. (n.d.). Retrieved November 16, 2017, from http://dme.mozarteum.at/DME/libretti-catalog/liste.php?t=3&r=-1&l=5
• Mozart, W. A. (1987). Neue Ausgabe sämtlicher Werke, Serie 1: Geistliche Gesangswerke, Werkgruppe 4: Oratorien, geistliche Sing-spiele und Kantaten, Bd. 3: Davide penitente. (M. Holl, Ed.). Kassel; London: Bärenreiter.
• Mozart, W. A. (1991). Listy. (I. Dembowski, Ed.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Mucci, G. (1991). La musica di Mozart negli anni 1779‒1783. La Civiltà Cattolica, 142 (4), 15–27.
• Ravasi, G. (2007). Psalmy. Cz. 1: Wprowadzenie i Psalmy 1–19 (wybór). (P. Mikulska, Trans.). Kraków: Wydawnictwo Salwator.
• Walton, J. H., Matthews, V. H., Chavalas, M. W., & Chrostowski, W. (2005). Komentarz historyczno-kulturowy do Biblii Hebrajskiej. (Z. Kościuk, Trans.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Vocatio.
• Wronka, S. (1991). Po stopniach muzyki ku Absolutowi. Na marginesie dwusetnej rocznicy śmierci W. A. Mozarta (1756–1791). Collegium Polonorum, 11, 25–36.
• Wronka, S. (1995). Dies irae W. A. Mozarta. Collegium Polonorum, 13, 220–268.
• Wronka, S. (2003). Dlaczego w przypowieściach? In T. M. Dąbek (Ed.), „Utwierdzaj twoich braci” (Łk 22, 32) (pp. 245–260). Kraków: Tyniec – Wydawnictwo Benedyktynów.

Identifiers

DOI

10.21906/rbl.3606