Poczucie sensu życia matek samotnie wychowujących dzieci

• Authors: Lilianna Klimek , Magdalena Barabas

Title variants

EN

Single mothers and their sense of purpose and meaning in life

Abstracts

EN

The article presents the results of a research on single mothers and their sense of purpose and meaning in life. Questions about the meaning of one’s own existence recur, with varying intensity, in the consciousness of every human being. Moreover, people always fulfil their own, personal meaning, related to their specific situation. The questions ‘who am I?’, ‘why do I live?’, ‘what is the meaning of my life?’ seem particularly relevant when a person is in a difficult situation. Single parenthood can be perceived as such a situation. The literature of the subject suggests multiple negative consequences of the fact of raising a child by a single parent; these consequences are faced not only by children, but also by adults. It is not possible to state unequivocally that the lack of favourable conditions will deprive a person of their sense of life purpose and meaning entirely. Similarly, even when objectively favourable conditions exist, they are not a guarantee that a person will perceive her or his life as meaningful. In a woman’s life, a difficult situation such as being a single mother, combined with homelessness and a necessity to move to a residential home for single mothers, can become the stimulus to search for and experience the meaning of life or, on the contrary, it can be a source of an existential insecurity. The purpose of this research was to learn how single mothers perceive the meaning of their lives and to assess their life purposes and aspirations. The theoretical context of these reflections is based on K. Popielski’s concept of the noetic dimension of personality and existence. The research was conducted among women living in residential homes for single mothers. Their sense of purpose and meaning in life was assessed with the use of J.C. Crumbaugh and L.T. Maholick’s Purpose in Life Scale (PIL). The collected material was evaluated using quantitative analysis.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących poczucia sensu życia matek samotnie wychowujących dzieci. Pytania o sens własnej egzystencji pojawiają się z różną intensywnością w świadomości każdego człowieka. Ponadto ludzie wypełniają zawsze swój własny, osobisty sens, łączący się z konkretną sytuacją. Pytania: Kim jestem? Po co żyję? Jaki jest sens mojego życia? nasuwają się szczególnie wtedy, gdy jednostka znajduje się w trudnej sytuacji. Za taką sytuację można uznać samodzielne rodzicielstwo. W literaturze przedmiotu wskazuje się wiele negatywnych konsekwencji wynikających z faktu wychowywania dziecka tylko przez jednego z rodziców, konsekwencji ponoszonych nie tylko przez dzieci, ale również przez osoby dorosłe. Nie można jednoznacznie stwierdzić, że brak warunków dogodnych dla zaistnienia poczucia sensu życia bezwzględnie to poczucie człowiekowi odbiera. Podobnie zresztą jak istnienie owych sytuacji obiektywnie sprzyjających, nie gwarantuje zaistnienie poczucia sensu życia. Sytuacja trudna w życiu kobiety, jaką jest współwystępowanie samotnego rodzicielstwa z problemem bezdomności, wymuszającym konieczność zamieszkania w ośrodku wsparcia, może stać się dla niej bodźcem do poszukiwania i doświadczania sensu lub przeciwnie, stać się źródłem egzystencjalnego zagrożenia. Celem podjętych badań było poznanie poczucia sensu życia matek samotnie wychowujących dzieci, diagnoza ich celów i dążeń życiowych. Teoretyczny kontekst niniejszych rozważań stanowiła koncepcja noetycznego wymiaru osobowości i egzystencji K. Popielskiego. Badania przeprowadzono wśród kobiet zamieszkujących ośrodki wsparcia dla matek samotnie wychowujących dzieci. Do diagnozy poczucia sensu życia badanych zastosowano Skalę Poczucia Sensu Życia (PIL) J.C. Crumbaugha i L.T. Maholicka. Zgromadzony materiał poddano analizie ilościowej.

Keywords

PL

poczucie sensu życia; samotne macierzyństwo

EN

sense of purpose and meaning in life; single mothers

• Publisher: Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
• Journal: Wychowanie w Rodzinie
• Year: 2015
• Volume: XI
• Issue: (1/2015)
• Pages: 229-243

Dates

published

2015

Contributors

author

Lilianna Klimek

• Uniwersytet Marii Skłodowskiej Curie w Lublinie

author

Magdalena Barabas

• Uniwersytet Marii Skłodowskiej Curie w Lublinie

References

• Borowska T., Pedagogia ograniczeń ludzkiej egzystencji, IBE, Warszawa 2000.
• Czeżowski T., Jak rozumieć „sens życia”, [w:] M. Środa (oprac.), O wartościach, normach i problemach moralnych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
• Janocha W., Poczucie sensu życia osób z niepełnosprawnością, Jedność, Kielce 2008.
• Klamut R., Cel – czas – sens życia, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2002.
• Kubiak-Szymborska E., Wychowanie jako pomoc w procesie odkrywania sensu życia – czy zawsze?, [w:] A.M. de Tchorzewski, P. Zwierzchowski (red.), Sens życia – sens wychowania, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2001.
• Landwójtowicz P., Samotne macierzyństwo. Studium pastoralne, RW Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2004.
• Mariański J., Między nadzieją i zwątpieniem – sens życia w świadomości młodzieży szkolnej, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1998.
• Michalski J.T., Sens życia a pedagogika. Impulsy myśli Viktora E. Frankla, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2011.
• Popielski K., Testy egzystencjalne: Metody badania frustracji egzystencjalnej i nerwicy noogennej, [w:] K. Popielski (red.), Człowiek – pytanie otwarte, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1987.
• Popielski K., Noetyczny wymiar osobowości, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1994.
• Popielski K., Poczucie sensu życia jako doświadczenie egzystencjalnie znaczące i potrzeba rozwojowa, [w:] M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak (red.), Wychowanie. Pojęcia – procesy – konteksty, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007, t. II.
• Popielski K., Noetyczne jakości życia i ich znaczenie w procesie „bycia i stawania się” egzystencji, „Chowanna” 2008, nr 1(30).
• Radochoński M., Poczucie sensu życia u osób dorosłych po utracie wzroku, [w:] B. Pilecka (red.), Osobowościowe i środowiskowe korelaty poczucia sensu życia, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów 1986.
• Siek S., Wybrane metody badania osobowości, Wydawnictwo ATK, Warszawa 1993.
• Więcławska A., Nieletnie dziewczęta samotnie wychowujące dzieci a ich przygotowanie do radzenia sobie z ograniczeniami losu, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2005.

Identifiers

DOI

10.23734/wwr20151.229.243

Biblioteka Nauki

2086061