Dwujęzyczność migowo-mówiona słyszących osób mających G/głuchych rodziców (badania ankietowe dotyczące kontaktu polskiego języka migowego i fonicznej polszczyzny)

• Authors: Justyna Kotowicz , Zofia Wodniecka , Klaudia Tondos

Title variants

EN

Sign-spoken bilingualism in hearing individuals with D/deaf parents (a questionnaire-based study on the contact between Polish Sign Language and spoken Polish)

Abstracts

EN

Presented research concerned sign-spoken bilingualism in hearing individuals with D/deaf parents (CODA, Child of Deaf Adult). When Polish Sign Language (polski język migowy, PJM) and spoken Polish are in contact, the following phenomena can be observed: code-switching, codeblending and simultaneous communication. The study aimed to investigate if CODAs observe the occurrence of the mentioned phenomena in their language experience and if they can clarify the reasons why those phenomena appear in their utterances. 32 participants described their languages’ experience in the Language Questionnaire for CODA. The findings showed that the majority of participants consider that they used code-blending, whereas the occurrence of other two phenomena was declared with more diversity within the group. Four main causes of these phenomena were reported: automatic process/habit, lack of words in a given language, adaptation to the interlocutor’s needs and comfortable communication.

PL

Prezentowane badanie dotyczyło dwujęzyczności migowo-fonicznej u słyszących osób mających G/głuchych rodziców (CODA, ang. child of deaf adult). W kontakcie polskiego języka migowego (PJM) i fonicznej polszczyzny może wystąpić: przełączanie się pomiędzy językami, łączenie kodów oraz symultaniczna komunikacja. Celem analizy było określenie, czy CODA dostrzegają te zjawiska w swoim doświadczeniu językowym i czy mogą określić, z jakiego powodu są one obecne w ich wypowiedziach. 32 badanych opisało swoje doświadczenia językowe za pomocą Kwestionariusza językowego dla CODA. Wyniki wskazują, że większość badanych uważa, że łączy kody, natomiast występowanie pozostałych zjawisk było deklarowane w sposób zróżnicowany w grupie osób badanych. Jako przyczyny kontaktu PJM-u i fonicznej polszczyzny wymieniano: automatyczne działanie/przyzwyczajenie, brak słów w danym języku, dostosowanie się do potrzeb interlokutora czy wygodę.

Keywords

PL

polski język migowy; słyszące osoby mające G/głuchych rodziców; dwujęzyczność migowo-mówiona; kontakt językowy

EN

Polish Sign Language; child of deaf adult (CODA); sign-spoken bilingualism; language contact

• Publisher: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Journal: Logopedia
• Year: 2022
• Volume: 51
• Issue: 1
• Pages: 101-118

Dates

published

2022

Contributors

author

Justyna Kotowicz

• Uniwersytet Warszawski, Pracownia Lingwistyki Migowej

• https://orcid.org/0000000162845963

author

Zofia Wodniecka

• Uniwersytet Jagielloński, Instytut Psychologii

• https://orcid.org/000000022981867X

author

Klaudia Tondos

• Uniwersytet Jagielloński, Instytut Psychologii

• https://orcid.org/0000000289734304

References

• Baker C., Padden C., 1978, Focusing on the nonmanual components of ASL, [w:] Understanding language through sign language research, red. P. Siple, s. 27–57.
• Bialystok E., Luk G., Peets K., Yang S., 2010, Receptive vocabulary differences in monolingual and bilingual children, “Bilingualism”, 13(4), s. 525–531. https://doi.org/10.1017/ S1366728909990423
• Blanco-Elorrieta E., Emmorey K., Pylkkänen L., 2018, Language switching decomposed through MEG and evidence from bimodal bilinguals, “Proceedings of the National Academy of Sciences”, 115(39), 9708–9713. https://doi.org/10.1073/pnas.1809779115
• Brice A., Anderson R., 1999, Code mixing in a young bilingual child, “Communication Disorders Quarterly”, 21, s. 17–22. https://doi.org/10.1177/152574019902100103
• Casey S., Emmorey K., 2008, Co-speech gesture in bimodal bilinguals, “Language & Cognitive Processes”, 24(2), s. 290–312. https://doi.org/10.1080/01690960801916188.Co-speech
• Clyne M., 1987, Constraints on code switching: How universal are they?, “Linguistics”, 25(4), s. 739–764. https://doi.org/10.1515/ling.1987.25.4.739
• Czajkowska-Kisil M., Laskowska-Klimczewska A., 2014, Coda. Inność nie rozpoznana, [w:] Sytuacja osób głuchych w Polsce. Raport zespołu ds. g/Głuchych przy Rezczniku Praw Obywatelskich, s. 114–128.
• Ekman P., 1979, About brows: Emotional and conversational signals, [w:] Human ethology: Claims and limits ofa new discipline, red. M. von Cranach, K. Foppa, W. Lepenies, D. Ploog, s. 169–248.
• Emmorey K., Borinstein H.B., Thompson R., 2005, Bimodal bilingualism: Code-blending between spoken English and American Sign Language, “ISB4: Proceedings of the 4th International Symposium on Bilingualism”, s. 663–673.
• Emmorey K., Borinstein H.B., Thompson R., Gollan T.H., 2008, Bimodal bilingualism, “Bilingualism”, 11(1), s. 43–61. https://doi.org/10.1017/S1366728907003203
• Genesee F., 1989, Early bilingual development: One language or two?, “Journal of Child Language”, 16(1), s. 161–179. https://doi.org/10.1017/S0305000900013490
• Giezen M.R., Blumenfeld H.K., Shook A., Marian V., Emmorey K., 2015, Parallel language activation and inhibitory control in bimodal bilinguals, “Cognition”, 141, s. 9–25. https://doi. org/10.1016/j.cognition.2015.04.009
• Głuszkowski M., 2013, Idiolektalne zróżnicowanie przełączania kodów w dwujęzyczności starowierców regionu suwalsko-augustowskiego, „Acta Baltico-Slavica”, 37, s. 265–275. https:// doi.org/10.11649/abs.2013.017
• Gollan T.H., Ferreira V.S., Cera C., Flett S., 2014, Translation-priming effects on tip-of-the-tongue states. Language, “Cognition and neuroscience”, 29(3), s. 274–288. https://doi.org/10.1080/ 01690965.2012.762457
• Gollan T.H., Montoya R.I., Fennema-Notestine C., Morris, S.K., 2005, Bilingualism affects picture naming but not picture classification, “Memory and Cognition”, 33(7), s. 1220–1234. https:// doi.org/10.3758/BF03193224
• Gollan T.H., Silverberg N.B., 2001, Tip-of-the-tongue states in Hebrew–English bilinguals, “Bilingualism: Language and Cognition”, 4(1), s. 63–83. https://doi.org/10.1017/ s136672890100013x
• Grosjean F., 2013, The Bilingual & the Bicultural Person In the Hearing: in the Deaf World, “Sign Language Studies”, 1077(1), s. 307–320. https://doi.org/10.1353/sls.1992.0020
• Hall M.L., Bavelier D., 2011, Background Questionnaire : CODA.
• Kotowicz J., 2019, Dwujęzyczność. Dwa języki mają wiele twarzy, [w:] Język w biegu życia, red. M. Kielar-Turska, S. Milewski, s. 486–512.
• Kotowicz J., Tondos K., Wodniecka Z., 2021, Doświadczenia językowe osób słyszących mających G/głuchych rodziców: polski język migowy jako język dziedzictwa, „Prace Językoznawcze”, 4.
• Kovelman I., Shalinsky M.H., White K.S., Schmitt S.N., Berens M.S., Paymer N., Petitto L.A., 2009, Dual language use in sign-speech bimodal bilinguals: fNIRS brain-imaging evidence, “Brain and Language”, 109(2–3), s. 112–123. https://doi.org/10.1016/j.bandl.2008.09.008
• Kroll J.F., Bobb S.C., Wodniecka Z., 2006, Language selectivity is the exception, not the rule: Arguments against a fixed locus of language selection in bilingual speech, “Bilingualism”, 9(2), s. 119–135. https://doi.org/10.1017/S1366728906002483
• Kuder A., 2021, Negation markers in Polish Sign Language (PJM), “Sign Language & Linguistics”, 24(1), s. 118–131. https://doi.org/10.1075/sll.00055.kud
• Lillo-Martin D., de Quadros R.M., Chen Pichler D., Fieldsteel Z., 2014, Language choice in bimodal bilingual development, “Frontiers in Psychology”, 5(October), s. 1–15. https://doi. org/10.3389/fpsyg.2014.01163
• Łozińska S., 2012, Gramatyczne funkcje ruchu w polskim języku migowym (PJM), [w:] Ruch w języku – język w ruchu, red. K. Lisczyk-Kubina, M. Maciołka, s. 89–97.
• Marian V., Spivey M., 2003, Competing activation in bilingual language processing: Within- and between-language competition, “Bilingualism: Language and Cognition”, 6(2), s. 97–115. https://doi.org/10.1017/s1366728903001068
• Maxwell, M. M., 1990, Simultaneous Communication: The State of the Art, Proposals for Change, „Sign Language Studies”, 1069(1), 333–390. https://doi.org/10.1353/sls.1990.0019
• Meisel J.M., 1989, Early differentiation of languages in bilingual children, [w:] Bilingualism across the Lifespan: Aspects of Acquisition; Maturity and Loss, red. K. Hyltenstam, L. Obler, Cambridge, s. 13–40. https://doi.org/10.1017/CBO9780511611780.003
• Muysken P., 2000, Bilingual speech. A typology of code-mixing, Cambridge. https://doi.org/10.1353/ lan.2002.0114
• Myers-Scotton C., 1993, Duelling languages: Grammatical structure in codeswitching, Oxford.
• Myers-Scotton C., 2002, Contact linguistics: Bilingual encounters and grammatical outcomes, Oxford.
• Newell W., Stinson M., Castle D., Mallery-Ruganis D., Holcomb B.R., 1990, Simultaneous Communication: A Description by Deaf Professionals Working in an Educational Setting, “Sign Language Studies”, 1069(1), s. 391–414. https://doi.org/10.1353/sls.1990.0023
• Northeast K., 2018, Kilka uwag o zastosowaniu modelu MLF. Forma rzeczownika w polsko-angielskim przełączaniu kodów, „Polonica”, 38, s. 109–124. https://doi.org/10.17651/polon.38.13
• Petitto L.A., Katerelos M., Levy B.G., Gauna K., Tétreault K., Ferraro V., 2001, Bilingual signed and spoken language acquisition from birth: implications for the mechanisms underlying early bilingual language acquisition, “Journal of Child Language”, 28(2), s. 453–496. https://doi. org/10.1017/S0305000901004718
• Podgórska-Jachnik D., 2013, Głusi: emancypacje, Łódź.
• Poplack S., 1980, Sometimes I’ll start a sentence in Spanish y termino en español: toward a typology of code-switching, „Linguistics”, 18, s. 581–618. https://doi.org/10.1515/ling.1980.18.7-8.581
• Poplack S., 2004, Code-switching, [w:] Sociolinguistics. An international handbook of the science of language, red. U. Ammon, N. Dittmar, K. Mattheier, P. Trudgill, s. 589–596.
• Preston P., 1994, Mother father deaf. Living between sound and silence, Harvard.
• Pyers J.E., Emmorey K., 2008, The Face of Bimodal Bilingualism, “Psychological Science”, 19(6), s. 531–535. https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.2008.02119.x
• Rutkowski P., Łozińska S., 2011, Lingwistyka przestrzeni i ruchu. Komunikacja migowa a metody korpusowe, Warszawa.
• Shook A., Marian V., 2012, Bimodal bilinguals co-activate both languages during spoken comprehension, “Cognition”, 124(3), s. 314–324. https://doi.org/10.1016/j.cognition.2012.05.014
• Singleton J.L., Tittle M.D., 2000, Deaf Parents and Their Hearing Children, “Journal of Deaf Studies and Deaf education”, 5(3), s. 221–236.
• Świdziński M., Gałkowski T., 2003, Studia nad kompetencją językową i komunikacją niesłyszących, Warszawa.
• Tomaszewski P., Krzysztofiak P.K., 2017, Paradygmat tożsamości u g/Głuchych: przegląd wybranych koncepcji, [w:] Edukacja niesłyszących – wczoraj, dziś i jutro, red. E. Woźnicka, Łódź, s. 111–155.
• Van den Bogaerde B., Baker A.E., 2005, Code mixing in mother-child interaction in deaf families, „Sign Language & Linguistics”, 8(1/2), s. 151–174. https://doi.org/10.1075/sll.8.1.08bog
• Whitehead R.L., Schiavetti N., MacKenzie D.J., Metz D.E., 2004, Intelligibility of speech produced during simultaneous communication, “Journal of Communication Disorders”, 37(3), s. 241253. https://doi.org/10.1016/j.jcomdis.2003.10.001
• Yow W.Q., Tan J.S.H., Flynn S., 2018, Code-switching as a marker of linguistic competence in bilingual children, “Bilingualism”, 21(5), s. 1075–1090. https://doi.org/10.1017/ S1366728917000335
• Zaborniak-Sobczak M., 2021, Language development and special educational needs of hearing children of deaf parents, “New Educational Review”, 64(2), s. 247–258. https://doi.org/10.15804/ tner.2021.64.2.20
• Zaborniak-Sobczak M., Perenc L., 2017, Wiedza językowa słyszących dzieci niesłyszących rodziców. Studium przypadku, „Logopedia”, 46(1), s. 337–353.
• Zaorska M., 1996, Sprawność językowa słyszących dzieci niesłyszących rodziców, „Roczniki Pedagogiki Specjalnej”, 7, s. 444–455..

Identifiers

DOI

10.24335/3k0m-wq82

Biblioteka Nauki

2165647