Audiogenne uwarunkowania dobrostanu dzieci z desonoryzacją (badania przesiewowe)

• Authors: Lilianna Konopska

Title variants

EN

Audiogenic Determinants of Well-being of Children with Desonorization (Screening Tests)

Abstracts

EN

The paper presents the results of my own research on desonorization in dyslalia concerning the audiogenic determinants of the well-being of children with dyslalia and disorders in the realization of the voicing of obstruent phonemes. The research material comes from 15 people aged 7 to 18 years. All patients underwent psychoacoustic screening tests for APD and psychological tests. In selected psychoacoustic tests of higher auditory functions, children with dyslalia and desonorization achieve results below the age norms, which indicates the need for appropriate auditory training. Decreased results in the GDT test were found in 33% of the examined children, in the DTP test in 47%, in the FTP test in 73% and in the DDT test in 100%. Psychological studies of children with desonorization show deficits in the non-auditory modalities, mainly related to memory and attention processes, which indicates the need for appropriate cognitive training. In the case of desonorization disorders, a necessary condition for speech therapy diagnostic and therapeutic treatment is a screening test for specific/non-specific APD and psychological tests.

PL

W pracy przedstawiono wyniki własnych badań nad desonoryzacją w dyslalii dotyczące audiogennych uwarunkowań dobrostanu dzieci z dyslalią i z zaburzeniami w realizacji dźwięczności fonemów obstruentalnych. Materiał badawczy pochodzi od 15 osób w wieku od 7 do 18 lat. U wszystkich wykonano przesiewowe testy psychoakustyczne w kierunku APD i badania psychologiczne. W wybranych testach psychoakustycznych wyższych funkcji słuchowych dzieci z dyslalią i desonoryzacją osiągają wyniki poniżej wiekowych norm, co wskazuje na potrzebę stosowania odpowiednich treningów słuchowych. Obniżenie wyników w teście GDT stwierdzono u 33% badanych dzieci, w teście DTP u 47%, w teście FTP u 73% i w teście DDT u 100%. W badaniach psychologicznych u dzieci z desonoryzacją stwierdza się deficyty w zakresie modalności pozasłuchowych, dotyczące głównie procesów pamięci i uwagi, co wskazuje na potrzebę stosowania odpowiednich treningów poznawczych. W przypadku zaburzeń desonoryzacyjnych koniecznym warunkiem logopedycznego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego jest badanie przesiewowe w kierunku swoistego/nieswoistego APD oraz badania psychologiczne.

Keywords

PL

dyslalia; desonoryzacja; dzieci; zaburzenia przetwarzania słuchowego (APD)

EN

dyslalia; desonorization; children; Auditory Processing Disorders (APD)

• Publisher: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Journal: Logopedia
• Year: 2023
• Volume: 52
• Issue: 1
• Pages: 115-144

Dates

published

2023

Contributors

author

Lilianna Konopska

• Uniwersytet Szczeciński, Instytut Pedagogiki Katedra Pedagogiki Specjalnej

• https://orcid.org/0000000292894683

References

• American Speech-Language Hearing Association, 2005, (Central) auditory processing disorders (Technical report). Pobrano ze strony: www.asha.org/policy.
• American Speech-Language-Hearing Association, 1996, Central auditory processing: Current status of research and implications for clinical practice, „American Journal of Audiology”, 5 (2), s. 41–54.
• Arnaut M.A., Agostinho C.V., Pereira L.D., Weckx L., Ávila C., 2011, Auditory processing in dysphonic children, „Braz. J. Otorhinolaryngol.”, 77(3), s. 362–8.
• Asbjørnsen A.E., Hugdahl K., 1995, Attentional effects in dichotic listening. Brain and Language, 49(3), s. 189–201.
• Attoni T.M., Quintas V.G., Mota H.B., 2010, Evaluation of auditory processing and phonemic discrimination in children with normal and disordered phonological development. „Brazilian Journal of Otorhinolaryngology”, 76, s. 762–768.
• Balen S.A., Moore D.R., Sameshima K., 2019, Pitch and Duration Pattern Sequence Tests in 7-to 11-Year-Old Children: Results Depend on Response Mode, „Journal of the American Academy of Audiology”, 30(1), s. 6–15.
• Bamiou D., Musiek F., Luxon L., 2001, Aetiology and clinical presentations of auditory processing disorders – a review, “Archives of Disease in Childhood”, 85(5), s. 361–365.
• Bellis T.J., 2003, Assessment and Management of Central Auditory Processing Disorders in the Educational Setting, From Science to Practice. 2nd ed. Clifton Park, NJ: Thomson Delmar Learning.
• Bethmann A., Tempelmann C., De Bleser R., Scheich H., Brechmann A., 2007, Determining language laterality by fMRI and dichotic listening. [Review], „Brain Research”, 1133(1), s. 145–157.
• Bless J.J., Westerhausen R., Torkildsen J.V.K., Gudmundsen M., Kompus K., Hugdahl K., 2015, Laterality across languages: Results from a global dichotic listening study using a smartphone application. Laterality: Asymmetries of Body, „Brain and Cognition”, 20(4), s. 434–452.
• Chaubet J., Pereira L., Perez A.P., 2014, Temporal resolution ability in students with dyslexia and reading and writing disorders, „International Archives of Otorhinolaryngology”, 18(2), s. 146–149. https://doi.org/10.1055/s-0033-1363465
• Chermak G., 2001, Auditory processing disorder: An overview for the clinician, “The Hearing Journal”, 54(7), s. 10–25.
• Chermak G., 2007, Have we forgotten what (C)APD really is?, “Hearing Journal”, vol. 60, Issue 9, s. 57.
• Dajos K., Piłka A., Senderski A., Kochanek K., Skarżyński H., 2013, Wyniki testów ośrodkowych funkcji słuchowych u dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. „Otorynolaryngologia”, 12(3).
• Dajos-Krawczyńska K., 2016, Dyskryminacja słuchowa w zakresie częstotliwości, intensywności i czasu trwania dźwięku – podstawy teoretyczne – przegląd literatury, „Nowa Audiofonologia”, 5(1), s. 30–38.
• Dajos-Krawczyńska K., 2016, Ocena zdolności separacji i integracji słuchowej: podstawy teoretyczne, dostępne testy – przegląd literatury, „Nowa Audiofonologia”, 5(1), s. 23–29.
• Dajos-Krawczyńska K., Kochanek K., Piłka A., Biegun K., Jasińska J., Skarżyński H., 2014, Wpływ wieku osoby badanej na wyniki rozdzielnousznego testu liczbowego. „Nowa Audiofonologia”, 3(4), s. 28–35.
• Dajos-Krawczyńska K., Piłka A., Jędrzejczak W.W., Skarżyński H., 2013, Diagnoza zaburzeń przetwarzania słuchowego – przegląd literatury, „Nowa Audiofonologia”, 2(5), s. 9–14.
• Delecrode C.R., Cardoso A.C.V., Frizzo A.C.F., Guida H.L., 2014, Pitch pattern sequence and duration pattern tests in Brazil: literature review, „Revista CEFAC”, 16, s. 283–293.
• Fernandes M.A, Smith M.L., 2000, Comparing the Fused Dichotic Words Test and the Intracarotid Amobarbital Procedure in children with epilepsy, „Neuropsychologia” 38(9), s. 1216–1228.
• Fuente A., McPherson B., 2007, Ośrodkowe procesy przetwarzania słuchowego: wprowadzenie i opis testów możliwych do zastosowania u pacjentów polskojęzycznych, „Otorynolaryngologia”, 6(2).
• Giedd J.N., Blumenthal J., Jeffries N.O., Rajapakse J.C., Vaituzis A.C., Liu H., Berry Y.C., Tobin M., Nelson J., Castellanos F.X., 1999, Development of the human corpus callosum during childhood and adolescence: a longitudinal MRI study, “Progress in Neuro-Psychopharmacology & Biological Psychiatry”, 23(4), s. 571–588.
• Gósy M., Krepsz V., 2018, Dichotic word recognition across agesm „Govor”, 35(1), s. 3–26.
• Hiscock M., Kinsbourne M., 2011, Attention and the right-ear advantage: What is the connection?, „Brain and Cognition, 76(2), s. 263–275.
• Hiscock M., Stewart C., 1984, The effect of asymmetrically focused attention upon subsequent ear differences in dichotic listening, „Neuropsychologia”, 22(3), s. 337–351.
• Hugdahl K., 2000, Lateralization of cognitive processes in the brain, „Acta Psychologica”, 105(2–3), s. 211–235.
• Hugdahl K., 2005, Symmetry and asymmetry in the human brain, „European Review”, 13(S2), s. 119–133.
• Hugdahl K., Andersson B., 1989, Dichotic listening in 126 left-handed children: ear advantages, familial sinistrality and sex differences, „Neuropsychologia”, 27(7), s. 999–1006.
• Hugdahl K., Carlsson G., Uvebrant P., Lundervold A.J., 1997, Dichotic-listening performance and intracarotid injections of amobarbital in children and adolescents: preoperative and postoperative comparisons, „Archives of Neurology”, 54(12), s. 1494–1500.
• Jerger J., Musiek F., 2000, Report of the Consensus Conference on the Diagnosis of Auditory Processing Disorders in School-Aged Children, „Journal of the American Academy of Audiology”, 11(9), s. 467–474.
• Katz J., Tillery K., 2004, Central Auditory Processing, [w:] Classification of Developmental Language Disorders. Theoretical Issues and Clinical Implications, Mahwah–New Jersey– London, s. 191–209.
• Keith R., 2004, Zaburzenia procesów przetwarzania słuchowego – postępy w rozumieniu istoty choroby, „Otorynolaryngologia” 3 (1), s. 7–14.
• Kimura D., 2011, From ear to brain, “Brain Cogn.” Jul., 76(2), s. 214–217.
• Kimura D., 1961a, Some effects of temporal-lobe damage on auditory perception, “Canadian Journal of Psychology”, 15, s. 156–165.
• Kimura D., 1961b, Cerebral dominance and the perception of verbal stimuli, “Canadian Journal of Psychology / Revue canadienne de psychologie”, 15(3), s. 166.
• Kimura D., 1967, Functional asymmetry of the brain in dichotic listening, “Cortex”, 3(2), s. 163–178.
• Knecht S., Deppe M., Dräger B., Bobe L., Lohmann H., Ringelstein E., Henningsen H., 2000, Language lateralization in healthy right-handers, „Brain”, 123 Pt 1, s. 74–81.
• Knecht S., Dräger B., Deppe M., Bobe L., Lohmann H., Flöel A. Ringelstein E.B., Henningsen H., 2000, Handedness and hemispheric language dominance in healthy humans. „Brain”, 123 Pt 12, s. 2512–2518.
• Konopska L., 2015, Desonoryzacja w dyslalii. Analiza artykulacyjna, akustyczna i audytywna, Szczecin.
• Konopska L., 2017, Pre-, peri- i wczesne postnatalne uwarunkowania dobrostanu dzieci z desonoryzacją, „Logopedia”, t. 46, s. 17–36.
• Konopska L., 2018, Otologiczne i audiologiczne uwarunkowania dobrostanu dzieci z desonoryzacją, „Logopedia”, t. 47–2, s. 171–186.
• Konopska L., 2019, Laryngologiczne uwarunkowania dobrostanu dzieci z desonoryzacją, „Logopedia”, t. 48–1, s. 251–270.
• Konopska L., Teresińska E., 2020, Foniatryczne i fonacyjne uwarunkowania dobrostanu dzieci z desonoryzacją, „Logopedia” t. 49(1), s. 25–46.
• Kruczyńska-Werner A., 2021, Zdolność dyskryminacji słuchowej u dzieci z Alkoholowym Zespołem Płodowym, „Logopedia”, t. 50(2), s. 11–26.
• Kurkowska E.H., 2020, Centralne procesy przetwarzania słuchowego u dzieci z zaburzeniami mowy w wieku szkolnym, rozprawa doktorska, Repozytorium Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
• Kurkowski Z., 2013, Audiogenne uwarunkowania zaburzeń komunikacji językowej, Lublin.
• Kurkowski Z.M., 2017, Trudności słuchowe a ośrodkowe zaburzenia przetwarzania słuchowego z perspektywy logopedii, „Logopedia”, t. 46, s. 105–111.
• Kurkowski Z.M., 2020, Lateralizacja słuchowa – wybrane problemy diagnozy i terapii, „Logopedia”, t. 47(1), s. 215–230.
• Lewandowska M., Milner R., Ganc M., Włodarczyk E., Dołżycka J., Skarżyński H., 2021, Development of central auditory processes in Polish children and adolescents at the age from 7 to 16 years, „Current Psychology”, 1–18.
• Luders E., Thompson P.M., Toga A.W., 2010, The development of the corpus callosum in the healthy human brain, „Journal of Neuroscience”, 30(33), s. 10985–10990.
• Marculino C.F., Rabelo C.M., Schochat E., 2011, Gaps-in-Noise test: gap detection thresholds in 9-year-old normal-hearing children. „Jornal da Sociedade Brasileira de Fonoaudiologia”, 23(4), s. 364–367.
• Moncrieff D.W., Musiek F.E., 2002, Interaural asymmetries revealed by dichotic listening tests in normal and dyslexic children., „J Am Acad Audiol” 13, s. 428–437.
• Moncrieff D.W., 2011, Dichotic listening in children: Age-related changes in direction and magnitude of ear advantage, „Brain and Cognition,” 76(2), s. 316–322.
• Moncrieff D.W., Wilson R.H., 2009, Recognition of randomly presented one-, two-, and three-pair dichotic digits by children and young adults, „Journal of the American Academy of Audiology”, 20(1), s. 58–70.
• Moore D.R., Ferguson M.A., Edmondson-Jones A.M., Ratib S., Riley A., 2010, Nature of auditory processing disorder in children, „Pediatrics”, 126(2), e382-e390.
• Muluk N.B., Yalçinkaya F., Keith R.W., 2011, Random gap detection test and random gap detection test-expanded: Results in children with previous language delay in early childhood, „Auris, Nasus, Larynx”, 38(1), s. 6–13.
• Muniz L.F., Roazzi A., Schochat E., Teixeira C.F., Lucena J.A.D., 2007, Avaliação da habilidade de resolução temporal, com uso do tom puro, em crianças com e sem desvio fonológico, „Revista CEFAC”, 9, s. 550–562.
• Musiek F., 1994, Frequency (pitch) and duration pattern tests. „Journal of the American Academy of Audiology”, 5, s. 265–268.
• Musiek F., 2002, The frequency pattern test: A guide, “Hearing Journal”, vol. 55, issue 6, s. 58.
• Musiek F.E., Baran J.A., Pinheiro M.L., 1990, Duration pattern recognition in normal subjects and patients with cerebral and cochlear lesions, „Audiology: Official Organ of the International Society of Audiology”, 29(6), s. 304–313.
• Musiek F.E., 2001, The frequency pattern test: A guide, „The Hearing Journal”, 55(6), s. 58.
• Musiek F.E., 1983, Assessment of central auditory dysfunction: The dichotic digit test revisited, „Ear and Hearing”, 4(2), s. 79–83.
• Neijenhuis K., Snik A., Priester G., van Kordenoordt S., van den Broek P., 2002, Age effects and normative data on a Dutch test battery for auditory processing disorders, „Int J Audiol” 41, s. 334–346.
• Ohala J., 1983, The Origin of Sound Patterns in Vocal Tract Constraints, [w:] The Production of Speech, New York, s. 189–216.
• Ohala J., 1997, Aerodynamics of Phonology, Proceedings of the Seoul International, Berkeley.
• Ohala J., Riordan C., 1979, Passive Vocal Tract Enlargement during Voiced Stops, [w:] Speech Communication Papers, red. J.J. Wolf, D.H. Klatt, s. 89–92.
• Paus T., Zijdenbos A., Worsley K.J., Collins D.L., Blumenthal J.D., Giedd J.N., Rapoport J.L., Evans A.C., 1999, Structural maturation of neural pathways in children and adolescents: in vivo study, „Science”, 283 5409, s. 1908–1911.
• Penner M.J., 1977, Detection of temporal gaps in noise as a measure of the decay of auditory sensation, „The Journal of the Acoustical Society of America”, 61(2), s. 552–557.
• Sahli S., 2009, Auditory processing disorder in children: Definition, assessment and management, “Journal of International Advanced Otology”, 5(1), s. 104–115.
• Santos J.L.F.D., Parreira L.M.M.V., Leite R.D.C.D., 2010, Habilidades de ordenação e resolução temporal em crianças com desvio fonológico, „Revista Cefac”, 12, s. 371–376.
• Senderski A., 2002, Diagnostyka centralnych zaburzeń przetwarzania słuchowego. Algorytm postępowania diagnostycznego. Ifps.org.pl. Materiały dydaktyczne.
• Senderski A., 2007, Ośrodkowe zaburzenia słuchu u dzieci w wieku szkolnym. Materiały informacyjne, instrukcje do testów, Warszawa.
• Shapiro S., 2003, Bilirubin toxicity in the developing nervous system, “Pediatric Neurology”, 29(5), s. 410–421.
• Shapiro S., Nakamura H., 2001, Bilirubin and the auditory system, “Journal of Perinatology: Official Journal of the California Perinatal Association”, 21, s. 52–5.
• Shinn J.B., 2003, Temporal processing: The basics, „Hearing Journal”, 56(7), s. 52.
• Shinn J.B., Chermak, G.D., Musiek F.E., 2000, GIN (Gaps-In-Noise) performance in the pediatric population, „Journal of the American Academy of Audiology”, 20(4), s. 229–238.
• Stavrinos G., Iliadou V.M., Edwards L., Sirimanna T., Bamiou D.E., 2018, The relationship between types of attention and auditory processing skills: reconsidering auditory processing disorder diagnosis, „Frontiers in Psychology”, 9, 34.
• Studdert-Kennedy M., Shankweiler D., 1970, Hemispheric specialization for speech perception, „The Journal of the Acoustical Society of America”, 48(2B), s. 579–594.
• Szkiełkowska A., 2012, Ocena wyższych procesów słuchowych w dysfonii dziecięcej, Warszawa.
• Szkiełkowska A., Senderski A., Ratyńska J., Markowska R., Kurkowski Z.M., Mularzuk M., 2004, Zaburzenia procesów przetwarzania słuchowego u dzieci z dysleksją rozwojową, „Audiofonologia”, 26, s. 63–65.
• Szkiełkowska A., Włodarczyk E., Senderski A., Ganc M., Skarżyński H., 2009, Ocena procesów przetwarzania słuchowego u dzieci z dyslalią, „Otolaryngologia Polska”, 63 (1), s. 54–57.
• Szkiełkowska A., Włodarczyk E., Piłka A., 2018, Reference values of selected auditory temporal processing tests for Polish school children, „Polish Journal of Otolaryngology”, 72(6), s. 31–36.
• Tomlin D., Dillon H., Sharma M., Rance G., 2015, The impact of auditory processing and cognitive abilities in children, „Ear and Hearing”, 36(5), s. 527–542.
• Tramo M.J., Cariani P.A., Koh C.K., Makris N., Braida L.D., 2005, Neurophysiology and neuroanatomy of pitch perception: auditory cortex, „Annals of the New York Academy of Sciences”, 1060, s. 148–174.
• Van der Haegen L., Westerhausen R., Hugdahl K., Brysbaert M., 2013, Speech dominance is a better predictor of functional brain asymmetry than handedness: a combined fMRI word generation and behavioral dichotic listening study, „Neuropsychologia”, 51(1), s. 91–97.
• Villar González P., Güntürkün O., Ocklenburg S., 2020, Lateralization of auditory processing of Silbo Gomero. „Symmetry”, 12(7), s. 1183.
• Westerhausen R., Samuelsen F., 2020, An optimal dichotic-listening paradigm for the assessment of hemispheric dominance for speech processing, „Plos One”, 15(6), e0234665.
• Wightman F., Allen P., Dolan T., Kistler D., Jamieson D., 1989, Temporal resolution in children. Child Development, s. 611–624.
• Włodarczyk E.A., Szkiełkowska A., Skarżyński H., Miaśkiewicz B., Skarżyński P.H., 2019, Reference values for psychoacoustic tests on Polish school children 7–10 years old, „Plos One”, 14(8), e0221689.
• Wojnowski W., 2012, Zaburzenia ośrodkowego przetwarzania słuchowego w praktyce neurologopedycznej, [w]: Wprowadzenie do logopedii, red. A. Obrębowski, Poznań, s. 311–318.
• Zaidan E., Baran J.A., 2013, Gaps-in-noise (GIN©) test results in children with and without reading disabilities and phonological processing deficits, „International Journal of Audiology”, 52(2), s. 113–123.

Identifiers

DOI

10.24335/97my-gx55

Biblioteka Nauki

24339974