Narzędzia diagnostyczne i decyzje terapeutyczne w leczeniu dysfunkcji podniebienno-gardłowej u dzieci

• Authors: Maja Solarz , Barbara Jarzemska , Dorota Gabrowska , Józef Mierzwiński

Title variants

EN

Diagnostic Instruments and Terapeutic Decisions in Velopharyngeal Dysfuncion

Abstracts

EN

Velopharyngeal dysfunction (VPD) is a disorder of the function of the velopharyngeal valve, whose task is to separate the nasal cavity from the oral cavity during the act of speech, blowing, sucking or vomiting. Incorrect sphincter function can lead to incomprehensible speech (open nasal speech) and leakage of air and fluid into the nasal cavities. The dysfunction also adversely affects the swallowing process and the ventilation of the middle ear. This study describes the anatomical and pathophysiological basis of this disease and takes into account the difficult diagnostic process as well as the treatment of the described problem. When evaluating patients, both before and after treatment, scales should be used to objectiveize the symptoms presented by children with the described dysfunction. The proposed procedure takes into account the author’s diagnostic elements (a selected speech sample), developed by the authors for the needs of treatment of patients with VPD adapted to the Polish language. The proposed diagnostic and therapeutic scheme has been used in practice in the authors’ center for several years. Therapeutic management was described depending on the severity of symptoms, as well as methods of assessing dysfunction and treatment results. In order to obtain optimal treatment results, close cooperation between laryngologists/pediatric surgeons, phoniatrists and speech therapists is necessary.

PL

Dysfunkcja podniebienno-gardłowa (DPG) jest to zaburzenie funkcji zwieracza podniebienno-gardłowego (ZPG), którego zadaniem jest oddzielanie jam nosa od jamy ustnej w trakcie aktu mowy, dmuchania, ssania czy wymiotowania. Nieprawidłowe działanie zwieracza może doprowadzać do niezrozumiałej mowy (nosowanie otwarte) oraz przecieku powietrza i treści pokarmowych do jam nosa. Dysfunkcja wpływa również niekorzystnie na proces połykania oraz na wentylację ucha środkowego. Niniejsze opracowanie opisuje podstawy anatomiczno-patofizjologiczne tego schorzenia oraz uwzględnia niełatwy proces diagnostyczny, a także leczenie opisywanego problemu. Przy ocenie pacjentów zarówno przed, jak i po leczeniu stosować należy skale obiektywizujące objawy prezentowane przez dzieci z opisywaną dysfunkcją. Zaproponowany schemat postępowania uwzględnia autorskie elementy diagnostyczne (wyselekcjonowaną próbkę mowy), opracowane przez autorów dla potrzeb leczenia pacjentów z DPG, dostosowane do języka polskiego. Proponowany schemat diagnostyczno terapeutyczny stosowany jest w praktyce w ośrodku autorów od kilku lat. Opisano postępowanie terapeutyczne w zależności od nasilenia objawów oraz sposoby oceny dysfunkcji i wyników leczenia. W celu uzyskania optymalnych wyników leczenia konieczna jest ścisła współpraca laryngologów/chirurgów dziecięcych, foniatrów oraz logopedów.

Keywords

PL

dysfunkcja podniebienno-gardłowa; ucieczka nosowa; faryngoplastyka; augmentacja tylnej ściany gardła; rozszczep podniebienia

EN

velopharyngeal dysfunction; nasal air escapement; pharyngoplasty; posterior pharyngeal augmentation; cleft palate

• Publisher: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Journal: Logopedia
• Year: 2023
• Volume: 52
• Issue: 2
• Pages: 151-171

Dates

published

2023

Contributors

author

Maja Solarz

• Oddział Otolaryngologii, Audiologii i Foniatrii Dziecięcej, Wojewódzki Szpital Dziecięcy w Bydgoszczy

• https://orcid.org/0009000153015973

author

Barbara Jarzemska

• Oddział Otolaryngologii, Audiologii i Foniatrii Dziecięcej, Wojewódzki Szpital Dziecięcy w Bydgoszczy

• https://orcid.org/0009000981839230

author

Dorota Gabrowska

• Katedra Chorób Wieku Rozwojowego, Collegium Medicum UMK w Toruniu

• https://orcid.org/0009000506742659

author

Józef Mierzwiński

• Akademickie Centrum Medyczne, Centrum Terapii Zmysłów przy Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy

• https://orcid.org/0000000326684570

References

• Banaszkiewicz A., 2022, Terapia nosowania u pacjentów z rozszczepem podniebienia, „Forum Logopedy”, 47, s. 22, 24–26.
• Barr L., Thibeault S.L., Muntz H., de Serres L., 2007, Quality of life in children with velopharyngeal insufficiency, “Archives of Otolaryngology-Head and Neck Surgery”, 133(3), s. 224–229.
• Belcher R., Deshpande A., Goudy S., 2016, State of the Art in Treating Velopharyngeal Dysfunction, “Facial Plastic Surgery : FPS”, 32(2), s. 156–161.
• Bennett K.G., Robinson A.B., Kasten S.J., Buchman S R., Vercler C.J., 2017, Velopharyngeal Dysfunction and Sleep Apnea-A Survey to Ascertain Surgical Practice Patterns. “The Cleft palate-craniofacial journal : official publication of the American Cleft Palate-Craniofacial Association”, 54(1).
• Bohm L.A., Padgitt N., Tibesar R.J., Lander T.A., Sidman J.D., 2014, Outcomes of combined Furlow palatoplasty and sphincter pharyngoplasty for velopharyngeal insufficiency, “Otolaryngology--head and neck surgery : official journal of American Academy of Otolaryngology-Head and Neck Surgery”, 150(2), s. 216–221.
• Boyce J.O., Kilpatrick N., Morgan A.T., 2018, Speech and language characteristics in individuals with nonsyndromic submucous cleft palate-A systematic review, “Child: Care, Health and Development”, 44(6), s. 818–831.
• Brigger M.T., Ashland J.E., Hartnick C.J., 2010, Injection Pharyngoplasty with Calcium Hydroxylapatite for Velopharyngeal Insufficiency: Patient Selection and Technique, “Arch Otolaryngol Head Neck Surg.”.
• Chim H., Eshraghi Y., Iamphongsai S., Gosain A.K., 2015, Double-Opposing Z-Palatoplasty for Secondary Surgical Management of Velopharyngeal Incompetence in the Absence of a Primary Furlow Palatoplasty, “The Cleft Palate-Craniofacial Journal: Official Publication of the American Cleft Palate-Craniofacial Association, 52(5), s. 517–524.
• da Silva D.P., Collares M.V., da Costa S.S., 2010, Effects of velopharyngeal dysfunction on middle ear of repaired cleft palate patients, “The Cleft Palate-Craniofacial Journal: Official Publication of the American Cleft Palate-Craniofacial Association, 47(3), s. 225–233.
• Demel G., 1996, Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola, Kwestionariusz obrazkowy, Warszawa.
• Domeracka-Kołodziej A., Maniecka-Aleksandrowicz B., Zielnik-Jurkiewicz B., Zawadzka R., Rakowska M., Różak-Komorowska A., Szeptycka-Adamus A., Otolaryngologia 2007 6(3), 135-141, Ocena nosowania i nosowości u dzieci przed i po adenoidektomii lub adenotonsilotomii.
• Dyszak A., Laskowska E., Świecicka M., Fonetyczny i Fonologiczny opis współczesnej polszczyzny, s. 85–86.
• Goldinq-Kushner K.J., Argamaso R.V., Cotton R.T., et al. 1990, Standardization for the Reporting of Nasopharyngoscopy and Multiview Videofluoroscopy: A Report from an International Working Group, “Cleft Palate Journal” 27(4), s. 337–348.
• Gruba J., 2017, Karty Oceny Logopedycznej Dziecka – KOLD.
• Hortis-Dzierzbicka M., 2010–2011, Rozszczep podśluzówkowy podniebienia. Rozpoznawanie i leczenie, „Logopedia” 39–40, s. 83–92.
• Hortis-Dzierzbicka M., Dudkiewicz Z., Stecko E., 2000, Nosowanie otwarte – przyczyny, diagnostyka, sposoby eliminacji, „Nowa Pediatria” 1.
• Hosseinabad H.H., Derakhshandeh F., Mostaajeran F., Abdali H., Davari H.A., Hassanzadeh A., Kummer A.W., 2015, Incidence of velopharyngeal insufficiency and oronasal fistulae after cleft palate repair: A retrospective study of children referred to Isfahan Cleft Care Team between 2005 and 2009, “International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology, 79(10), s. 1722–1726.
• Instrum R., Dzioba A., Dworschak-Stokan A., Husein M., 2022, Surgical interventions in velopharyngeal dysfunction: comparative perceptual speech and nasometric outcomes for three techniques, “J. Otolaryngol Head Neck Surg.” 4, 51(1), s. 3 doi: 10.1186/s40463-021-00548-4. PMID: 35120565; PMCID: PMC8815226.
• Kittel A., 2016, Zaburzenia miofunkcjonalne. Poradnik dla rodziców i osób dorosłych dotkniętych zaburzeniami, Zielona Góra.
• Kummer A.W., 2011, Types and causes of velopharyngeal dysfunction, “Seminars in Speech and Language, 32(2), s. 150–158.
• Kummer A.W., 2020, Cleft Palate and Craniofacial Conditions: A Comprehensive Guide to Clinical Management, 4th ed., Burlington.
• Mildinhall S., 2012, Speech and language in the patient with cleft palate, “Frontiers of Oral Biology”, 16, s. 137–146.
• Mushi E., Mahdi N., Upile N., Hevican C., McKernon S., van Eeden S., De S., 2020, Velopharyngeal insufficiency in patients without a cleft palate: important considerations for the ENT surgeon, “The Journal of Laryngology and Otology, 134(3), s. 252–255.
• Naran S., Ford M., Losee J.E., 2017, What’s New in Cleft Palate and Velopharyngeal Dysfunction Management?, “Plastic and Reconstructive Surgery”, 139(6), 1343e–1355e.
• Obrębowski A., 2012, Wprowadzenie do neurologopedii, Poznań, s. 156.
• Perry J.L., 2011, Anatomy and physiology of the velopharyngeal mechanism, “Seminars in Speech and Language”, 32(2), s. 83–92.
• Pluta-Wojciechowska D., 2010, Podstawy patofonetyki mowy rozszczepowej. Dyslokacje, Bytom, s. 81.
• Pluta-Wojciechowska D., 2010, Zaburzenia mowy u dzieci z rozszczepem podniebienia, Badania – Teoria – Praktyka, Bytom, s. 147–149.
• Radkowska E., 2020, Elektrostymulacja w terapii logopedycznej, Wykorzystanie w/w zabiegów w terapii pacjenta z wadą twarzoczaszki, materiały szkoleniowe, s. 6–7.
• Radkowska E., 2022, Diagnoza i terapia logopedyczna pacjenta z podśluzówkowym rozszczepem podniebienia, „Forum Logopedy” (47), s. 20.
• Raol N., Hartnick C.J., 2015, Surgery for Pediatric Velopharyngeal Insufficiency, Adv Otorhinolaryngol. Basel, Karger, vol. 76, s. 1–6.
• Reed C.A., Birch A., Coward T., 2022, A custom nasal obturator for velopharyngeal dysfunction: A dental technique, “The Journal of Prosthetic Dentistry”.
• Ruda M. J., Krakovitz P., Rose A.S., 2012, A Review of the Evaluation and Management of Velopharyngeal Insufficiency in Children, “Otolaryngologic Clinics of North America”, vol. 45, Issue 3.
• Rudnick E.F., Sie K.C., 2008, Velopharyngeal insufficiency: current concepts in diagnosis and management, “Current Opinion in Otolaryngology & Head and Neck Surgery“, 16(6), s. 530–535.
• Skirko J.R., Weaver E.M., Perkins J.A., et al., 2015 Change in Quality of Life with Velopharyngeal Insufficiency Surgery, “Otolaryngology–Head and Neck Surgery”, 153(5), s. 857–864.
• Tieu D.D., Gerber M.E., Milczuk H.A., et al., 2012, Generation of Consensus in the Application of a Rating Scale to Nasendoscopic Assessment of Velopharyngeal Function, “Arch Otolaryngol Head Neck Surg.”, 138(10), s. 923–928.
• Woo A.S., 2012, Velopharyngeal dysfunction, “Seminars in Plastic Surgery”, 26(4), s. 170–177.
• Worley M.L., Patel K.G., Kilpatrick L.A., 2018, Cleft Lip and Palate, “Clinics in perinatology”, 45(4), s. 661–678.
• Yamaguchi K., Lonic D., Lee C.H., Wang S.H., Yun C., Lo L.J., 2016, A Treatment Protocol for Velopharyngeal Insufficiency and the Outcome, “Plastic and Reconstructive Surgery, 138(2), 290e–299e.
• Yang Y., Li Y., Wu Y., Gu Y., Yin H., Long H., Shi B., Zheng Q., 2013, Velopharyngeal function of patients with cleft palate after primary palatoplasty: relevance of sex, age, and cleft type, “The Journal of Craniofacial Surgery”, 24(3), s. 923–928.
• Young A., Spinner A., 2022, Velopharyngeal Insufficiency. [Updated 2022 Feb 16]. in: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-.).
• Zhao N., Liu Z.G., Dang Z.H., Yue J., Xu Y.X., Huang Y.C., Fu Z.Z., Ding Q., Xiao W.L., 2021, Obstructive sleep apnea after pharyngeal flap surgery for velopharyngeal insufficiency in cleft patients, “Journal of Plastic, Reconstructive & Aesthetic Surgery: JPRAS”, 74(11), s. 3196–3211.

Identifiers

DOI

10.24335/bq73-j339

Biblioteka Nauki

28407769