PL
Artykuł jest próbą ukazania ważności badań Andrzeja Walickiego dla polskiej dostojewskologii. Jego praca Dostojewski i idea wolności (1959) stała się pierwszym polskim w pełni naukowym opracowaniem, próbą interpretacji myśli rosyjskiego geniusza. Poprzedzające rozważania Walickiego liczne artykuły i eseje polskich badaczy poświęcone dziełu Dostojewskiego pozbawione były naukowego charakteru, różniły się zasadniczo od wyników badań naukowców rosyjskich. Walicki czytał autora Braci Karamazow jako filozofa, skupiając swoją uwagę na jego bohaterach, w których widział ofiary „dialektyki samowoli”: samobójców, morderców, wreszcie twórców tyranii. Dostrzegł jednak również Walicki próby wypracowania przez Dostojewskiego idei pozytywnej. Skupiała się ona na wierze w lud rosyjski, który zachował „prawdziwego Chrystusa”. Walicki nazywał ją „konserwatywną utopią”.