Polskie narodowe inicjatywy wydawnicze po 1918 roku

• Authors: Małgorzata Sieradz

Title variants

EN

Polish National Publishing Initiatives after 1918

Abstracts

EN

The revival of an independent Polish state in 1918 was conducive not only to the emergence of a new national administration or a sense of national community, but also to the establishment of new entities in science and culture, and, consequently, actions focused on Polishness and promotion of national values. Such new initiatives were based on the activities of scholars, artists and intellectuals, who had existed as a milieu before, but who either operated on a local scale or were entangled in international structures, usually remaining on their peripheries. Projects carried out in new conditions – in the now free country – often with the support of government institutions could promote the national heritage in various forms and on a large scale. In addition to research-related objectives, young Polish musicology also sought to popularise and disseminate Poland’s musical heritage in a variety of ways: 1) by publishing, as part as of sheet music series, sources for the study of the history of Polish music; 2) new critical editions of well-known oeuvres; 3) supporting the work of young Polish composers by publishing the scores of their compositions through publishing houses set up especially for the purpose; or 4) creating fora for the exchange of scholarly reflections and for presentation of the results of research conducted by a growing number of scholars educated at Polish universities. All this with the slogans of “national pride” and “national duty” the fulfilment of which was to help with catching up and making up for the losses caused by the absence of Poland as a state for over one hundred years. This led to initiatives by the newly emerging milieu of Polish musicologists seeking to promote the historical legacy of Polish music as well as the achievements of contemporary composers: the series “Early Polish Music”, a project to publish a complete critical edition of Fryderyk Chopin’s works, series of the Polish Music Publishing Society intended for young composers, or periodicals promoting articles on Polish subjects (Kwartalnik Muzyczny, Muzyka, Muzyka Polska, Polski Rocznik Muzykologiczny and others).

PL

Odbudowanie niezależnej państwowości w Polsce roku 1918 sprzyjało nie tylko kształtowaniu się nowej administracji krajowej czy poczucia narodowej wspólnoty, lecz także powoływaniu nowych struktur w sferze nauki i kultury, a co za tym idzie - podejmowaniu działań, których najważniejszym zadaniem były postawienie na polskość i propaganda narodowych wartości. U podstaw takich nowych inicjatyw leżały działania środowisk naukowych, artystycznych, intelektualnych, które wcześniej wprawdzie istniały, ale bądź działały na skalę lokalną, bądź uwikłane były w struktury międzynarodowe, pozostając w nich zwykle na peryferiach. Podejmowane w nowych warunkach w ciągu kolejnych lat projekty, realizowane w wolnym kraju, często przy wsparciu instytucji rządowych, miały szansę promować rodzimą spuściznę w różnych formach i na szeroką skalę. Młoda polska muzykologia - obok celów badawczo-naukowych - stawiała sobie za zadanie także popularyzację i upowszechnianie rodzimego dziedzictwa muzycznego w różnych zakresach: 1) poprzez udostępnianie w seriach nutowych źródeł do historii muzyki polskiej, 2) krytyczne opracowania „na nowo” spuścizn dobrze wcześniej znanych, 3) wspieranie twórczości młodych kompozytorów polskich poprzez publikację partytur ich kompozycji w nowo powołanych do tego celu oficynach czy 4) tworzenie forów do wymiany rodzimej myśli naukowej i miejsca dla prezentacji wyników badań prowadzonych przez powiększające się grono kształconych na polskich uniwersytetach badaczy. Wszystko to z hasłem „narodowej dumy” i „narodowego obowiązku”, którego wypełnienie miałoby pomóc w nadgonieniu zaległości i zniwelowaniu zaniedbań, jakie wynikały z ponad stuletniej nieobecności polskiej państwowości. W ten sposób narodziły się inicjatywy, które były wynikiem starań dopiero kształtującego się środowiska muzykologów na rzecz zarówno historycznej spuścizny muzyki polskiej, jak i dokonań twórców współczesnych: seria Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej, projekt wydania krytycznego dzieł wszystkich Fryderyka Chopina, serie oficyny Towarzystwa Wydawniczego Muzyki Polskiej tworzone z myślą o młodych kompozytorach, czasopisma promujące rodzime tematy ogłaszanych publikacji („Kwartalnik Muzyczny”, „Muzyka”, „Muzyka Polska”, „Polski Rocznik Muzykologiczny” i inne).

Keywords

PL

historia polskiej muzykologii; edycje krytyczne; polskie czasopisma muzyczne; Adolf Chybiński

EN

history of Polish musicology; critical editions; Polish musicological periodicals; Adolf Chybiński

• Publisher: Związek Kompozytorów Polskich
• Journal: Polski Rocznik Muzykologiczny
• Year: 2021
• Volume: 19
• Pages: 33-53

Dates

published

2021

Contributors

author

Małgorzata Sieradz

• Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk

References

• Wanda Bogdany-Popielowa (oprac.), Muzyka Polska 1934–1939, w serii Bibliografia Polskich Czasopism Muzycznych 12, Kraków 1967, s. 32.
• Ludwik Bronarski, W sprawie wydania pośmiertnych dzieł Fryderyka Chopina, „Kwartalnik Muzyczny” 1928 nr 1.
• Ludwik Bronarski, Z najnowszej literatury chopinowskiej, „Polski Rocznik Muzykologiczny” i 1935.
• Adolf Chybiński, [od Redakcji], „Polski Rocznik Muzykologiczny” i 1935.
• Adolf Chybiński, Monumenta musices in Polonia, w: Pamiętnik IV Zjazdu Historyków Polskich w Poznaniu 6–8 grudnia 1925, t. 1: Referaty, Lwów 1925, Sekcja V.
• Adolf Chybiński, Kazimierz Sikorski (wyd. i oprac.), Stanisław Sylwester Szarzyński, Sonata a due violini e basso d’organo, w serii „Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej” 1, Warszawa 1928.
• Mateusz Gliński, Od Redakcji, „Muzyka” 1924 nr 2.
• Barbara Przybyszewska-Jarmińska, Monumenta Musicae in Polonia: plany założenia serii i początkowe lata jej realizacji, „Muzyka” 2015 nr 3.
• Małgorzata Sieradz (oprac., wstęp i komentarze), Adolf Chybiński – Ludwik Bronarski. Korespondencja, t. i 1922–39, cz. 1: 1922–33, Warszawa 2020, cz. 2: 1934–39, Warszawa 2021.
• Małgorzata Sieradz (oprac., wstęp i komentarze), Bronisława Wójcik-Keuprulian. Korespondencja do Szwajcarii. Listy do Henryka Opieńskiego (1925–37) i Ludwika Bronarskiego (1929–38), Warszawa 2018.
• Małgorzata Sieradz, „Kwartalnik Muzyczny” (1928–1950) a początki muzykologii polskiej, Warszawa 2015.
• Ryszard Wieczorek, „Denkmäler der Tonkunst in Österreich” jako prefiguracja „Monumenta Musicae in Polonia”, „Muzyka” 2015 nr 3.
• Archiwum Adolfa Chybińskiego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu (AACh-BUAM);
• Archiwum Adolfa Chybińskiego w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej (AACh-BJ);
• Archiwum Henryka Opieńskiego w Fondation Archivum Helveto-Polonicum we Fryburgu (AHP);
• Polska Misja Katolicka w Marly, archiwum rodziny Bronarskich.

Identifiers

DOI

10.2478/prm-2021-0005

Biblioteka Nauki

2092457