Potencjał infrastruktury kolejowej do przewozów towarowych na obszarze Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego

• Authors: Tadeusz Bocheński , Mikołaj Paśko

Title variants

EN

The potential of rail infrastructure for freight transport in the area of the Szczecin Metropolitan Area

Abstracts

EN

The aim of the research was to identify the links between industrial and logistic activities with the railway network in the Szczecin metropolitan area (Poland). The research area covered communes belonging to the Szczecin Metropolitan Area Association and several adjacent communes, closely related to them due to the route of railway lines – 18 communes in total. The railway infrastructure and investment projects related to its expansion were analysed. The current status and development prospects for rail freight in the studied area are presented. The analysis used, inter alia, unpublished data of PKP PLK on the average daily train traffic. The railway network of the research area covered almost 360 km of railway lines and over 80 railway sidings. Freight trains were serviced at 17 stations, including 12 having generally accessible loading points. The main generators of rail freight were seaports and chemical plants in Police (Poland) – as evidenced by the traffic flows (number of freight trains) on railway lines leading to freight stations serving these entities.

PL

Celem podjętych badań była identyfikacja powiązań działalności przemysłowej i logistycznej (przeładunki, magazynowanie) z siecią kolejową na obszarze metropolitalnym Szczecina. Zakres badań objął gminy należące do stowarzyszenia Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego oraz kilka przyległych gmin, ściśle z nimi powiązanych ze względu na przebieg linii kolejowych (łącznie 18 gmin). W artykule przeanalizowano infrastrukturę kolejową oraz projekty inwestycyjne związane z jej rozbudową. Przedstawiono stan istniejący, a także perspektywy rozwoju kolejowych przewozów towarowych w badanym obszarze. W analizie wykorzystano m.in. niepublikowane dane PKP PLK o średniodobowym ruchu pociągów. Sieć kolejowa obszaru badań obejmowała prawie 360 km linii kolejowych i ponad 80 bocznic kolejowych. Składy towarowe były obsługiwane na 17 stacjach, spośród których 12 miało ogólnodostępne punkty ładunkowe. Głównymi generatorami kolejowych przewozów towarowych były porty morskie i zakłady chemiczne w Policach – świadczą o tym potoki ruchu (liczba pociągów towarowych) na liniach kolejowych prowadzących do stacji towarowych obsługujących te podmioty.

Keywords

PL

kolej; przemysł; Szczeciński Obszar Metropolitalny; transport towarowy

EN

freight transport; industry; rail; Szczecin Metropolitan Area

• Publisher: Instytut Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Year: 2022
• Volume: 36
• Issue: 3
• Pages: 55-77

Dates

published

2022

Contributors

author

Tadeusz Bocheński

• Uniwersytet Szczeciński

• https://orcid.org/0000000161727914

author

Mikołaj Paśko

• Uniwersytet Szczeciński

• https://orcid.org/0000000328516116

References

• AGTC (1991). European Agreement on Important International Combined Transport Lines and Related Installations done at Geneva on 1 February 1991. United Nations. Economic Commission for Europe Inland Transport Committee. ECE/TRANS/88/Rev. 6.
• Biała Księga Transportu. Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu, Komisja Europejska, Bruksela, dnia 28 marca 2011 r.
• Bocheński T. (2016a). Przemiany towarowego transportu kolejowego w Polsce na przełomie XX i XXI wieku. Rozprawy i Studia, t. 938. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Bocheński T. (2016b). Powiązania kolei z przemysłem w Polsce w drugiej dekadzie XXI wieku. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 30(4), 50–64.
• Bocheński T. (2017). Funkcjonowanie rejonów przeładunkowych na styku sieci kolejowych o normalnym i rosyjskim rozstawie torów w Europie. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 31(4), 80–94.
• Bocheński T. (2018a). Możliwości wykorzystania transportu kolejowego i intermodalnego w obsłudze stref przemysłowych w Polsce. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 32(1), 20–37. doi: https://doi.org/10.24917/20801653.321.2
• Bocheński T. (2018b). Rozmieszczenie i charakterystyka terminali kontenerowych w Polsce oraz propozycje lokalizacji nowych obiektów. Problemy Transportu i Logistyki, 1, 17–27. doi: https://doi.org/10.24917/20801653.313.6
• Bocheński T. (2020a). Terminale kontenerowe jako niezbędny element rozwoju transportu intermodalnego w Polsce. W: J. Engelhardt (red.), Infrastruktura terminali intermodalnych w portach morskich. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 9–31.
• Bocheński T. (2020b). Industry in seaports in Poland. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 34(4), 22–37. doi: https://doi.org/10.24917/20801653.344.2
• Bocheński T., Palmowski T. (2015). Polskie porty morskie i rola kolei w ich obsłudze na przełomie XX i XXI wieku. Regiony Nadmorskie 23. Gdańsk–Pelplin: Wydawnictwo Bernardinum.
• Ciechański A. (2013). Rozwój i regres sieci kolei przemysłowych w Polsce w latach 1881–2010. Prace Geograficzne 243. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
• Ciechański A. (2015a). Zarys dziejów sieci kolei cukrowniczych w Polsce. Technika Transportu Szynowego, 11, 37–42.
• Ciechański A. (2015b). Rozwój i regres sieci kolei leśnych w Polsce. Sylwan, 159(11), 940–947.
• Ciechański A. (2016). Sieci kolei przemysłowych w obsłudze górnictwa rud żelaza – zarys dziejów. Technika Transportu Szynowego, 7–8, 10–14.
• Ciechański A. (2018). Koleje normalnotorowe jako składnik transportu międzyzakładowego w polskim górnictwie. Technika Transportu Szynowego, 1–2, 29–36.
• Coraz bliżej budowy stacji kolejowej Port Police (2020, 30 grudnia). Portal Morski. Pobrano z: https://www.portalmorski.pl/m-porty-logistyka/47212-coraz-blizej-budowy-stacji-kolejowej-port-police (dostęp: 13.09.2021).
• Instrukcja o prowadzeniu ruchu pociągów Ir-1, Uchwała nr 693/2017 Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z dnia 27 czerwca 2017 r.
• Jaszczyński M. (2021, 13 września). Nowy most nad Regalicą powstanie do końca 2023 roku.
• To będzie gigantyczna inwestycja. Głos Szczeciński 24. Pobrano z:https://gs24.pl/nowy-most -nad-regalica -powstanie-do-konca-2023-roku -to-bedzie-gigantyczna -inwestycja/ar/ c1-15801042 (dostęp: 13.09.2021).
• Jurczak M. (2019). The Role of Railway Infrastructure in Servicing Freight and Passenger Transport in Agglomeration – on the Example of Poznań. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Ekonomika Transportu i Logistyka, 82: Modelling of Logistics Processes and Systems, part XXI, 113–128.
• Kontrakt na budowę Polimerów Police podpisany (2019, 11maja). Wirtualny Nowy Przemysł. Pobrano z: https://www.wnp.pl/chemia/kontrakt -na -budowe -polimerow -police -podpisany,345372. html (dostęp: 10.12.2019).
• Kublik A. (2020, 24 czerwca). Wielka rozbudowa gazoportu w Świnoujściu. Umowy za 1,9 mld zł. Wyborcza Biz. Pobrano z: https://wyborcza.biz/biznes/7,177151,26063030,wielka-rozbudowa-gazoportu-w-swinoujsciu-umowy-za-1-9-mld-zl.html (dostęp: 13.09.2021).
• Kwinta W. (2021, 13 maja). Terminal promowy w Świnoujściu stanie się intermodalny. Inżynieria. Pobrano z: https://inzynieria.com/budownictwo/wiadomosci/61202,terminal -promowy-w-swinoujsciu-stanie-sie-intermodalny (dostęp: 13.09.2021).
• Lijewski T., Koziarski S. (1995). Rozwój sieci kolejowej w Polsce. Warszawa: Kolejowa Oficyna Wydawnicza.
• Logistyka transportu towarowego w Europie – klucz do zrównoważonej mobilności (2006, 28 czerwca). Dodatek do załącznika do komunikatu Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Bruksela, SEC(2006)820.
• Madej Ł. (2019, 18 stycznia). Budowa linii kolejowej do portu w Policach, Inżynieria. Pobrano z: https://inzynieria.com/drogi/wiadomosci/54735,budowa-linii -kolejowej-do-portu-w-policach (dostęp: 10.09.2021).
• Madrjas J. (2019, 29 lipca). Torpol zmodernizuje dostęp do portów w Szczecinie i Świnoujściu za ponad 1,44 mld zł. Rynek Infrastruktury. Pobrano z: https://www.rynekinfrastruktury. pl/wiadomosci/kolej/torpol -zmodernizuje -dostep -do -portow -w -szczecinie-i -swinoujsciu-za-ponad-144-mld-zl-68077.html (dostęp: 9.09.2021).
• Marinov, M., Giubilei, F., Gerhardt, M., Özkan, T., Stergiou, E., Papadopol, M. and Cabecinha, L. (2013). Urban freight movement by rail. Journal of Transport Literature, vol. 7, nr 3, 87–116.
• Motraghi, A., Marinov, M. (2012). Analysis of urban freight by rail using event based simulation. Simulation Modelling Practice and Theory, 25, 73–89. doi: https://doi.org/10.1016/j.simpat.2012.02.009
• Molewicz M., J. Jastrzębski J. (2011). Koncepcja rozwoju transportu publicznego w Szczecińskim Obszarze Metropolitalnym. SITK RP oddział Szczecin i SSOM, Szczecin.
• Pietrzak K. (2010). Transport kolejowy w obsłudze polskich portów morskich (na przykładzie portów Szczecin i Świnoujście), Szczecin: Akademia Morska w Szczecinie. Pobrano z: http:// smp.am.szczecin.pl/Content/1026/K. Pietrzak%20Transport%20kolejowy%20w%20obs%C5%82udze%20polskich%20port%C3%B3w%20morskich.pdf (dostęp: 4.05.2022).
• Polimery Police zaawansowane w 40 procentach (2021, 5 luty). Wirtualny Nowy Przemysł. Pobrano z: https://www.wnp.pl/chemia/polimery -police -zaawansowane-w-40-procentach,448402. html
• Regulamin pracy bocznicy kolejowej przy stacji Szczecin Port Centralny (2012, 1 października). PKP Energetyka SA, Stacja Paliw w Szczecinie. Pobrano z: https://www.pkpenergetyka. pl/Ustawa -o-transporcie-kolejowym/Obiekty-infrastruktury-uslugowej/Kolejowe-stacje-paliw (dostęp: 9.09.2021).
• Robinson, M., Mortimer, P., 2004. Urban Freight and Rail – The State of the Art, Logistics & Transport Focus. Journal of Transport Literature, 7(3), 87–116.
• Stankiewicz R., Stiasny M. (2014). Atlas linii kolejowych Polski 2014. Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter.
• Szołtysek, J. (2009). Podstawy logistyki miejskiej. Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach.
• Taylor Z., 2007, Rozwój i regres sieci kolejowej w Polsce. Mo nografie 7. Warszawa: PAN IGiPZ.
• Terminal promowy w Świnoujściu dostosuje się do intermodalu (2016, 16 listopada). Portal Morski. Pobrano z: https://www.portalmorski.pl/m-porty-logistyka/33613-terminal-promowy-w-swinoujsciu-dostosuje-sie-do-intermodalu (dostęp: 13.09.2021).
• Terminal promowy w Świnoujściu zmienia swoje oblicze (2020, 23 lipca). Portal Morski. Pobrano z: https://www.portalmorski.pl/porty-logistyka/45837-terminal-promowy-w-swinoujsciu-zmienia-swoje-oblicze (dostęp: 13.09.2021).
• Tory ładunkowe – szczegółowe dane techniczne (2019). PKP PLK S.A.
• The transport and mobility sector (2020, 9 grudnia). Sustainable & Smart Mobility Strategy, Komisja Europejska. Pobrano z: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ fs_20_2350 (dostęp 4.05.2022).
• Wojtkiewicz S., Bocheński T. (2019). Szczecińska Kolej Metropolitalna do Polic – konflikt ruchu towarowego i pasażerskiego. Problemy Transportu i Logistyki, 45(1), s. 24–27.
• Wykaz punktów stycznych infrastruktury PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z infrastrukturą kolejową innych zarządców (2019). Regulamin sieci 2019/2020, załącznik 2.10 A. PKP PLK S.A.
• Zielaskiewicz H. (2010). Kolejowo-morskie łańcuchy transportowe. Infrastruktura Transportu, 1.
• Almex Sp. Z o.o. Pobrano z: http://almex -recycling.pl/pl/index.php/o-firmie/ (dostęp: 10.09.2021).
• BDL GUS. Pobrano z: https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start (dostęp: 11.09.2021).
• Budnaft Sp. z o.o. Pobrano z: http://www.budnaft.pl/strona-glowna/ (dostęp: 18.02.2021)
• Budowa Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej. O projekcie. Stowarzyszenie Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego. Pobrano z: http://skm.szczecin.pl/index.php/o -projekcjie/o-projekcie (dostęp: 9.09.2021)
• CCIC Intermodal Depo Dunikowo szuka inwestorów (2020, 19 lutego). TSL. Pobrano z: https://portaltsl.pl/logistyka/ccic-intermodal -depo-dunikowo-szuka-inwestorow/ (dostęp: 27.02.2021).
• Cronimet Pl Sp. z o.o. Pobrano z: http://cronimet.com.pl/pl/kontakt/lokalizacje/oddzial-szczecin/ (dostęp: 10.09.2021).
• Dunikowo Busness Park. Pobrano z: https://dunikowo.pl/ (dostęp: 11.09.2021).
• Eko Energia Szczecin Sp. z o.o. Pobrano z: http://www.zawszetani.pl/ (dostęp: 11.09.2021).
• FOSFAN S.A. Pobrano z: https://fosfan.pl/pl/produkty/ (dostęp: 19.02.2021)
• Goleniowski Park Przemysłowy. Pobrano z: https://goleniow.biz/firmy/ (dostęp: 11.09.2021).
• Grupa Azoty Police. Pobrano z: https://zchpolice.grupaazoty.com/nasza-oferta (dostęp: 19.02.2021).
• Gryfskand Sp. z o.o. Pobrano z: http://gryfskand.pl/pl/start/ (dostęp: 9.09.2021)
• InterGas Sp. z o.o. Pobrano z: http://www.intergas.com.pl (dostęp: 11.09.2021).
• Korytarze transportowe. Urząd Transportu Kolejowego. Pobrano z: https://dane.utk.gov.pl/sts/ infrastruktura/korytarze -transportowe/16901,Kolejowe -korytarze -towarowe -RFC.html (dostęp: 4.05.2022).
• Krajowa Spółka Cukrowa S.A. Pobrano z: https://firma.polski-cukier.pl/24,ogloszenia (dostęp: 20.03.2021).
• Modernizacja linii kolejowej Poznań Główny – Szczecin Dąbie. PKP PLK. Pobrano z: http:// poznan -szczecin.pl/ (dostęp: 9.09.2021).
• Ogólnopolska Baza kolejowa. Pobrano z: https://www.bazakolejowa.pl/ (dostęp: 10.09.2021)
• Open Street Map. Pobrano z: https://www.openstreetmap.org/ (dostęp: 25.12.2020 – 20.04.2021).
• PKP Cargotabor Sp. z o.o. Pobrano z: https://pkpcargotabor.com/ (dostęp: 9.09.2021).
• Polska Agencja Inwestycji i Handlu. Pobrano z : https://www.paih.gov.pl/strefa_inwestora/parki_przemyslowe_i_technologiczne (dostęp: 11.09.2021).
• Semaforek. Pobrano z: https://semaforek.kolej.org.pl/wiki/ (dostęp: 27.12.2020).
• Solbet. Pobrano z: https://www.solbet.pl/grupa-solbet-powiekszona-o-nowy-zaklad-produkcyjny/ (dostęp: 9.09.2021).
• Szczecińskie Zakłady Zbożowo-Młynarskie „PZZ” S.A. Pobrano z: http://www.pzz-szczecin.com. pl/ (dostęp: 9.09.2021).
• Van Heygen Stal Polska sp. z o.o. Pobrano z: http://www.vanheyghenstal.pl/pl/sheet-production (dostęp: 19.02.2021).
• Zespół Elektrowni Dolna Odra S.A. Pobrano z: https://zedolnaodra.pgegiek.pl/O-oddziale (dostęp: 10.09.2021).
• ZPS Sp. z o.o. Pobrano z: http://www.mtrzps.com.pl/pl/ (dostęp: 19.02.2021).
• 7R Pak Szczecin. Pobrano z: https://www.7rsa.pl/nasze-projekty/7r-park-szczecin (dostęp: 17.09.2021)
• Baltchem SA. Pobrano z: https://baltchem.com.pl/pl (dostęp: 10.09.2021).
• Park Przemysłowy Dołuje. Pobrano z: https://parkdoluje.pl/ (dostęp: 11.09.2021).
• Google Maps. Pobrano z: https://www.google.com/maps/ (dostęp: 15.09.2021).
• Terminal Promowy Świnoujście. Pobrano z: http://www.sft.pl/ (dostęp: 17.09.2021).

Identifiers

DOI

10.24917/20801653.363.5

Biblioteka Nauki

2211609