„Zawżdy usty śpiewali”, czyli o muzyce wokalnej w Kronice, to jest historyi świata Marcina Bielskiego (1564)

• Authors: Dorota Kozaryn

Title variants

EN

„Zawżdy usty śpiewali” („The lips always sang”), or about vocal music in Kronika, to jest historyja świata by Marcin Bielski (1564)

Abstracts

EN

The article describes how to present vocal music in the most complete edition of Kronika of Marcin Bielski (1564). The view of the linguistic formation of this fragment of reality in an idiolectic approach from the 16th century confirms the use of several groups of words to describe this part of music that Bielski considers singing: the names of the melodic process of producing sound (śpiewać, odśpiewawać, przyśpiewawać, śpiewanie), what is sung (antyfona, cantica, gradał, hymn/hymna, kantyki, pienie, pieśń, proza, psalm, psałterz, responsyja, śpiewanie, żołtarz) and singers (psalterzysta, śpiewaczka, śpiewak). The conducted analyzes showed some features of Bielski’s lexical and research workshop and confirmed that his work is the beginning of perfecting the Polish language in many areas of its functioning.

Keywords

EN

diachronic linguistic; 16th century Polish; Marcin Bielski's idiolect; musical vocabulary

PL

językoznawstwo diachroniczne; polszczyzna XVI w.; idiolekt Marcina Bielskiego; słownictwo muzyczne

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
• Year: 2022
• Issue: 17
• Pages: 132-144

Dates

published

2022

Contributors

author

Dorota Kozaryn

• Uniwersytet Szczeciński, Szczecin, Polska

• https://orcid.org/000000022308015X

References

• Bielski M., 2019, Kronika, to jest historyja świata, oprac. D. Śnieżko, D. Kozaryn przy współudziale E. Karczewskiej, t. 1–3, Szczecin.
• Boryś W., 2010, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków.
• Mayenowa M.R. (red.), 2002, Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 30, Warszawa.
• Mayenowa M.R. (red.), 2010, Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 34, Warszawa.
• Muszkalska B., 2018, Kol isza be-lakasz vs mulier taceat in ecclesia. Głos kobiecy w judaizmie i chrześcijaństwie, „Liturgia Sacra. Przegląd Liturgiczno-Muzyczny”, R. 24, nr 1, s. 189–198.
• Pisarkowa K., 1963, Pomocnicze elementy języka muzykologii, „Język Polski”, R. 43, z. 2, s. 113–128.
• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, 1980, oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich, wyd. 3 poprawione, Poznań.
• Potter J., Sorrell N., 2021, Historia śpiewu, tłum. K. Wiwer, Kraków.
• Prochowicz A., 2013, Jak mówimy o śpiewaniu? Metafory synestezyjne jako element językowego obrazu śpiewu ludzkiego w polszczyźnie, „Linguarum Silva”, nr 2, s. 55–70.
• Urbańczyk S. (red.), 1982–1987, Słownik staropolski, t. 9, Wrocław.
• Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 1, 7, 8, 10, 13, 21, 35 – dostęp 13–15.03.2022

Identifiers

DOI

10.24917/20831765.17.10

Biblioteka Nauki

2174104