Przemiany form życia małżeńsko-rodzinnego w województwie łódzkim

• Authors: Anna Janiszewska
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Rodzina postrzegana jest w wielu społeczeństwach jako wartość zajmująca wysokie miejsce w hierarchii, zdecydowanie wyprzedzając inne wartości, takie jak kariera zawodowa, samorealizacja czy życie towarzyskie. W Polsce pozycja rodziny była zawsze bardzo wysoka, wyższa nawet niż w innych krajach Europy Wschodniej. Zmiana ustrojowa zapoczątkowana w 1989 r. niewiele w tej materii zmieniła. Jednocześnie zmienia się koncepcja rodziny: z jednej strony umacnia się dążenie do rodziny pełnej, złożonej z pary rodziców i dzieci, z drugiej zaś – rośnie liczba osób dostrzegających konieczność zmodyfikowania form życia rodzinnego, podkreślająca prawo osób żyjących w rodzinie do samorealizacji. Oznacza to spadek akceptacji jej tradycyjnych form.W artykule zaprezentowano przemiany form życia małżeńsko-rodzinnego w województwie łódzkim wykorzystując dostępne dane statystyczne pochodzące z dwóch ostatnich spisów powszechnych (2002 i 2011). Celem opracowania jest pokazanie przestrzennego zróżnicowania (według powiatów) przemian demograficznych dotyczących obszaru przemian rodziny (jej formy i składu). Z przeprowadzonej analizy danych statystycznych wynika, że przemiany zjawisk matrymonialno-prokreacyjnych w województwie łódzkim są wyraźnie zróżnicowane w podziale miasto/wieś. Należy podkreślić, że dynamika przemian była większa w powiatach bardziej „wiejskich” niż „miejskich”.

Keywords

EN

forms of marital and family life; the Łódź Voivodeship; matrimonial phenomena; reproductive phenomena; formy życia małżeńsko-rodzinnego; województwo łódzkie; zjawiska matrymonialne; zjawiska prokreacyjne

• Publisher: Instytut Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
• Year: 2016
• Volume: 10

Dates

online

2016-12-30

Contributors

author

Anna Janiszewska

References

• The End of “Lowest-Low” Fertility?, Population and Development Review 35 (2009), 663-699
• Atlas Katolickiej Łodzi (2015), Wyd. PŁ, Łódź
• Zachowania matrymonialne i prokreacyjne w Polsce – ujęcie geograficzne (2013), Wyd. UŁ, Łódź
• The second demographic transition revisited: Theories and expectations, NIDI/CBGS Publication (1994), 81-126
• Options and sequences: Europe’s demographic patterns, Journal of the Australian Population Association 14 (1997), 1-29
• Europe and its population: the long view, European Populations: Unity in Diversity (1999), 1-49, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht
• International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences 5, 3486-3488
• Postmodern fertility preferences: from changing value orientation to new behavior, Global Fertility Transition, Supplement to PDR 27 (2001), 290-331
• Second Demographic Transition: concepts, dimensions, new evidence (2001)
• Demographic Transitions, NIDI Working Paper (2008)
• Przemiany demograficzne w Polsce w latach 90. w świetle koncepcji drugiego przejścia demograficznego (1999), Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa
• Niezamężna kohabitacja jako zjawisko społeczne, Studia Socjologiczne 3 (1995), 141-156
• Uniwersalność instytucji rodziny i kierunki jej przemian, Roczniki Socjologii Rodziny XIV (2002), 11-23
• Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja (2005), Wyd. Akademickie „Żak”, Warszawa
• The second demographic transition in Western countries: An interpretation, Gender and family change in industrialized counries (1995), Clarendon, Oxford
• New forms of household formation in Central and Eastern Europe: are they related to the newly emerging value orientations?, Economic Survey of Europe 1 (2002), 197-216
• Is Poland really ‘immune’ to the spread of cohabitation?, Demographic Research 21 (2009), 215-234
• Urodzenia w kohabitacji: wybór czy konieczność?, Nowe wzorce formowania i rozwoju rodziny w Polsce. Przyczyny oraz wpływ na zadowolenie z życia (2014), 104-129, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa
• Diffusion of cohabitation in Poland, Studia Demograficzne (2010), 11-25
• Demografia. Podstawowe pojęcia, procesy i teorie w encyklopedycznym zarysie (2005), Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa
• The educational gradient of childbearing within cohabitation in Europe, Population and Development Review 36 (2010), 10-1111
• Alternative lifestyles revisited, or whatever happened to swingers, group marriages, and communes?, Journal of Family Issues 22 (2001), 711-726
• Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej – elementy metodologii, wybrane narzędzia badawcze (2007), Wydawnictwo Uniwersytety Śląskiego, Katowice
• Fertility in Central and Eastern Europe after 1989: Collapse and gradual recovery, Historical Social Research 36 (2011), 246-296
• Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie (2012), PWN, Warszawa
• Związki kohabitacyjne w krajach rozwiniętych, Wiadomości Statystyczne 1 (2001), 64-73
• Kohabitacja w Polsce, Rodzina w zmieniającym się społeczeństwie polskim (2004), Wyd. UŁ, Łódź
• Przemiany zachowań rozrodczych w województwie łódzkim, Procesy demograficzne w województwie łódzkim w XXI wieku (2015), Wyd. UŁ, Łódź
• The family as a social organization: Key ideas for the twentyfirst century, Contemporary Sociology 29 (2000), 463-469

Identifiers

DOI

10.24917/20845456.10.3