„El mole rachmim” / „El Male Rachamim”: Gomulicki, Tuwim, Linke

• Authors: Katarzyna Kuczyńska-Koschany

Abstracts

EN

The author compares the references to the Jewish prayer El Male Rachamim (Hebrew for ‘God Full of Mercy’): El Male Rachmim by Wiktor Gomulicki, Julian Tuwim’s Ghetto from Notatnik poetycki and a post-war drawing by Bronisław Linke El male rachmim. There are intertext, intersemiotic and interpersonal relations happening between them (Tuwim included Gomulicki’s work in Księga wierszy polskich XIX wieku [A Book of Polish Verses of the 19th Century]; Linke illustrated Bal w Operze [Ball at the Opera]; a note in Ghetto announces text My, Żydzi polscy [We, Polish Jews]). What is happening with the motif wandering through cultural and character codes? Does the turning point of the Extinction indeed change it?

PL

Autorka porównuje nawiązania do żydowskiej modlitwy El Male Rachamim (hebr. ‘Boże Pełen Miłosierdzia’): wiersz El mole rachmim Wiktora Gomulickiego, Ghetto Juliana Tuwima z Notatnika poetyckiego i powojenny rysunek Bronisława Linkego El mole rachmim. Zachodzą między nimi relacje intertekstualne, intersemiotyczne i interpersonalne (Tuwim umieścił utwór Gomulickiego w Księdze wierszy polskich XIX wieku; Linke ilustrował Bal w Operze; zapiska Ghetto zapowiada tekst My, Żydzi polscy). Co dzieje się z motywem wędrującym przez kody kulturowe i znakowe? Czy cezura Zagłady istotnie go odmienia?

Keywords

EN

Jewish prayer; inter-text relations; Wiktor Gomulicki; Julian Tuwim; Bronisław Linke

PL

żydowska modlitwa; relacje międzytekstowe; Wiktor Gomulicki; Julian Tuwim; Bronisław Linke

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
• Year: 2022
• Volume: 10
• Pages: 105-115

Dates

published

2022

Contributors

author

Katarzyna Kuczyńska-Koschany

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000216712278

References

• Autor nieznany, Modlitwa – specjalnie ułożona na chwilę obecną, przeł. Jan Leński, w: Archiwum Ringelbluma. Antologia, wstęp Jacek Leociak, oprac. Marta Janczewska, Jacek Leociak, BN I 334, wyd. pierwsze, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2019, s. 915.
• Brzezina Maria, Polszczyzna Żydów, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa – Kraków 1986.
• Księga wierszy polskich XIX wieku, t. 3, zebrał Julian Tuwim, oprac. i wstępem opatrzył Juliusz W. Gomulicki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1956.
• Linke Bronisław Wojciech, El mole rachmim [„7 IX 1946”, rycina], Gabinet Grafiki i Rysunków Nowoczesnych Muzeum Narodowego w Warszawie, numer inwentarzowy: I-8 / X 62.
• Łotman Jurij, Struktura tekstu artystycznego, przeł. Anna Tanalska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1984.
• Łotman Jurij, Uniwersum umysłu. Semiotyczna teoria kultury, przeł. i przedmowa Bogusław Żyłko, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2008.
• Mołodowska Kadia, Boże litościwy, przeł. Bella Szwarcman-Czarnota, w: Moja dzika koza. Antologia poetek jidysz, przeł. różni, wybór i oprac. Karolina Szymaniak, Joanna Lisek, Bella Szwarcman-Czarnota, wprowadzenie Karolina Szymaniak, ilustracje Aleksandra Czudżak, Austeria, Kraków – Budapeszt – Syrakuzy 2018, s. 168–169.
• Polski słownik judaistyczny. Dzieje. Kultura. Religia. Ludzie, t. 1–2, oprac. Zofia Borzymińska, Rafał Żebrowski, Prószyński i S-ka, Warszawa 2003.
• Tuwim Julian, Ghetto, [z cyklu Notatnik poetycki], w: tegoż, Wiersze 2, oprac. Alina Kowalczykowa, Czytelnik, Warszawa 1986, s. 451–452.
• Tuwim Julian, My, Żydzi Polscy… „Nowa Polska. Miesięcznik” (Londyn), „New Poland Monthly” 1944, t. 3, z. 8 (sierpień), s. 491–494.
• Żółkiewski Stefan, Teksty kultury. Studia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1988.
• Żydzi w Polsce. Antologia, oprac. Henryk Markiewicz, TAiWPN Universitas, Kraków 1997.

Identifiers

DOI

10.24917/23534583.10.8

Biblioteka Nauki

25127290