Czy potrzebna jest retoryczna teoria literatury?

• Authors: Adam Regiewicz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Does anyone need the rhetorical theory of literature? The new various directions of the literary research are continiously appearing. Together with them, new perspectives of the research of the literary texts are opening up. They allow to ask questions concerning the language generated by them, with the use of which they shape the literary discourse. Being aware of the consequences of the linguistic shift for the research on culture, today the rethorical viewpoint in the conduct of the theoretical discourse is adopted. At the same time, the attention is paid to the phrases, style, as well as the metaphors used in the current literary research. The entire reflection is accompanied by the comparative spirit, that is, a certain transdisciplinary openness, which calls for abandoning the internal literary field by the theoretical research, and entering the wide field of the culture research. This process is especially visible in the new theoretical-literary directions (cognitive humanities, constructivism, affective theory of literature etc.) and enables to assign to the comparative literature the role of a binder of the taken discourse on the border between theory and rethorics.

Keywords

PL

theory of literature; rhetoricality; poststructuralism; methodology

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
• Year: 2017
• Volume: 5
• Pages: 62-73

Dates

published

2018-05-14

Contributors

author

Adam Regiewicz

References

• Arystoteles, Retoryka. Retoryka dla Aleksandra. Poetyka, przeł. Henryk Podbielski, Warszawa 2004.
• Barthes Roland, S/Z, przeł. Michał Paweł Markowski, Maria Gołębiewska, Warszawa 1999.
• Bohuszewicz Paweł, Po czy w ramach poststrukturalizmu? „Zwroty” badawcze wobec przełomów paradygmatcvznych w najnowszym literaturoznawstwie polskim, [w:] „Zwroty” badawcze w humanistyce. Konteksty poznawcze, kulturowe i społeczno-instytucjonalne, red. Jacek Kowalewski, Wojciech Piasek, Olsztyn 2010.
• Burzyńska Anna, Kulturowy zwrot teorii, [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. Michał Paweł Markowski, Ryszard Nycz, Kraków 2006.
• Burzyńska Anna, Markowski Michał Paweł, Teorie literatury XX wieku. Podręcznik, Kraków 2006.
• Culler Jonathan, Teoria literatury, przeł. Maria Bassaj, Warszawa 2002.
• Draaisma Douewe, Machina metafor. Historia pamięci, przeł. Robert Pucek, Warszawa 2009.
• Eriksen Thomas Hylland, Tyrania chwili. Szybko i wolno płynący czas w erze informacyjnej, przeł. Grzegorz Sokół, Warszawa 2003.
• Fish Stanley, The Uses of Humanities: Part Two, 13.01.2008, http://opinionator.blogs.nytimes.com/2008/01/13/the-uses-of-the-humanities-part-two/?_r=0 [dostęp: 31.12.2016].
• Głowiński Michał, Okopień-Sławińska Alekasndra, Sławiński Janusz, Zarys teorii literatury, Warszawa 1991.
• Hartman Nicolai, Systematyczna autoprezentacja, przeł. Jan Garewicz, „Literatura na Świecie, 1987, nr 4.
• Korolko Mirosław, Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1990.
• Koziołek Ryszard, Teoria literatury jako akt wiary, [w:] Teoria nad-interpretacją?, red. Józef Olejniczak, Marta Baron, Paweł Tomczok, Katowice 2012.
• Kuhn Thomas, Struktura rewolucji naukowych, przeł. Helena Ostromęcka, Justyna Nowotniak, Warszawa 2009.
• Lakoff George, Johnson Mark, Metafory w naszym życiu, przeł. Tomasz Krzeszowski, Warszawa 1988.
• Lichański Jakub Zdzisław, Przedmiot i definicja retoryki, [w:] Jakub Zdzisław Lichański, Retoryka od średniowiecza do baroku. Teoria i praktyka, Warszawa 1992.
• Limont Wiesława, Analiza wybranych mechanizmów wyobraźni twórczej, Toruń 1996.
• Man Paul de., Opór wobec teorii, przeł. Michał Rusinek, [w:] Dekonstrukcja w badaniach literackich, red. Ryszard Nycz, Gdańsk 2000.
• ---
• Markowski Michał Paweł, Humanistyka: niedokończony projekt, „Teksty Drugie” 2011, nr 6.
• Markowski Michał Paweł, Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki, Kraków 2013.
• Popper Karl R., Jak widzę filozofię, przeł. Tadeusz Szubka, „Przegląd Powszechny” 1988, nr 7–8.
• Popper Karl R., Status poznawczy nauki i metafizyki, przeł. Bohdan Chwedeńczuk, „Znak” 1978, nr 3.
• Rorty Richard, „Teoria literatury” z perspektywy czasu, przeł. Tomasz Kunz, [w:] Niewspółmierność. Perspektywy nowoczesnej komparatystyki. Antologia, red. Tomasz Bilczewski, Kraków 2010.
• Rorty Richard, Przygodność, ironia, solidarność, przeł. Wacław Jan Popowski, Warszawa 2009.
• Rusinek Michał, Między retoryką a retorycznością, Kraków 2003.
• Rusinek Michał, Retoryka wobec teorii literatury, [w:] Polonistyka w przebudowie, tom 1, red. Małgorzata Czermińska i in., Kraków 2005.
• Sokal Alan David, Jean Bricmont, Modne bzdury. O nadużywaniu pojęć z zakresu nauk ścisłych przez postmodernistycznych intelektualistów, przeł. Piotr Amsterdamski, Warszawa 2004.
• Szahaj Andrzej, Ironia i miłość. Neopragmatyzm Richarda Rorty’ego w kontekście sporu o postmodernizm, Wrocław 1996.

Identifiers

DOI

10.24917/23534583.5.5