The insignia of ecclesiastical authority as a subject of the arts and social sciences

• Authors: Katarzyna Bogacka

Title variants

PL

Insygnia władzy kościelnej jako przedmiot badań nauk humanistycznych i społecznych

Abstracts

EN

Insignias of the ecclesiastical authority are a category of objects that in many respects stand out from other artefacts. Their impact on the viewer is (at least potentially) multi-layered, and the social functions performed by individual insignia, as previous research has shown, may vary significantly. This article attempts to answer the question about the appropriateness of drawing on the methodology used in social science, not only the humanities and liturgics, in research on insignias. The argument put forward is that these objects have been undergoing formal and semantic transformations in the last two centuries, thereby highlighting their social function, which can be demonstrated by research taking into account problems in the field of communication sciences, as well as the psychology and sociology of art.

PL

Insygnia władzy kościelnej stanowią kategorię przedmiotów wyróżniających się pod wieloma względami spośród innych obiektów sztuki. Oddziaływanie na odbiorcę jest (przynajmniej potencjalnie) wielowarstwowe, a pełnione przez poszczególne insygnia funkcje społeczne, jak wykazały wcześniejsze badania, mogą się znacznie różnić. Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o celowość odwołania się w badaniach nad insygniami do metodologii nauk społecznych, nie tylko zaś humanistycznych i liturgiki. Postawiona została teza, że przedmioty te w ostatnich dwóch stuleciach ulegają przemianom formalnym i znaczeniowym, eksponującym ich społeczne funkcjonowanie, co ujawnić mogą badania uwzględniające problemy z zakresu nauk o komunikowaniu, psychologii i socjologii sztuki.

Keywords

EN

insignia; religious art; symbolism; social functioning of the artefacts; methodology

PL

insygnia; sztuka religijna; symbolika; funkcjonowanie społeczne przedmiotu; metodologia

• Publisher: Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
• Journal: Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
• Year: 2023
• Volume: 62
• Issue: 2
• Pages: 181-193

Dates

published

2023

Contributors

author

Katarzyna Bogacka

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

References

• Bochnak Adam, Pagaczewski Julian. 1959. Polskie rzemiosło artystyczne wieków średnich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Bogacka Katarzyna (2004), Pastorały w Polsce. XI – XVIII w., Warszawa: Michalineum.
• Bogacka Katarzyna (2008), Insygnia biskupie w Polsce. Pierścień, pektorał, infuła. XI–XVIII w., Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
• Bogacka Katarzyna. 2013. Osobliwości insygniów władzy kościelnej – przykład pastorału opata Jana Ponętowskiego. In Curiosità – zjawiska osobliwe w sztuce, literaturze i obyczaju. Ed. Anna Sylwia Czyż, Janusz Nowiński, 324–333. Warszawa: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Instytut Historii Sztuki.
• Bogacka Katarzyna. 2021. Ornamenta episcoporum. Społeczna historia i symbolika insygniów biskupich na ziemiach polskich. 1801–1919, 1–2. Warszawa: Wydawnictwo Neriton.
• D’Alleva Anne. 2008. Metody i teorie historii sztuki, transl. Eleonora Jedlińska, Jakub Jedliński, Kraków: Universitas.
• Frey-Stec Beata. 1987. „Średniowieczne emalie limuzyjskie w zbiorach krakowskich”, Biuletyn Historii Sztuki 2 (1/2) : 47–64.
• Gajewska Magdalena, Pawliszak Piotr. 2012. „Socjologiczna analiza symboli centralnych w procesach i praktykach społecznych – wprowadzenie”. Miscellanea Anthropologica et Sociologica 13 : 28–46.
• Golka Marian. 1996. Socjologiczny obraz sztuki. Poznań: Ars Nova.
• Golka Marian. 2013. Socjologia kultury. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• http://muzeumpamieci.umk.pl/wp-content/uploads/2021/10/Goluchow-Zbiory-Zamku-xx.-Czartoryskich.pdf (accessed 18/12/2023).
• Jougan Alojzy. 1899. Liturgika katolicka czyli wykład obrzędów Kościoła Katolickiego dla szkół średnich, seminariów nauczycielskich i szkół wydziałowych. Lwów: Z Drukarni W.A. Szyjkowskiego.
• Kisiel Przemysław. 2004. „Miejsce socjologii sztuki wśród nauk o sztuce”. Principia 39 : 205–217.
• Kopeć Jerzy Józef. 1985. „Ruch liturgiczny, reforma i odnowa liturgiczna”. Ruch Biblijny i Liturgiczny 38 (4–5) : 265–285.
• Krupka Aneta. 2014. „Integrująca rola dochodzenia do porozumienia w teorii działania komunikacyjnego Jürgena Habermasa”. Studia Socialia Cracoviensia 1 (10) : 85–97.
• Letkiewicz Ewa. 2017/2018. „Nurt historyzmu w dziewiętnastowiecznej biżuterii europejskiej”. Sztuka i Kultura 5 : 287–313.
• Lewandowski Szymon. 2015. „Od laski pasterskiej do pastorału”. Teologia i Człowiek. Kwartalnik Wydziału Teologicznego UMK 30 (2) : 95–110.
• Maskell William. 1875. Ivories ancient and mediaeval. London: Published for the Committee of Council on Education by Chapman and Hall.
• Neunheuser Burkhard. 1976. „Sto lat ruchu odnowy liturgicznej zapoczątkowanego przez o. Prospera Guérangera. Przeszłość i perspektywy”. Ruch Biblijny i Liturgiczny 29 (4) : 195–207.
• Reallexikon zur Deutschen Kunstgeschichte (RDK). 1937–1987. Stuttgart: Verlag J.B. Metzler – Alfred Druckenmüller Verlag (ab Band 7 bei C. H. Beck, München).
• Szczepański Jan. 1963. Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.
• The Catholic Encyclopedia 6. 1912. Robert Appleton Company. Online Edition 2003, http://www.newadvent.org. (accessed: 24/08/2023).
• Żygulski Zdzisław. 1987. Dzieje polskiego rzemiosła artystycznego. Warszawa: Interpress.

Identifiers

DOI

10.25167/ls.5361

Biblioteka Nauki

29432198