Ochrona konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi na rynku finansowym

• Authors: Piotr Horosz

Abstracts

EN

The article focuses on issues of consumer protection against unfair market practices in the financial sector, discussing in this respect the legal regulations contained in the provisions of the Act on Counteracting Unfair Market Practices. When discussing market practices that are detrimental to consumers’ interests, in particular-misleading practices and aggressive market practices, the author points to a general prohibition of such practices, also applicable to consumers using financial services. At the same time, the author emphasizes that the protection of consumers against unfair market practices in the financial market is strengthened in comparison with the protection of consumers in other markets. This is due especially to the functioning of specific bodies on the financial market, particularly the Polish Financial Supervision Authority and the Financial Ombudsman, which, within their general powers, may also take measures to protect consumers of financial services against unfair market practices.

PL

Artykuł koncentruje się na problematyce ochrony konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi w sektorze finansowym, omawiając pod tym kątem regulacje prawne zawarte w przepisach ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Omawiając praktyki rynkowe godzące w interes konsumentów, zwłaszcza praktyki wprowadzające w błąd oraz agresywne praktyki rynkowe, autor wskazuje na generalny zakaz stosowania takich praktyk, obowiązujący również w przypadku konsumentów korzystających z usług finansowych. Jednocześnie autor podkreśla, że ochrona konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowym na rynku finansowym jest wzmocniona w porównaniu z ochroną konsumentów na innych rynkach. Wynika to zwłaszcza z funkcjonowania na rynku finansowym szczególnych organów – zwłaszcza Komisji Nadzoru Finansowego i Rzecznika Finansowego, które w ramach swoich ogólnych kompetencji mogą również podejmować działania służące ochronie konsumentów usług finansowych przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi.

Keywords

PL

ochrona konsumentów; nieuczciwe praktyki rynkowe; rynek finansowy

EN

consumer protection; unfair market practices; financial market

• Publisher: Uniwersytet Opolski
• Journal: Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
• Year: 2022
• Issue: 1
• Pages: 55-74

Dates

published

2022

Contributors

author

Piotr Horosz

• https://orcid.org/0000000165475072

References

• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/65/WE z dnia 23 września 2002 r., dotycząca sprzedaży konsumentom usług finansowych na odległość oraz zmieniająca Dyrektywę Rady 90/619/EWG oraz Dyrektywy 97/7/WE i 98/27/WE (Dz.Urz.UE.L Nr 271).
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/29/WE z dnia 11 maja 2005 r. dotycząca nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym oraz zmieniająca Dyrektywę Rady 84/450/EWG, Dyrektywy 97/7/WE, 98/27/WE i 2002/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz Rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.Urz.UE.L Nr 149).
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi (Dz.U. UE L 60 z 28.2.2014 r.).
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/97 z dnia 20 stycznia 2016 r. w sprawie dystrybucji ubezpieczeń (Dz.Urz. UE L 26 z 2.02.2016 r.).
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 roku w sprawie rynków instrumentów finansowych (Dz.U. UE 2014.173.349 z 12.06.2014 r.).
• Ustawa z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym, Dz.U. 2020, poz. 2059, tekst jednolity.
• Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, Dz.U. 2017, poz. 2070, tekst jednolity.
• Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, Dz.U. 2022, poz. 246, tekst jednolity.
• Ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym, Dz.U. 2022, poz. 187, tekst jednolity.
• Ustawa z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich, Dz.U. 2016, poz. 1823.
• Ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń, Dz.U. 2019, poz. 1881, tekst jednolity.
• Bazylińska, Justyna. 2012. Ochrona zbiorowych interesów konsumentów w prawie Unii Europejskiej i w wybranych porządkach prawnych państw członkowskich. Toruń: TNOiK.
• Białek, Tadeusz, Katarzyna Zajączkowska-Weremczuk. 2008. Nieuczciwe praktyki rynkowe. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 3: 16–24.
• Bednarczyk, Piotr. 2020. Żądanie unieważnienia umowy – próba wykładni art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy z 23.8.2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Monitor Prawniczy 14: 740–746.
• Butor-Keler, Agnieszka. 2017. Misselling a ochrona konsumenta na rynku usług finansowych, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach 326: 9–20.
• Cyman, Dariusz. 2016. Kierunki zmian ochrony konsumenta usług finansowych w Unii Europejskiej. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia L(4): 39–48. DOI: 10.17951/h.2016.50.4.39.
• Czechowska, Iwona D. 2009. Ochrona konsumenta rynku usług bankowych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne problemy usług 38(548): 407–413.
• Dąbrowska, Anna, Mirosława Janoś-Kresło. 2012. Ochrona konsumentów na rynku usług bankowych i telekomunikacyjnych. Warszawa: Oficyna wydawnicza SGH.
• Gliniecki, Bartłomiej. 2008. Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym – nowe środki ochrony praw konsumentów. Edukacja Prawnicza 2: 3–7.
• Izdebski, Paweł. 2019. Instytucjonalny model ADR z udziałem konsumentów na rynku kapitałowym. ADR – Arbitraż i Mediacja 2: 31–45.
• Jarosiński, Wojciech, Bohdan Widła. 2009. Odpowiedzialność cywilna według ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym w świetle dyrektywy 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach rynkowych. Transformacje Prawa Prywatnego 1–2: 37–65.
• Kalak, Jakub. 2016. Pozasądowe postępowanie w sprawie rozwiązywania sporów między klientem a podmiotem rynku finansowego. ADR – Arbitraż i Mediacja 2: 17–38.
• Mazurek, Michał. 2008. Wpływ maksymalnych dyrektyw konsumenckich na funkcjonowanie skodyfikowanych systemów prawa cywilnego. Transformacje Prawa Prywatnego 2: 23–48.
• Michalak, Arkadiusz. 2008. Przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.
• Mularczyk, Krystian, Grzegorz Miś, Małgorzata Miś. 2011. Wybrane instytucje rozstrzygające spory konsumenckie na drodze polubownej. ADR – Arbitraż i Mediacja 3: 79–92.
• Namysłowska, Monika. 2007. Nowa ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Monitor Prawniczy 23: 1287–1292.
• Podrecki, Paweł. 2007. Dyrektywa o nieuczciwych praktykach handlowych i jej implementacja do prawa polskiego. W: Prawo własności intelektualnej wczoraj, dziś i jutro, red. J. Barta, A. Matlak, Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej Uniwersytetu Jagiellońskiego 100: 365–386.
• Rutkowska-Tomaszewska, Edyta. 2009. Ochrona interesów konsumenta a polubowne sposoby rozstrzygania sporów na rynku usług bankowych. Materiały pokonferencyjne „Perspektywy rozwoju sądownictwa arbitrażowego” Katowice, 20–21.11.2008 r. ADR – Arbitraż i Mediacja 2: 139–144.
• Rutkowska-Tomaszewska, Edyta. 2020. Prawo ochrony konsumenta usług finansowych w świetle założenia racjonalnego ustawodawcy - kilka wybranych uwag. Acta Universitatis Wratislaviensis 3978: Przegląd Prawa i Administracji CXX(2): 481–498. DOI: 10.19195/0137-1134.120.85.
• Sieradzka, Małgorzata. 2008. Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.
• Smyczek, Sławomir. 2007. Ochrona interesów konsumentów na rynku usług finansowych. W: Ochrona interesów konsumentów w Polsce w aspekcie integracji europejskiej, (red.) Ewa Kieżel, 130–158. Warszawa: Difin.
• Stefanicki, Robert. 2008. Ochrona konsumenta banku w świetle ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (cz. I). Prawo Bankowe 6: 66–77.
• Wiewiórowska-Domagalska, Aneta, Aleksandra Kunkiel-Kryńska. 2019. Komentarz do art. 1. W: Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz, (red.) Konrad Osajda, wydanie elektroniczne Legalis. Dostęp: 24.02.2022.
• Wiewiórowska-Domagalska, Aneta, Aleksandra Kunkiel-Kryńska. 2019. Komentarz do art. 2. W: Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz, (red.) Konrad Osajda, wydanie elektroniczne Legalis. Dostęp: 24.02.2022.
• Wiewiórowska-Domagalska, Aneta, Aleksandra Kunkiel-Kryńska. 2019. Komentarz do art. 3. W: Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz, (red.) Konrad Osajda, wydanie elektroniczne Legalis. Dostęp: 24.02.2022.
• Wiewiórowska-Domagalska, Aneta, Aleksandra Kunkiel-Kryńska. 2019. Komentarz do art. 12. W: Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz, (red.) Konrad Osajda, wydanie elektroniczne Legalis. Dostęp: 24.02.2022.
• Wiewiórowska-Domagalska, Aneta, Aleksandra Kunkiel-Kryńska. 2019. Komentarz do art. 13. W: Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz, (red.) Konrad Osajda, wydanie elektroniczne Legalis. Dostęp: 24.02.2022.
• Wojno, Bartosz. 2018. Komentarz do art. 2 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym. W: Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, 3 wydanie, (red.) Marek Wierzbowski, Ludwik Sobolewski, Paweł Wajda, wydanie elektroniczne Legalis. Dostęp: 20.02.2022.

Identifiers

DOI

10.25167/osap.4753

Biblioteka Nauki

2147402