Rola Pomorskiej Kolei Metropolitalnej w kształtowaniu struktury przestrzenno-funkcjonalnej Gdańska

• Authors: Marcin Połom , Maciej Tarkowski

Title variants

EN

The effect of Pomeranian Metropolitan Railway on spatial-functional structure of Gdańsk (Poland)

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Koncepcja zrównoważonej mobilności, z uwagi na swój kompleksowy charakter, jest jednym z najważniejszych tematów studiów miejskich. Choć dla jej urzeczywistnienia niezbędne jest powiązanie rozwoju transportu z planowaniem przestrzennym, to kwestia ta w polskiej literaturze przedmiotu jest rzadko poruszana. Celem niniejszego opracowania jest wstępne zbadanie dotychczasowych i określenie potencjalnych zmian w mobilności miejskiej oraz w strukturze przestrzenno-funkcjonalnej w następstwie uruchomienia Pomorskiej Kolei Metropolitalnej (PKM). Analiza publikacji naukowych, materiałów kartograficznych oraz dokumentów z zakresu programowania rozwoju lokalnego i regionalnego pozwoliła na sformułowanie następujących wniosków: (1) przebieg linii PKM odpowiada obecnemu i przyszłemu zapotrzebowaniu na przewozy wewnątrzmiejskie; (2) położenie części przystanków w oddaleniu od potencjalnych źródeł ruchu wymaga znacznie głębszej niż dotychczasowa integracji kolei z innymi środkami transportu; (3) w przyszłości planowana jest intensyfikacja zabudowy wokół przystanków PKM, co podniesie jej atrakcyjność względem transportu indywidualnego.

EN

The concept of sustainable mobility, due to its complex nature, is one of the most important topics of urban studies. Although the link between transport development and spatial planning is necessary for its realization, this issue of the subject is rarely discussed in the Polish literature. The purpose of this study is to initially investigate the hitherto implemented and to identify potential changes in the urban mobility and spatial-functional structure, following the launch of the Pomeranian Metropolitan Railway (PMR). The analysis of scientific publications, cartographic materials and documents on local and regional development programming allowed the following conclusions to be drawn: (i) the location of the PMR line corresponds to the current and future demand for urban transport; (ii) the location of some railway stops far from potential traffic sources requires that the integration of railways with other means of transport should be much deeper than that to date; (iii) intensification of the development around PMR stops is planned in the future – it will increase the attractiveness of railways in comparison with individual transport.

Keywords

PL

transport miejski; kolej miejska; Gdańsk; planowanie przestrzenne; struktura; przestrzenno-funkcjonalna

EN

public transport; urban railway; Gdansk; spatial-functional structure; spatial planning

• Publisher: Uniwersytet Opolski
• Journal: Studia Miejskie
• Year: 2018
• Volume: 30
• Pages: 39-58

Dates

published

2018

Contributors

author

Marcin Połom

• Uniwersytet Gdański

author

Maciej Tarkowski

• Uniwersytet Gdański

References

• Banister D., 2008, The sustainable mobility paradigm, “Transport Policy” 15.
• Beim M., 2011, Sprawny transport publiczny w polskich miastach, Instytut Sobieskiego, Warszawa.
• Beister M., Górny J., Połom M., 2015, Rozwój infrastruktury tramwajowej w Polsce w okresie członkostwa w Unii Europejskiej, „Technika Transportu Szynowego” 7/8.
• Bieda K., 2010, Kolej aglomeracyjna – nowy czynnik w rozwoju przestrzennym Krakowa, „Czasopismo Techniczne. Architektura” nr 107.
• Bul R., Rychlewski J., 2012, Kolej aglomeracyjna jako podstawowy element systemu transportu publicznego w aglomeracji poznańskiej, [w:] Szymczak M. (red.), Transport publiczny w aglomeracji poznańskiej – propozycje usprawnień, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 35–49.
• Ciastoń-Ciulkin A., Pashkevich A., 2015, Znaczenie oferty przewozowej w kształtowaniu ruchu pasażerskiego na przykładzie kolejowej linii aglomeracyjnej na trasie Kraków Główny–Wieliczka Rynek Kopalnia, „Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie” nr 3(107).
• Dukała D., 2013, Pomorska Kolej Metropolitalna: rewolucja w trójmiejskim transporcie publicznym, „Geoinżynieria: drogi, mosty, tunele” nr 1.
• Feltynowski M., Rzeńca P., 2012, Analiza porównawcza transportu kolejowego i samochodowego w aglomeracji łódzkiej w kontekście realizacji projektu Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej, [w:] Feltynowski M., Kina E., Niepiekło B., Tomaszewska A. (red.), Po kolei. Miejsca, wyzwania, inspiracje, SKN Spatium, Łódź, s. 263–276.
• Gadziński J., Beim M., 2009, Dostępność przestrzenna lokalnego transportu publicznego w Poznaniu, „Transport Miejski i Regionalny” nr 5.
• Gadziński J., Radzimski A., 2016, The first rapid tram line in Poland: How has it affected travel behaviours, housing choices and satisfaction, and apartment prices?, “Journal of Transport Geography” No. 5.
• Gałka P., 2016, Zastosowanie koncepcji Airport Link w Polsce na przykładzie Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Ekonomika Transportu i Logistyka” nr 61.
• Gdańsk 2030 Plus Strategia Rozwoju Miasta, 2014, Urząd Miejski w Gdańsku, Gdańsk.
• Gdańskie Badania Ruchu 2016 wraz z  opracowaniem transportowego modelu symulacyjnego Gdańska.
• Raport III. Raport z przeprowadzenia badań i pomiarów, 2016, Urząd Miejski w Gdańsku, Gdańsk.
• Gehl J., 2014, Miasta dla ludzi, Wydawnictwo RAM, Kraków.
• Giedryś A., Raczyński J., 2014, Łódzka Kolej Aglomeracyjna – the new railway system for the Lodz agglomeration, „TTS Technika Transportu Szynowego” nr 21.
• Goliszek S., Połom M., 2016, Wpływ budowy nowej linii tramwajowej w Olsztynie na zmianę dostępności transportem zbiorowym, „Acta Scientrium Polonorum, Administratio Locorum” 15(3).
• Grzelec K., Kołodziejski H., Wyszomirski O., 2015, Koncepcja integracji taryfowej transportu zbiorowego w  Obszarze Metropolitalnym Trójmiasta, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Ekonomika Transportu i Logistyka” nr 57.
• Jursz H., 2013, Koleją z Wrzeszcza na Kaszuby, Oskar, Gdańsk.
• Kopeć K., 2014, Pomorska Kolej Metropolitalna jako element zrównoważonego rozwoju systemu transportowego aglomeracji gdańskiej, „Zeszyty Naukowe. Problemy Transportu i Logistyki” nr 28.
• Kopeć K., 2015, Pomorska Kolej Metropolitalna jako nowy element kształtowania komunikacji w aglomeracji gdańskiej, „Logistyka” nr 3.
• Korolczuk M., 2015, Duży wzrost ruchu na ul. Słowackiego, www.trojmiasto.pl (dostęp 19 lipca 2016).
• Koźlak A., 2009, Kierunki zmian w planowaniu rozwoju transportu w miastach jako efekt dążenia do zrównoważonego rozwoju, „Transport Miejski i Regionalny” 7/8.
• Koźlak A., 2011, Perspektywy włączenia transportu kolejowego w obsługę portów lotniczych w Polsce, „Logistyka” nr 6.
• Koźlak A., 2013, Kolej aglomeracyjna jako podstawa systemu komunikacyjnego obszarów metropolitalnych w Polsce, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” nr 143.
• Kuligowski W., Stanisz A. (red.), 2016, Cultures of motorway. Localities through mobility as an anthropological issue, TIPI, Wielichowo.
• Kruszyna M., 2013, Integracja transportu publicznego na bazie kolei dla dużej i koncentrycznej aglomeracji (Aglomeracja Wrocławska), „Przegląd Komunikacyjny” nr 11.
• Lorens P., 2015, Scenariusze rozwoju przestrzennego obszaru metropolitalnego Trójmiasta, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” nr 29.
• Molecki A., Molecki B., Szymański K., 2009, Kolej aglomeracyjna w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym – analiza niewykorzystanego potencjału, „Rynek Kolejowy” nr 3.
• Mogridge M.J., 1997, The self-defeating nature of urban road capacity policy: A review of theories, disputes and available evidence, “Transport Policy” 4.
• Parysek J.J., 2016, Dla kogo miasto? Dla ludzi czy dla samochodów?, „Studia Miejskie” t. 23.
• Pazdro P., Judek S., Skibicki J., 2010, Kolej metropolitalna w trójmieście – inne spojrzenie, „Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej” nr 27.
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania miasta Gdańska. Projekt z dnia 30.05.2017 r., 2017, Biuro Rozwoju Gdańska, Gdańsk.
• Urry J., 2004, The ‘system’ of automobility, “Theory, Culture & Society” 4/5.
• Wojciechowski A., 2012, Miejsce Warszawskiej Kolei Dojazdowej w systemie logistyki miejskiej Aglomeracji Warszawskiej, „Logistyka” nr 3.
• Gdańskie Autobusy i Tramwaje Sp. z o.o., www.gait.pl (dostęp 12 sierpnia 2017).
• http://www.gdansk.pl/biznes/Gdansk-w-liczbach,a,33608 (dostęp 25 maja 2017).
• Interaktywny Plan Gdańska, www.mapa.gdansk.gda.pl (dostęp 15 lipca 2017).
• Pomorska Kolej Metropolitalna S.A., www.pkm-sa.pl (dostęp 15 sierpnia 2017).

Identifiers

ISSN

2082-4793

ISSN

2543-5302

DOI

10.25167/sm2018.030.03