Christian Tradition and (Post) Modernity in the Context of Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalist Concept of Culture (2)

• Authors: Ryszard Ficek

Title variants

PL

Chrześcijańska tradycja wiary i (post) nowoczesność w kontekście personalistycznej koncepcji kultury kard. Stefana Wyszyńskiego (2)

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest ukazanie chrześcijańskiej tradycji kulturowej w kontekście (post) modernizmu z perspektywy personalistycznej wizji kultury prezentowanej przez kard. Stefana Wyszyńskiego. Dokonana przez autora interpretacja materiałów źródłowych ma na celu przedstawienie kultury chrześcijańskiej jako „sfery rzeczywistości ziemskiej”, kształtującej osobę ludzką w jej integralnym rozumieniu, tzn. zarówno w wymiarze indywidualnym i społecznym, jak też doczesnym i nadprzyrodzonym. W rozumieniu personalistyczno-prakseologicznym kultura chrześcijańska ma swoje zakorzenienie w wartościach ewangelicznych, które – ujmowane jako dar i zobowiązanie – rozwijane są przede wszystkim w przestrzenichrześcijańskiej aktywności życia codziennego, zwłaszcza w wymiarze rodziny i narodu. Autor artykułu stawia pytanie: Czy aretologia personalistycznej koncepcji kard. Wyszyńskiego może być aplikowana do konkretnych realiów współczesnej rzeczywistości życia kulturowego? Odpowiedź na tak postawione kwestie jest niezwykle istotna, zwłaszcza w kontekście głoszonego obecnie „pluralizmu ideowego”, charakterystycznego dla współczesnej kultury postmodernistycznej, podkreślającej moralną ambiwalentność „płynnej” ponowoczesności.

EN

The subject of this article is to present the Christian cultural tradition in the context of (post) modernism from the perspective of the personalistic vision of culture presented by Cardinal Stefan Wyszyński. The author’s interpretation of source materials aims to show Christian culture as a “sphere of earthly reality” shaping the human person in its integral dimension, i.e., both in the individual and social dimensions and the temporal and supernatural. In the personalistic-praxeological sense, Christian culture is rooted in the biblical-traditional values, which – perceived as a gift and obligation – are developed primarily in the sphere of the daily Christian life, especially in the dimension of family and nation. The author of the article asks whether the aretology of Cardinal Wyszyński’s personalistic concept can be applied to the specific realities of the up-to-date fact of cultural life? The answer to such questions is essential, especially in the context of the currently proclaimed “ideological pluralism” characteristic of the contemporary post-modern culture that emphasizes the moral ambivalence of “liquid” postmodernity.

Keywords

PL

Sobór Watykański II; kard. Stefan Wyszyński; kultura; modernizm; ewangelizacja

EN

Second Vatican Council; Cardinal Stefan Wyszyński; culture; modernism; evangelization

• Publisher: Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
• Journal: Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
• Year: 2021
• Volume: 41
• Issue: 2
• Pages: 15-36

Dates

published

2021

Contributors

author

Ryszard Ficek

• Diocese of Rockville Centre

• https://orcid.org/0000000152386767

References

• Bartnik Czesław S. 1981. „Zarys myśli teologicznej Kardynała Wyszyńskiego”. Ateneum Kapłańskie 73: (97), 222–237.
• Bartnik Czesław S. 1988. Chrześcijańska pedagogia narodowa według Stefana Wyszyńskiego. In Polska teologia narodu. Red. Czesław S. Bartnik. 188–197. Lublin: TN KUL.
• Bauman Zygmunt. 1996. Etyka ponowoczesna. Translated by J. Bauman, J. Tokarzewska-Bakir. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Bauman Zygmunt. 2000. Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa: Wydawnictwo Sic.
• Bokenkotter Thomas. 1997. Church and Revolution: Catholics in the Struggle for Democracy and Social Justice. New York: Doubleday.
• Davenport Christian. 1996. “Constitutional Promises and Repressive Reality: A Cross National Time-Series Investigation of Why Political and Civil Liberties are Suppressed”. Journal of Politics 58: (3), 627–654.
• Dziuba Andrzej F. 2002. Przesłanie społeczne kardynała Stefana Wyszyńskiego, Prymasa Polski. In Wartości u podstaw demokracji. Red. Janusz Nagórny, Andrzej Derdziuk, 112–124. Lublin – Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne.
• Dziuba Andrzej F. 2013. Humanizująca funkcja kultury, Z nauczania kardynała Stefana Wyszyńskiego Prymasa Polski. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
• Freeman Michael. 2007. Prawa człowieka. Translated by Marcin Fronia. Warszawa: Sic.
• Grisez Germain. 1965. “The First Principle of Practical Reason: A Commentary on the Summa Theologiae, 1–2, Question 94, Article 2”. Natural Law Forum 10, 168–201.
• Hallett Garth L. 1995. Greater Good: The Case for Proportionalism. Washington, DC: Georgetown University Press.
• Henrici Peter. 1990. “Modernity and Christianity”. Communio 17: 141–152.
• Hill Roland. 2000. Lord Acton. New Haven, CT: Yale University Press.
• Rahner Karl. 1963. Mission and Grace. London: Sheed & Ward.
• Rahner Karl. 1974. Theological Investigations. New York: Crossroads.
• Rosik Seweryn. 1992. Wezwania i wybory moralne. Refleksje teologicznomoralne. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Rowland Tracey. 2003. Culture and the Thomist Tradition After Vatican II, London – New York: Routledge.
• Simmons Beth A. 2009. Mobilizing for Human Rights: International Law in Domestic Politics, New York: Cambridge University Press.
• Szacki Jerzy. 2012. Patriotyzm jako ‘błąd’ i jako ‘cnota’. In Maski i twarze patriotyzmu. Ed. Maria Karolczak, 94–118. Kraków: Narodowe Centrum Kultury.
• Waśkiewicz Hanna. 1978. „Prawa człowieka. Pojęcie, historia”. Chrześcijanin w świecie 103: 13–48.
• Waśkiewicz Hanna. 1982. “Prawa człowieka w nauczaniu kardynała Stefana Wyszyńskiego”. Chrześcijanin w świecie 104: 23–34.
• Woods Thomas E. 2005. How the Catholic Church Built Western Civilization, Washington, DC: Regnery.
• Wyszyński Stefan. 1972. Z gniazda orląt …: Wybór przemówień, kazań i konferencji do młodzieży. Rzym: Papieski Instytut Studiów Kościelnych.
• Wyszyński Stefan. 1975. Listy Pasterskie Prymasa Polski 1946–1974. Paris: Éditions du Dialogue.
• Wyszyński Stefan. 1981. Kościół w służbie narodu. Poznań: Pallotinum.
• Wyszyński Stefan. 1981. Sumienie prawe u podstaw odnowy życia narodowego. Poznań – Warszawa: Pallotinum.
• Wyszyński Stefan. 1990. Nauczanie społeczne 1946–1981. Warszawa: ODISS.
• Wyszyński Stefan. 1993. Miłość i sprawiedliwość społeczna. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.
• Wyszyński Stefan. 1996. Do „Solidarności“. Rady i wskazania. Warszawa: Soli Deo.
• Wyszyński Stefan. 2001. „Idzie nowych ludzi plemię…“. Poznań: Pallotinum.
• Wyszyński Stefan. 1956–1981. Kazania i przemówienia autoryzowane 1956–1981, vol. I-LXVII. Warszawa: Archiwum Instytutu Prymasowskiego.

Identifiers

DOI

10.25167/sth.4530

Biblioteka Nauki

2119946