Rola edukacji inkluzyjnej w procesie likwidowania barier edukacyjnych generowanych przez nierówności społeczno-ekonomiczne

• Authors: Grażyna Cęcelek

Title variants

EN

The role of inclusive education in the process of eliminating barriers to access to education generated by socio-economic inequalities

Abstracts

EN

The constant changes and transformations that characterize modern times, on the one hand, generate many new opportunities and contribute to the improvement of the process of building the quality of life, and on the other hand, they are the source of numerous socio-economic inequalities, leading to the emergence of serious barriers to access to education. Such a situation creates a need to undertake actions aimed at equalizing educational opportunities of young people brought up in poor, neglected, socially and culturally marginalized environments. Education focused on the inclusion of all students is a new, valuable paradigm in the field of upbringing and educating the young generation that takes into account young people’s individual needs and possibilities. The main goal of this educational paradigm is to meet the problems of inequality and social exclusion, and thus equalize educational opportunities for children and youth.

PL

Ciągłe zmiany i przeobrażenia charakteryzujące współczesne czasy z jednej strony generują wiele nowych możliwości i przyczyniają się do doskonalenia procesu budowania jakości życia, a z drugiej stanowią źródło powstawania licznych nierówności społeczno-ekonomicznych prowadzących do powstawania poważnych barier w dostępie do edukacji. Sytuacja taka rodzi zapotrzebowanie na podejmowanie działań służących wyrównywaniu szans edukacyjnych młodych ludzi wychowywanych w środowiskach biednych, zaniedbanych, marginalizowanych społecznie i kulturowo. Za nowy, wartościowy paradygmat w procesach służących organizowaniu wychowania i kształcenia młodego pokolenia uznaje się w związku z takimi potrzebami edukację nastawioną na włączanie wszystkich uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnych potrzeb i możliwości; edukację, której głównym celem jest wychodzenie naprzeciw problemom nierówności i wykluczenia społecznego i tym samym wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży.

Keywords

PL

nierówności społeczno-ekonomiczne; nierówności edukacyjne; bieda; ubóstwo materialne; wyrównywanie szans edukacyjnych; edukacja włączająca; ekskluzja społeczna; inkluzja społeczna

EN

socio-economic inequalities; educational inequalities; poverty; material poverty; equal educational opportunities; inclusive education; social exclusion; social inclusion

• Publisher: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
• Journal: Kultura i Wychowanie
• Year: 2021
• Volume: 20
• Issue: 2
• Pages: 117-129

Dates

published

2021

Contributors

author

Grażyna Cęcelek

• Państwowa Uczelnia im. Stefana Batorego

• https://orcid.org/0000000223037442

References

• Al-Khamisy D., Edukacja włączająca edukacją dialogu. W poszukiwaniu modelu edukacji ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2013.
• Basińska A., Nierówności społeczne w dostępie do wiedzy. Stare i nowe problemy, [w:] K. Podemski, Spór o społeczne znaczenie społecznych nierówności, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2009.
• Cęcelek G., Pauperyzacja rodziny a zagrożenie dziecka wykluczeniem społecznym, „Mazowieckie Studia Humanistyczne” 2008, nr 1–2.
• Cęcelek G., Rola edukacji włączającej w realizacji procesu kompensacyjno-destygmatyzującego wobec dziecka biednego, „Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy. Nauki Społeczne” 2016, nr 4.
• Cęcelek G., School as an Institution Helping the Young to Meet Their Future, „Journal of Human Dignity and Wellbeing” 2016, Vol. 1(1).
• Cęcelek G., Wykluczenie cyfrowe dzieci z rodzin biednych jako ważny generator ich wykluczenia edukacyjnego i społecznego, [w:] T. Graca, D. Łażewska (red.), Edukacja humanistyczna w kontekście technicyzacji w XXI wieku, Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie, Józefów 2017.
• Czarnowski S., Kultura, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2005.
• Górniak K., System edukacji wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego, [w:] E. Tarkowska (red.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne młodzieży, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2007.
• Kapuściński R., Dałem głos ubogim: „rozmowy z młodzieżą”, Wydawnictwo Znak, Kraków 2008.
• Kowalak T., Leś E., Kwestia ubóstwa, [w:] A. Rajkiewicz, J. Supińska, M. Księżopolski (red.), Polityka społeczna. Materiały do studiowania, „Śląsk”, Katowice 1998.
• Kowalak T., Marginalność i marginalizacja społeczna, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 1998.
• Kumor I., Ubóstwo – ujęcie teoretyczne, „Edukacja Humanistyczna” 2011, nr 1(24).
• Lewandowska E., Witkowska-Tomaszewska A., Zrozumieć uczenie się. Zmienić wczesną edukację, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2017.
• Mitchell D., Education that Fits: Review of International Trends in the Education of Students with Special Educational Needs, „Education Counts” 2012.
• Młynarczuk-Sokołowska A., Szostak-Król K., Przez trudy do gwiazd. Inkluzja i różnorodność w edukacji, „Parezja” 2015, nr 2(4).
• Moisio P., The Nature of Social Exclusion – Spiral of Precariousness or Statistical Category?, [w:] R.J.A. Muffels, P. Tsakloglou, D.G. Mayes (red.), Social Exclusion in European Welfare States, Edward Elgar Publishing, Cheltenham–Northampton 2002.
• Mokrzycka K., Wykluczenie społeczne (ekonomiczne, cyfrowe, polityczne, przestrzenne) i jego wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy regionu, [w:] M. Pokrzywa, S. Wilk (red.), Wykluczenie społeczne. Diagnoza, wymiary i kierunki badań, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów 2013.
• Panek T., Ubóstwo i nierówności dochodowe, [w:] J. Czapiński, T. Panek (red.), Diagnoza społeczna 2007. Warunki i jakość życia Polaków, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2007.
• Pokrzywa M., Zagrożenie wykluczeniem społecznym dzieci i młodzieży z rodzin ubogich w województwie podkarpackim, „Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica” 2014, nr 49.
• Sztompka P., Socjologia, Wydawnictwo Znak, Kraków 2003.
• Szylko-Skoczny M., Polityka społeczna wobec bezrobocia w Trzeciej Rzeczypospolitej, Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, Warszawa 2004.
• Tarkowska E., Górniak K., Kalbarczyk A., System edukacji, ubóstwo, wykluczenie społeczne, „Polityka Społeczna” 2006, nr 11–12.
• Tarkowska E., O dawnej i obecnej biedzie w Polsce, [w:] tejże (red.), Zrozumieć biednego. O dawnej i obecnej biedzie w Polsce, Typografika, Warszawa 2000.
• Tarkowska E., Ubóstwo dzieci w Polsce, [w:] R. Szarfenberg (red.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce, Polski Raport Social Watch, Warszawa 2011.
• Tarkowska E., Ubóstwo i wykluczenie społeczne. Koncepcje i polskie problemy, [w:] J. Wasilewski (red.), Współczesne społeczeństwo polskie – dynamika zmian, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006.
• Tarkowska E., Wprowadzenie, [w:] E. Tarkowska (red.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne młodzieży, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2007.
• Toczyski W. (red.), Natura i kwestia ubóstwa, OBS, Gdańsk–Warszawa 1991.
• Walkowska W., Edukacja dzieci i młodzieży, „Polityka Społeczna” 2004, nr 9.
• Warzywoda-Kruszyńska W., Dorastać w biedzie – obrazy z życia różnych pokoleń Łodzian, [w:] tejże (red.), (Żyć) Na marginesie wielkiego miasta, Instytut Socjologii UŁ, Łódź 2001.
• Woźniak W., Rola systemu edukacyjnego w kreowaniu i utrwalaniu nierówności społecznych, [w:] P. Szukalski (red.), Szansa na sukces. Recepty współczesnych Polaków, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2006.
• Zacharuk T., Edukacja włączająca szansą dla wszystkich uczniów, „Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny” 2011, nr 1(20).

Identifiers

DOI

10.25312/2083-2923.20/2021_08gc

Biblioteka Nauki

2090027