Nauczanie treści związanych z Holokaustem w szkole podstawowej

• Authors: Anna Szwarc Zając

Title variants

EN

Teaching content related to the Holocaust in primary school

Abstracts

EN

The purpose of this article is to demonstrate the importance of choosing methods and techniques when teaching historical knowledge, specifically the Holocaust to children and adolescents, in such a way that they do not experience trauma. The author focused on the pedagogical approach to trauma, what it is. She also focused on the (huge) role of the teacher, whose task is to take care of the mental health of the student. Age-appropriate literary texts for students and ways of discussing them were presented, and a significant part of the article was devoted to film. The author discussed several productions, which while not shown in cinemas have a great educational and artistic value.

PL

Celem artykułu jest wykazanie, jak ważny jest dobór metod i technik podczas przekazywania wiedzy historycznej, w sposób szczególny wiedzy na temat Holokaustu, dzieciom i młodzieży w taki sposób, aby nie doświadczyły traumy. Autorka skupiła się na pedagogicznym spojrzeniu na traumę, na tym, czym ona jest. Skoncentrowała się na (ogromnej) roli nauczyciela, którego zadaniem jest dbanie o higienę psychiczną ucznia. Przedstawione zostały teksty literackie dopasowane do wieku uczniów oraz sposoby ich omawiania. Znaczna część artykułu została poświęcona także filmowi. Autorka omówiła kilka produkcji, które nie były wyświetlane w kinach, jednak posiadają ogromny walor edukacyjny i artystyczny.

Keywords

PL

Holokaust; nauczyciel; edukator; trauma; teksty literackie; film; psychika ucznia; metody i techniki przekazywania wiedzy historyczne

EN

Holocaust; teacher; educator; trauma; literary texts; film; the psyche of the learner; methods and techniques of transferring historical knowledge

• Publisher: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
• Journal: Kultura i Wychowanie
• Year: 2021
• Volume: 20
• Issue: 2
• Pages: 163-184

Dates

published

2021

Contributors

author

Anna Szwarc Zając

• Instytut Salvemini w Turynie

• https://orcid.org/0000000207291619

References

• Adamek I., Rozwiązywanie problemów przez dzieci, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1998.
• Bartoszewski W., Mój Auschwitz, Znak, Kraków 2010.
• Bauer Y., Przemyśleć Zagładę, Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, Warszawa 2016.
• Bralczyk J., Komiks. Moja osobista historia komiksu, [w:] 100 na 100. Antologia komiksu na stulecie odzyskania niepodległości, WSiP, Warszawa 2018.
• Bruner J., Kultura edukacji, Universitas, Kraków 2006.
• Cytryn A., Pragnę żyć, Bonobo, Warszawa 2004.
• Czelakowska D., Metodyka edukacji polonistycznej dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2013.
• De Bono E., Myślenie lateralne. Czym jest i jak wiele znaczy, Studio Emka, Warszawa 2015.
• De Rosnay T., Klucz Sarah, Albatros A. Kuryłowicz, Warszawa 2013.
• Kulka O.D., Pejzaże metropolii śmierci. Rozmyślania o pamięci i wyobraźni, Czarne, Wołowiec 2014.
• Dubisz S. (red.), Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 4, PWN, Warszawa 2003.
• Filipowicz K., Profile moich znajomych, [w:] tegoż, Krajobraz, który przeżył śmierć, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1986.
• Fisher R., Uczymy, jak się uczyć, WSiP SA, Warszawa 1999.
• Goldkorn W., Dziecko w śniegu, Czarne, Wołowiec 2018.
• Gradkowski H., Czym jest literatura dziecięca? Poradnik metodyczny, Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa, Jelenia Góra 2013.
• Hammarberg T., Komisarz Praw Człowieka, [w:] Wykład Korczakowski 2007: Uczestnictwo Dzieci, Council Of Europe, Strasburg 2008.
• Hartwig J., W drodze, [w:] A. Skibińska, R. Szuchta (red.), Wybór źródeł do nauczania o Zagładzie Żydów, Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa 2010.
• Hurlock E.B., Rozwój dziecka, PWN, Warszawa 1985.
• Janion M., Transe – traumy – transgresje. 1. Niedobre dziecię, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2012.
• Koziołek R., Wiele tytułów, Czarne, Wołowiec 2019.
• Kruszewski K., Metody nauczania, [w:] tegoż (red.), Sztuka nauczania. Czynności nauczania, PWN, Warszawa 1994.
• Levine P.A., Trauma i pamięć. Mózg i ciało w poszukiwaniu autentycznej przeszłości, Czarna Owca, Warszawa 2017.
• Levine P.A., Uleczyć traumę. 12-stopniowy program wychodzenia z traumy, Czarna Owca, Warszawa 2015.
• Madejska M., Aleja włókniarek, Czarne, Wołowiec 2018.
• Michalski B., Uczymy wszystkiego od początku, [w:] J. Ambrosewicz-Jacobs, L. Hońdo (red.), Dlaczego należy uczyć o Holokauście?, Uniwersytet Jagielloński, Instytut Europeistyki, Kraków 2005.
• Papuzińska J., Asiunia, Literatura, Łódź 2019.
• Pianget J., Inhelder B., Psychologia dziecka, Siedmiogród, Wrocław 1993.
• Pianget J., Mowa i myślenie dziecka, PWN, Warszawa 2005.
• Piekarska A., Recenzja na okładce, [w:] J. Papuzińska, Asiunia, Literatura, Łódź 2019.
• Piotrowski K., Ziółkowska B., Wojciechowska J., Rozwój nastolatka. Wczesna faza dorastania, [w:] A.I. Brzezińska (red.), Niezbędnik Dobrego Nauczyciela, t. 5, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2014.
• Piotrowski K., Ziółkowska B., Wojciechowska J., Rozwój nastolatka. Późna faza dorastania, [w:] A.I. Brzezińska (red.), Niezbędnik Dobrego Nauczyciela, t. 6, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2014.
• Posmysz Z., Królestwo za mgłą, Znak, Kraków 2017.
• Rosenfeld A.H., Podwójna śmierć. Rozważania o literaturze Holokaustu, Cyklady, Warszawa 2003.
• Szuchta R., Trojański P., Jak uczyć o Holokauście. Poradnik metodyczny do nauczania o Holokauście w ramach przedmiotów humanistycznych w zreformowanej szkole, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2012.
• Szuchta R., Źródła historyczne w nauczaniu o Zagładzie, [w:] B. Jędruszczak, W. Młynarczyk, R. Szuchta (red.), Wybór źródeł do nauczania o zagładzie Żydów na okupowanych ziemiach polskich: ćwiczenia, Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa 2010.
• Szyłak J., Poetyka komiksu. Warstwa ikoniczna i językowa, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2000.
• Tomaszewski J., Dlaczego..., [w:] J. Ambrosewicz-Jacobs, L. Hońdo (red.), Dlaczego należy uczyć o Holokauście?, Uniwersytet Jagielloński, Instytut Europeistyki, Kraków 2005.
• Witerska K., Drama. Przewodnik po koncepcjach, technikach i miejscach, Difin, Warszawa 2014.
• Żylińska M., Uczyć się czy być nauczanym?, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2015.
• Grzegorczyk Ł., Dzieci przebrane za gestapo gazowały „więźniów”. Tak „świętowała” szkoła pod Zamościem, https://natemat.pl/295233,labunie-skandaliczny-wystep-w-szkole-dzieci-przebrane-za-gestapo-gazuja-wiezniow?_ ga=2.160174845.19757672.1577769377=820272726-1571115301.&fbclidIwAR1thgS4q-sN5_FtQPWf9i_zh3nqfODldIMCHnY3vvcShk3duZfSSWn7h_4 [dostęp: 5.01.2020].
• SKRADZIONE LATA – czyli interpretacja wystawy „La Grande Retata. Settembre 1942” w San Giovanni in Persiceto (BO), https://www.polacywewloszech. com/2016/02/04/skradzione-lata-czyli-interpretacja-wystawy-la-grande-retata-settembre-1942-w-san-giovanni-in-persiceto-bo/ [dostęp: 4.01.2020].
• Statut Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, https://www.polin.pl/pl/statut [dostęp: 4.01.2020].
• ŚWIADOMOŚĆ – ODPOWIEDZIALNOŚĆ – PRZYSZŁOŚĆ konferencja dzień drugi, http://www.rodzinaravensbruck.pl/index.php/2017/07/06/swiadomosc-odpowiedzialnosc-przyszlosc-konferencja-dzien-drugi/ [dostęp: 4.01.2020].

Identifiers

DOI

10.25312/2083-2923.20/2021_11aszz

Biblioteka Nauki

2090021