Текст современного гимна Украины как историко-культурологический лингвистический код

• Authors: Alexandr Savchenko , Mikhail Khmelevskiy

Title variants

EN

The Text of the Modern Ukrainian Anthem as a Historical and Cultural Linguistic Code

PL

Tekst współczesnego hymnu Ukrainy jako historyczno-kulturologiczny kod lingwistyczny

Abstracts

EN

Given article represents linguistic and culturological analysis of the Ukrainian National anthem, among others its lexical peculiarities and imagery as well as metaphorical system. This analysis is given on the historical background, which influenced the origin of the text of the Ukrainian anthem, and the main “portrait” of the personality of its author – P. P. Chubinsky, who played an important role both for the consolidation of Ukrainian national identity, and for Russian historiographic and ethnographic science, is described. Particular attention in the article is paid to the cultural and linguistic aspects, which make it possible to understand meaning and essence of the text, that has become one of the main symbols of independent Ukraine, and partly precedent phenomenon in contemporary Russian discourse. In the study this question is also examined in the wider context of the pan-European culture: French, Polish, Russian, Slovak, Serbian, Croatian, without which it is impossible to comprehend the sense of depth of this text, woven from the many historical, cultural and pan-Slavic associative references and allusions hidden under each line of this a truly unique work of art. The present study was undertaken to answer these questions.

PL

Artykuł zawiera lingwistyczną i kulturologiczną analizę tekstu współczesnego hymnu Ukrainy: zawartej w nim leksykalnej obrazowości i metaforyki; ponadto przedstawiono tło historyczne jego powstania oraz opisano “portret” osobowości autora – P.P. Czubińskiego, który odegrał ogromną rolę zarówno w umacnianiu ukraińskiej świadomości narodowej, jak i w rozwoju rosyjskiej historiografii i etnografii. Szczególną uwagę poświęcono aspektom lingwokulturologicznym pomocnym w zrozumieniu sensu i istoty tekstu wiersza, który stał się jednym z symboli niezawisłej Ukrainy, a częściowo – również precedensowym fenomenem we współczesnym dyskursie rosyjskim. Przedstawione w artykule zagadnienie rozpatrywane jest także w kontekście kultury ogólnoeuropejskiej – francuskiej, polskiej, rosyjskiej, słowackiej, serbskiej i chorwackiej, bez której nie sposób pojąć głębi tego tekstu, utkanego z mnóstwa historyczno-kulturologicznych panslawistycznych asocjacyjnych odsyłaczy, ukrytych pod każdym wersem tekstu tego zaprawdę unikalnego utworu literackiego. Omówieniu powyższych kwestii poświęcone jest niniejsze dociekanie.

RU

В данной статье представлен лингвистический и культурологический анализ текста современного гимна Украины: лексической образности и метафорики, которые в нем заключены, а также дается исторический фон его создания и описывается «портрет» личности автора – П.П. Чубинского, сыгравшего большую роль как для укрепления украинского национального самосознания, так и для российской историографической и этнографической науки. Особое внимание в работе уделяется лингвокультурологическим аспектам, помогающим осознать смысл и суть текста стихотворения, который стал одним из символов независимой Украины, а частично – и прецедентным феноменом в современном русском дискурсе. В исследовании поставленный вопрос рассматривается также и в контексте общеевропейской культуры – французской, польской, русской, словацкой, сербской и хорватской, – без которой невозможно осмыслить глубину этого текста, сотканного из множества историко-культурологических и панславянских ассоциативных отсылок, сокрытых под каждой строкой текста этого поистине уникального художественного произведения. Освещению этих вопросов посвящено настоящее исследование.

Keywords

RU

гимн Украины; история создания; П.П. Чубинский; прецедентный текст; украинский язык; славянские языки; культурология

EN

Ukrainian national anthem; history of creation; P.P. Chubynsky; precedent text; Slavic languages; Cultural Studies; Ukrainian language

PL

hymn Ukrainy; historia powstania; P.P. Czubiński; tekst precedensowy; język ukraiński; języki słowiańskie; kulturologia

• Publisher: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
• Journal: Językoznawstwo
• Year: 2020
• Volume: 14
• Pages: 61-71

Dates

published

2020

Contributors

author

Alexandr Savchenko

• Uniwersytet Państwowy Chengchi (Tajwan)

• https://orcid.org/0000000243379925

author

Mikhail Khmelevskiy

• Petersburski Uniwersytet Państwowy (Rosja)

• https://orcid.org/0000000219805453

References

• Dragomanov М.P. (1937), Vybrani tvori // T. 1. Dragomanov M.P. Praha.
• Dragomanov М.P. (1991), Vybrane // Dragomanov M.P. Kyiv.
• Dukanović M. (2015), Poglavlja iz slovenačke kulture. Beograd.
• Frazeologichnyi slovnyk ukrainskoi movy (1993) // Kyiv.
• Knyazkova V.S. (2019), Yazykovye sredstva peredachi cheshskoi i slovatskoi identichnosti transnacionaľnogo romana i ego perevode // Slavyanskiy mir: yazyk, literatura, kultura. Moskva.
• Kuratov А.А. (2001), Chubinsky Pavel Platonovuch // Pomorskaya enciklopedia. Т. 1. Istoria Archangelskogo severa. Archangelsk.
• Kuznetsova I.V. (2012), Ustoichivye sravnenia v medicinskoi praktike // Slavia. Časopis pro slovanskou filologii. Ročník 81, sešit 3. Praha. S. 326–341.
• Raina О.V. (2010), Slavyane v neslavynskich stranach // Vestnik Sank-Peterburgskogo gosudarstvennogo universiteta. Sankt Peterburg.
• Savchenko А.V., Khmelevskiy M.S. (2008), «Zdaravenki buly!», ili k voprosu o leksicheskoi transplanacii (russko-ukrainskie paralleli v nacionalno-kulturnom diskurse) // MoskvaKostroma.
• Slovnyk ukrainskoi movy (1977) // SUM-11. Kyiv.
• Yuschuk I. (1996), Ivan Franko i nacionalno-vyzvolna borotba serbiv u 70-ch rokach ХХ st. // Ivan Franko i Serbi. Izdavanje povodom 150-godishnice rodzenia Ivana Franka.
• Zakon Ukrainy (2003), Pro Derzhavnyi gimn Ukrainy // Vidomosti Verchovnoi Rady Ukrainy. № 24. Kyiv

Identifiers

DOI

10.25312/2391-5137.14/2020_04asmkh

Biblioteka Nauki

2192869