O pewnym sposobie użycia form deminutywnych w języku rosyjskim XVII – pocz. XVIII wieku

• Authors: Anna Iacovou

Title variants

EN

On a certain way of using diminutive forms in 17th – early 18th century Russian

Abstracts

EN

The author discusses suffixal appellative diminutive personal nouns which appeared in the etiquette formulations of Russian private correspondence dating from the 17th – early 18th century. The definition of the diminutives has been presented, with particular attention paid to the modification of the meaning of derivatives by isolating the suffixes in their structure. The same diminutive, when used to describe people, can have both a hypocoristic and a contemptuous meaning. Hypocoristic names, as a rule, define the recipient and his/her family members, while the contemptuous names describe the sender and their relatives. The most common suffixes are: -ка/-ко, -ок/-ек, -ишка/-ишко, -ушка/-ушко, -ошка, -онка, -ец, -ица. The history of the type of derivatives with the suffix -ишк- is particularly interesting.

PL

Artykuł poświęcony jest omówieniu sufiksalnych apelatywnych rzeczowników deminutywnych nazywających osoby, występujących w formułach etykietalnych rosyjskiej korespondencji prywatnej pochodzącej z okresu od XVII do początku XVIII wieku. Zaprezentowana została definicja zdrobnień, przy czym szczególną uwagę zwrócono na modyfikację znaczenia derywatów przez wyodrębniane w ich strukturze sufiksy. Deminutiva, pozbawione często znaczenia małości, wyróżniają się odcieniem ekspresyjności przy jednoczesnym posiadaniu znaczenia pieszczotliwego bądź pogardliwego. Nazwy hipokorystyczne z zasady określały odbiorcę i członków jego rodziny, a pogardliwe – samego nadawcę i jego bliskich. Formalnymi wykładnikami rzeczowników deminutywnych były przede wszystkim przyrostki -ка/-ко, -ок/-ек, -ишка/-ишко, -ушка/-ушко, -ошка, -онка, -ец, -ица. Wyjątkowo interesująco przedstawia się historia rodzaju derywatów z sufiksem -ишк-

Keywords

PL

deminutivum; hipokoristicum; sufiks; derywat; rzeczownik apelatywny; etykieta epistolarna; korespondencja prywatna

EN

diminutive noun; hypocoristic noun; suffix; derivative; appellative noun; epistolary etiquette; private correspondence

• Publisher: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
• Journal: Językoznawstwo
• Year: 2021
• Volume: 15
• Pages: 317-324

Dates

published

2021

Contributors

author

Anna Iacovou

• Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000000232627954

References

• Bielicz A. (1057), Priroda i proishoždenie suŝestvitelʹnyh subʺektivnoj ocenki, [v:] „Južnoslovenski filolog”, № 22(1–4).
• Borisova E.M. (1961), O sposobah obrazovaniâ imen suŝestvitelʹnyh v pamâtnikah delovoj pisʹmennosti XVI–XVIII vv. (na materiale râzanskih pamâtnikov), „Učenye Zapiski Baškirskogo Gosudarstvennogo Universiteta. Seriâ Filologičeskih Nauk”, № 2(6).
• Felicyna V.P. (1960), K istorii razgovornoj leksiki, „Učenye Zapiski Leningradskogo Gosudarstvennogo Universiteta. Seriâ Filologičeskih Nauk”, № 267.
• Haburgaev G.A. (1990), Očerki istoričeskoj morfologii russkogo âzyka. Imena, MGU, Moskva.
• Mędelska J. (1994), Słownictwo zaniedbane przez leksykografów: rosyjskie deminutiva, hipokoristica, intensiva, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy, Studia Filologiczne”, z. 39.
• Milewska-Stawiany M. (2006), Deminutiva i hipokoristika w podręcznikach do religii, „Język Szkoła – Religia”, nr 1.
• Szaposznikowa N.S. (1960), K voprosu o drevnejšem tipe obrazovaniâ umenʹšitelʹnyh suŝestvitelʹnyh v slavânskih âzykah, „Vestnik Moskovskogo Universiteta”, № 2.
• Sławski F. (1974), Zarys słowotwórstwa prasłowiańskiego, [w:] tegoż (red.), Słownik prasłowiański, t. 1, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
• Urbańczyk S., Kucała M. (red.) (1999), Encyklopedia języka polskiego, Wrocław.
• Wołkow S.S. (1974), Leksika russkih čelobitnyh XVII veka, Leningrad.

Identifiers

DOI

10.25312/2391-5137.15/2021_20ai

Biblioteka Nauki

2127893