Zachowania i stosunki międzyludzkie utrwalone w slangu młodzieżowym (na materiale jednostek wielowyrazowych)

• Authors: Włodzimierz Wysoczański

Title variants

EN

Behaviour and interpersonal relations recorded in youth slang (based on the material of multi-word units)

Abstracts

EN

The aim of this article is to show the behaviour and interpersonal relations preserved in the youth slang of the Polish language. In the consolidation of multi-word units, the following are outlined: the plane of arrangements and references between people resulting from the conditions of social life; the sphere of interpersonal behaviour reflecting attitudes towards other people and their manifestations; the domain of action and influence in social interpersonal interactions revealing verbal behaviour. Consideration of the scope of the slang examined shows the actual manifestations of references and dependencies in the social coexistence of people, reveals attitudes and social behaviour in the expressed judgments, and reveals the spectrum of verbal behaviour.

PL

Celem dociekań jest ukazanie zachowań i stosunków międzyludzkich utrwalonych w slangu młodzieżowym języka polskiego. W utrwaleniu jednostek wielowyrazowych zarysowuje się: płaszczyzna ułożeń i odniesień między ludźmi wynikających z uwarunkowań życia społecznego; sfera zachowań międzyludzkich odzwierciedlająca postawy wobec innych osób oraz tego przejawy; domena działania i wpływu w społecznych interakcjach międzyludzkich ujawniająca zachowania werbalne. Rozważania w zakresie uwzględnianego slangu ukazują rzeczywiste przejawy odniesień i zależności w społecznym współżyciu ludzi, odsłaniają postawy oraz zachowania społeczne w wyrażanych sądach, unaoczniają spektrum zachowań werbalnych.

Keywords

PL

zachowania i stosunki międzyludzkie; jednostki wielowyrazowe; slang młodzieżowy

EN

behaviour and interpersonal relations; multiword units; youth slang

• Publisher: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
• Journal: Językoznawstwo
• Year: 2022
• Volume: 16
• Issue: 1
• Pages: 29-47

Dates

published

2022

Contributors

author

Włodzimierz Wysoczański

• Uniwersytet Wrocławski

• https://orcid.org/0000000335163240

References

• Antas J. (1991), O mechanizmach negowania, Kraków.
• Argyle M. (1991), Psychologia stosunków międzyludzkich, Warszawa.
• Bąbel P., Suchowierska M., Ostaszewski P. (2015), Analiza zachowania od A do Z, Gdańsk.
• Borecka-Biernat D. (2013), Wstęp, [w:] tejże (red.), Zachowania agresywne dzieci i młodzieży. Uwarunkowania oraz możliwości ich przezwyciężania, Warszawa.
• Choińska K., Pachowicz M. (2015), Słownik tematyczny uczniowskiej polszczyzny, Tarnów.
• Cygal-Krupa Z., Choińska K., Pachowicz M. (2016), Słownik tematyczny uczniowskiej polszczyzny. Słownictwo rzadsze, t. I‒II, Tarnów.
• Czarnecka K. (2000), Uczniowska odmiana współczesnej polszczyzny w świadomości jej użytkowników, Poznań.
• Czarnecka K., Zgółkowa H. (1991), Słownik gwary uczniowskiej, Poznań.
• Czeszewski M. (2001), Słownik slangu młodzieżowego, Piła.
• Dąbrowska A. (2016), Slang na salonach. O ekspansji języka młodzieży na przykładzie komunikatów reklamowych, „Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 2.
• Dąbrowska A. (2017), Slang jest spoko? Pedagogiczne aspekty obecności socjolektu uczniowskiego w dyskursie publicznym, „Problemy Wczesnej Edukacji”, nr 2(37).
• Dąbrowska A. (2018), Slang młodzieżowy jako element budowania wspólnoty w komunikacji szkolnej, „Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 3(249).
• Dawlewicz M. (2000), Słownictwo socjolektu młodzieży polskiego pochodzenia w Wilnie (na podstawie badań ankietowych), Warszawa.
• Dziurda M., Choroba P. (2013), Słownik gwary młodzieżowej, Toruń.
• Furdal A. (1973), Klasyfikacja odmian współczesnego języka polskiego, Wrocław.
• Grabias S. (1997), Język w zachowaniach społecznych, Lublin.
• Grzegorczykowa R. (1989), Językowe wykładniki intencji wypowiedzi, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, z. XLII.
• Grzegorczykowa R. (1991), Obelga jako akt mowy, „Poradnik Językowy”, z. 5–6.
• Jastrzębska-Golonka D. (2006), Frazeologiczne i słowotwórcze mechanizmy bogacenia słownictwa w gwarze studenckiej, [w:] A. Naruszewicz-Duchlińska, M. Rutkowski (red.), Nowe zjawiska w tekście, języku i komunikacji, Olsztyn.
• Jendrzejek A., Pastwa J. (2015), Słownik gwary młodzieżowej, Toruń.
• Kaczmarek L., Skubalanka T., Grabias S. (1994), Słownik gwary studenckiej, Lublin.
• Kasperczak M., Rzeszutek M., Smól J., Zgółkowa H. (2004), Nowy słownik gwary uczniowskiej, Wrocław.
• Kita M. (1998), Od gramatyki do pragmatyki, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 10.
• Kleszczowa K., Termińska K. (1983), Wypowiedzenia rozkaźnikowe, „Socjolingwistyka”, t. 5.
• Kołodziejek E. (2005), Człowiek i świat w języku subkultur, Szczecin.
• Kresa M. (red.) (2016), Słowniczek współczesnej gwary uczniowskiej, Warszawa.
• Lewandowski M. (2007), Język subkultury punków, Poznań.
• Lewiński P.H. (1994), Elementy etosu rycerskiego w języku młodzieży szkolnej, „Język a Kultura”, t. 10.
• Lipatov A.T. (2010), Sleng kak problema sotsiolektiki, Moskwa.
• Lubaś W. (2006), Język w komunikacji, w perswazji i w reklamie, Dąbrowa Górnicza.
• Łukaszewski W. (1974), Osobowość: struktura i funkcje regulacyjne, Warszawa.
• Miejski słownik slangu i mowy potocznej, https://www.miejski.pl/ [dostęp: 4.02.2022].
• Momot L. (2003), Nawijka: słownik młodzieżowego marginesu ‒ znany też jako bałach vel bałak, bajera i grypsera ‒ spisany w latach 1967‒1985 w Schronisku dla Nieletnich i w Zakładzie Poprawczym w Świdnicy, Świdnica.
• Nevzorova-Kmech E. (2010), Pol’sko-russkij frazeologičeskij slovar’ molodežnogo slenga. Polsko-rosyjski słownik frazeologiczny gwary młodzieżowej, Łódź.
• Nowakowska-Kempna I. (2000), Konceptualizacja uczuć w języku polskim. Cz. 2: Data, Warszawa.
• Ożóg K. (2017), Uwagi o języku współczesnej młodzieży – między kodem ograniczonym a kodem rozwiniętym, „Słowo. Studia językoznawcze”, nr 8.
• Pajdzińska A. (2006), Studia frazeologiczne, Łask.
• Piotrowicz A. (2006), Kilka uwag o języku współczesnej młodzieży, [w:] A. Naruszewicz-Duchlińska, M. Rutkowski (red.), Nowe zjawiska w tekście, języku i komunikacji, Olsztyn.
• Piotrowski A., Ziółkowski M. (1976), Zróżnicowanie językowe a struktura społeczna, Warszawa.
• Rypel A. (2006), Ściema, czyli o wybranych problemach etyki słowa w języku młodzieży szkolnej, [w:] A. Naruszewicz-Duchlińska, M. Rutkowski (red.), Nowe zjawiska w tekście, języku i komunikacji, Olsztyn.
• Schreiber I. (1939), O gwarze uczniowskiej, Kraków.
• Searle J.R. (1987), Czynności mowy. Rozważania z filozofii języka, Warszawa.
• Sikora K. (2016), Kilka uwag na temat wulgaryzacji i brutalizacji polszczyzny, „Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, nr 32.
• Soborski W. (1987), Postawy, ich badanie i kształtowanie, Kraków.
• Synowiec H. (1998), Z badań nad frazeologią uczniów, „Polonistyka”, t. 2.
• Szczerbowski T. (2018), Polskie i rosyjskie słownictwo slangowe, Kraków.
• Walczak B. (1987), Agresja w języku, „Życie i Myśl”, z. 1/2.
• Węgier J. (1980), Frazeologia gwar środowiskowych w Szczecinie, „Socjolingwistyka”, t. 3.
• Widawski M. (red.) (2010), Slang UG. Słownik slangu studentów Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Wileczek A. (2013), Oburzeni, znudzeni, z(a)wiedzeni... Semantyka buntu w socjolekcie młodzieżowym, „Studia Pragmalingwistyczne. Rocznik Instytutu Polonistyki Stosowanej Wydziału Polonistyki UW”, R. V.
• Wileczek A. (2018), Kod młodości. Młodomowa w kontekstach społeczno-kulturowych, Warszawa.
• Wojtczuk K. (2000), Charakterystyka socjolingwistyczna polskiego slangu uczniowskiego, „Roczniki Humanistyczne”, t. XLVIII, z. 6.
• Wysoczański W. (2006), Językowy obraz świata w porównaniach zleksykalizowanych (na materiale wybranych języków), Wrocław.
• Wysoczański W. (2007), Kreowanie obrazu rzeczywistości w porównaniach slangu młodzieżowego, [w:] W. Chlebda (red.), Frazeologia a językowe obrazy świata przełomu wieków, Opole.
• Wysoczański W. (2015), Nomina priopria i derywaty odonimiczne w wybranych socjolektach, [w:] I. Sarnowska, M. Balowski, M. Graf (red.), Funkcje nazw własnych w kulturze i komunikacji, Poznań.
• Zarębina M. (2002), Oryginalność czy wulgarność? (O slangu studenckim), [w:] S. Gajda, K. Rymut, U. Żydek-Bednarczuk (red.), Język w przestrzeni społecznej, Opole.
• Zgółkowa H. (1999), Język subkultur młodzieżowych, [w:] W. Pisarek (red.), Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, Kraków.

Identifiers

DOI

10.25312/2391-5137.16/2022_02ww

Biblioteka Nauki

2085398