Personalistyczny wymiar “Tajemnicy” w eseju „El secreto de la vida” Miguela de Unamuno

• Authors: Adam Jeszka

Title variants

EN

The personalistic dimension of the "Mystery" in the essay "El secreto de la vida" Miguel de Unamuno

Abstracts

EN

Miguel de Unamuno (1864-1936), a Spanish existentialist living at the turn of the 19th and 20th centuries, deals primarily with anthropological issues in his philosophical thoughts. He is interested in a specific human being, of flesh and blood (“de carne y hueso”), and above all in the teleological dimension of human existence. The desire for immortality is the basic longing of the human will, which seeks a way out of the labyrinth of nothingness to which man is condemned by matter. According to the Spanish philosopher, man needs God as a strong foundation for the realization of his desire for immortality. The human being carries within himself not only the longing for infinity, but also the hardly expressible “Mystery” that we can identify with the inexpressible presence of the divinity in man. The desire for eternity is fuelled by this “Mystery” that constitutes a part of human nature. In the essay “El secreto de la vida” (“The Mystery of Life”), written in 1906, the main directions of Miguel de Unamuno's thinking appear - the existence of God as an existential problem and the inability to understand Him directly by reason as the cause of the feeling of pathos. Unamuno's philosophical and religious thinking is vitalist and existential. In it he refers to the philosophical intuitions of St. Augustine, Blaise Pascal and Søren Kierkegaard. His reflection on the theological dimension of existence is based on a religious element, which is expressed primarily in the author's in-depth reflections on “the longing for immortality” (“la ansia de inmortalidad”) and on “the sense of the pathos of human life”.  

PL

Miguel de Unamuno (1864-1936) to hiszpański egzystencjalista, żyjący na przełomie XIX i XX wieku. W swojej myśli porusza przede wszystkim zagadnienia antropologiczne, gdyż interesuje go konkretny człowiek, z krwi i kości („de carne y hueso”), a przede wszystkim teleologiczny wymiar ludzkiej egzystencji. Pragnienie nieśmiertelności to podstawowa tęsknota ludzkiej woli, która dąży do odnalezienia wyjścia z labiryntu nicości, na jaką skazuje człowieka materia. Hiszpański filozof zauważa, że człowiek potrzebuje Boga jako mocnego fundamentu dla realizacji pragnienia nieśmiertelności. Według Unamuno ani pragnienie sławy, ani realizacja wielkich czynów, czy też genetyczne przekazywanie części siebie w akcie seksualnym i odbicie siebie w potomstwie nie gwarantuje zachowania „ja-świadomego” po śmierci. Istota ludzka jest nosicielem nie tylko tęsknoty za nieskończonością, ale również trudno wyrażalnej „Tajemnicy”, którą możemy utożsamić z niewysłowioną obecnością bóstwa w człowieku. Pragnienie wieczności jest podsycane przez tę niewyrażalną „Tajemnicę”, stanowiącą część ludzkiej natury. W napisanym w roku 1906 eseju „El secreto de la vida” („Sekret życia”), jak w soczewce skupiają się główne kierunki myślenia Miguela de Unamuno - istnienie Boga jako problem egzystencjalny oraz niemożność Jego bezpośredniego ujęcia przez rozum jako przyczyna poczucia tragiczności. Myślenie filozoficzno-religijne Unamuno ma charakter witalistyczny i egzystencjalny. Pobrzmiewają w nim echa intuicji filozoficznej św. Augustyna, Błażeja Pascala oraz Sørena Kierkegaarda. Hiszpański myśliciel we wspomnianym eseju opisuje egzystencję człowieka jako studnię niewyczerpanych możliwości, na dnie której znajduje się nieopisywalna „Tajemnica”. Osoba ukonstytuowana jest przez „Tajemnicę”, która nadaje sens nie tylko jej istnieniu, ale również otaczającemu jednostkę światu przyrody. Swoją refleksję nad teologicznym wymiarem egzystencji Unamuno osadza na elemencie religijnym, co przede wszystkim wyraża się w pogłębionej przez autora refleksji nad „tęsknotą za nieśmiertelnością („la ansia de inmortalidad”) oraz rozważaniami nad „poczuciem tragiczności ludzkiego życia”, czyli bezpośredniemu doświadczaniu przez jednostkę prawdy egzystencjalnej, iż z ziemskiej perspektywy nie widać tego, co znajduje się poza horyzontem materii, na której redukcjonistycznie koncentruje się poznanie rozumowe.

Keywords

EN

immortality; mystery; Unamuno; the tragic; existence

PL

nieśmiertelność; tajemnica; tragizm; egzystencja; Unamuno

• Publisher: Gdańskie Seminarium Duchowne, Kuria Metropolitalna Gdańska
• Journal: Studia Gdańskie
• Year: 2021
• Volume: 49
• Pages: 119-131

Contributors

author

Adam Jeszka

• Gdańskie Seminarium Duchowne

• https://orcid.org/0000000193253936

Identifiers

DOI

10.26142/stgd-2021-024

Biblioteka Nauki

1872319