Gog i Magog w tradycji żydowskiej i chrześcijańskiej

• Authors: Przemysław Kubisiak

Title variants

EN

Gog and Magog in Jewish and Christian tradition

Abstracts

PL

Gog i Magog to postacie, które na kartach Pisma Świętego kojarzone są ze zwiastunem dnia ostatecznego. Niszczycielska siła, która staje naprzeciw Boga i Jego ludowi zdaje się dysponować niezwykłą mocą godną przezwyciężyć wyznawców jedynego i właściwego Pana. Najwięcej wzmianek na temat mitologicznych postaci Goga i Magoga można odnaleźć w Ez 38-39 oraz w Ap 20,8. W obu przypadkach są oni utożsamiani z narodami, które przyjdą niczym armagedon, aby zniszczyć Boga i Jego lud. Ciekawe, że w świadomości pisarzy biblijnych jak i wczesnych komentatorów Pisma Świętego Gog i Magog zaczęli być utożsamiani z konkretnymi ludami a nawet władcami z dalekiej północy, którzy w świadomości wielu słabszych ludów siali postrach i przerażenie. Co na ten temat mówi Księga Ezechiela i Apokalipsa? Czy Gog i Magog to rzeczywiście postacie, które można utożsamić z kimś konkretnym? Jakie jest przesłanie biblijne w tym temacie?

Keywords

PL

Gog; Magog; historia; tradycja; teologia

• Publisher: Gdańskie Seminarium Duchowne, Kuria Metropolitalna Gdańska
• Journal: Studia Gdańskie
• Year: 2022
• Volume: 51
• Pages: 30-46

Dates

published

2022

Contributors

author

Przemysław Kubisiak

• Katolicki Uniwersytet Lubelski

• https://orcid.org/0000000264232033

References

• Albright, W.F. 1924. Contributions to Biblical Archeology and Philology. Journal of Biblical Literature, XLIII (1924), 363-385.
• Blenkinsopp, J. 1990. Ezekiel. Interpretation a Bible Commentary for Teaching and Preaching. Louisville: John Knox Press.
• Block, D.I. 1998. The Book of Ezekiel. Chapters 25-48. Grand Rapids, MI: W.B. Eerdmans Publishing.
• Bøe, S. 2001. Gog and Magog. Ezekiel 38-39 as Pre-text for Revelation 19,17-21 and 20,7-10. Tubingen: Paul Siebeck.
• Cook, S.L. 2018. Ezekiel 38-48. A New Translation with introduction and Commentary. New Haven-London: Yale University Press.
• Farmer, W.R. 2001. Międzynarodowy Komentarz do Pisma Świętego. Komentarz katolicki i Ekumeniczny na XXI wiek. Warszawa: Verbinum.
• Freedman, H., Simon, M. 1961. Midrash Rabbah. Translated into English with Notes, Glossary and Indices Under the Editorship of Rabbi dr. H. Freedman and Maurice Simon. London: The Soncino Press.
• Gerritsen, W.P. 2007. Gog and Magog in Medieval and Early Modern Western Tradition, Gog and Magog. The Clans of Chaos in World Literature. Amsterdam-West Lafayette,Indiana: Rozenberg Publishers&Purdue University Press, 9-23.
• Grabner-Haidera, A. 1994. „Gog i Magog”, Praktyczny Słownik Biblijny. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 391.
• Hauward, C.T.R. 2010. Targums and the Transmission of Scripture into Judaism and Christianity. Leiden-Boston: Brill.
• Homerski, J. 2013. Pismo Święte Starego Testamentu. Tom XI-1. Księga Ezechiela. Poznań: Pallottinum.
• Jasiński, A.S. 2021. Wstęp pastoralny do Księgi Ezechiela. Roczniki Teologiczne, LXVIII (1), 49-67.
• Jenson, R.W. 2009. Ezekiel. Grand Rapids, MI: Brazos Press.
• Koester, C.R. 2014. Revelation. A New Translation with Introduction and Commentary. New Haven&London: Yale University Press.
• Kotecki, D. 2021. Zrozumieć Apokalipsę? Szkice egzegetyczno-teologiczne. Rzeszów: Bonus Liber.
• Kubisiak, P. 2021. Jaskinia Makpela (mi’arat hammakpelah). Tradycja żydowska i archeologia świętych grobów w Hebronie. Wrocławski Przegląd Teologiczny 29, 61-75.
• Kuhn, K.G. 1960. Konkordanz zu den Qumrantexten. Göttingen: Vandenhoeck&Ruprcht.
• McNamara, M. 2010. Targum and Testament Revised. Aramaic Paraphrases of the Hebrew Bible: A Light on the New Testament. Grand Rapids, MI: Eerdmans Publishing.
• Mounce, R.H. 1977. The Book of Revelation. Revised. Grand Rapids,MI-Cambridge, UK: William B. Eerdmans Publishing Company.
• Olley, J.W. 2009. Ezekiel. A Commentary based on Iezekiel in Codex Vaticanus. Leiden-Boston: Brill.
• Osborne, G.R. 2002. Revelation. Baker Exegetical Commentary on the New Testament. Grand Rapids, MI: Baker Academic.
• Polo, M. 1958. The Travels of Marco Polo. London: Penguin Books.
• Reddish, M.G. 2001. Smyth&Helwys Bible Commentary. Revelation. Macon, GA: Synth&Helwys Publishing.
• Rumianek, R. 1998. Gog z krainy Magog (Ez 38,2). Studia Theologica Varsaviensia 36/2, 19-24.
• Scherman, N. (red.) 2014. Zlotowitz, M. (red.) 2014. Midrash Rabbah with an Annotated, Interpretive Elucidation and Additional Insights. Bereishis/Genesis. Vol.1 Bereishis-Noach. New York: The ArtScroll Series/Kleinman Midrash Rabbah.
• Scherman, N. (red.) 1997. Zlotowitz, M., (red.) 1997. Rashi. The Torah: with Rashi’s Commentary Translated, Annotated, and Elucidated. Bamidbar/Numbers. New York: ArtScroll Series/The Sapirstein Edition.
• Smirnow, A. 1974. Scytowie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Stachowiak, L. (red.) 1990. Wstęp do Starego Testamentu. Poznań: Pallottinum.
• Stiller, R. 1967. Gilgamesz. Epos babiloński i asyryjski ze szczątków odczytany i uzupełniony także pieśniami szumeryjskimi przez Roberta Stillera. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Strzelczyk, J. 1987. Szkice średniowieczne. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Tomlinson, L.G. 1963. The Wonder Book of the Bible. A Commentary on the Book of Revelation. Joplin, Missouri: College Press.
• Tronina, A. 2005. Siedmiu Synów Jafeta (Rdz 10,2). W: M. Rosik (red.), Żyjemy dla Pana: Księga pamiątkowa dedykowana S. Profesor Ewie Józefie Jezierskiej OSU w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Wrocław:Papieski Wydział Teologiczny, 677-684.
• van der Torn, K., Backing, B., van der Horst, P.W. 1999. “Gog”, Dictionary of Deities and Demons in the Bible. Leiden-Boston-Köln: Brill, 373-375.
• van Donzel, E., Schmidt, A. 2009. Gog and Magog in Early Syriac and Islamic Sources. Sallam’s Quest for Aleksander’s Wall. Leiden-Boston: Brill.
• Vawter, B., Hoppe, L.J. 1991. A New Heart. A Commentary on the Book of Ezekiel. Edinburgh: The Handsel Press.
• Vivian, A. 1977. Gog e Magog Nella Tradizione Biblica, Ebraica e Cristiana. Rivista Biblica 25, 389-421.
• von Pöhling, W. 2022. 450 Jahre „ad usum navigantium”. Mit Mercators Weltkarte von 1569 beginnt die modern Navigation. https://docplayer.org/190913694-450-jahre-ad-usum-navigantium.html (24.06.2022)
• Witakowski, W. 1987. The Syriac Chronicle of Pseudo-Dionysius of Tel-Mahrē. A Study in the History of Historiography. Studia Semitica Upsaliensia 9, 128.
• Wróbel, M.S. 2017. Wprowadzenie do Biblii Aramejskiej. Lublin: Gaudium.
• Yochai, S., (red.) 2003. The Zohar, Yitro-Mishpatim 10/23. New York: The Kabbalah Centre International Inc.
• Yochai, S., (red.) 2003. The Zohar. Bo-Bashalach 9/23. New York: The Kabbalah Centre International Inc.
• Yochai, S., (red.) 2003. The Zohar. Vaetchanan-Ha’azinu 22/23. New York: The Kabbalah Centre International Inc.

Identifiers

DOI

10.26142/stgd-2022-018

Biblioteka Nauki

2155020