Czy innowacje są zawsze korzystne? Eksploracja pozytywnych i negatywnych społecznych skutków innowacji finansowych

• Authors: Patryk Dziurski

Abstracts

EN

The issues of innovation and innovativeness frequently dominate contemporary public debate. It is argued that innovation is beneficial and coveted, and results in economic and social development. Such an approach, however, leads to an impoverished perception of innovation. The impact of innovation can be both positive and negative, and permeate the individual, organizational, and socio-economic level. Thus, the objective of this article is to identify and describe the social benefits and drawbacks involved in financial innovation. The considerations presented in this article include definitions of basic terms, i.e. innovation, innovativeness, and innovative organisation. Moreover, the paper discusses the relations between these concepts. The author works on the premise that the effects of innovation can be both positive and negative, which has been verified on the example of financial innovation and its social consequences. The article indicates that innovation may constitute the source of financial exclusion and financial inclusion alike.

PL

Tematy innowacji i innowacyjności często dominują we współczesnej debacie publicznej. Wskazuje się, że innowacje są dobre i pożądane, a ich skutkiem jest rozwój gospodarczo-społeczny. Takie postrzeganie innowacji jest jednak zubażające, gdyż innowacje mogą mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki na poziomie indywidualnym, organizacyjnym oraz gospodarczo-społecznym. Celem artykułu jest więc poznanie i opisanie społecznych pozytywnych oraz negatywnych konsekwencji innowacji finansowych. W rozważaniach przedstawionych w artykule zdefiniowano podstawowe pojęcia – „innowacje”, „innowacyjność”, „innowacyjna organizacja” – i scharakteryzowano występujące między nimi relacje. Sformułowano ponadto założenie, że innowacje mają zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki – co zostało zweryfikowane na przykładzie innowacji finansowych i ich społecznych konsekwencji – mogą być również źródłem wykluczenia i inkluzji finansowej.

Keywords

PL

innowacje; innowacje finansowe; pozytywne skutki innowacji; negatywne skutki innowacji

EN

innovation; financial innovation; positive effects of innovation; negative effects of innovation

• Publisher: Fundacja Akademia Organizacji Obywatelskich
• Journal: Kwartalnik Trzeci Sektor
• Year: 2021
• Issue: 54 (2/2021)
• Pages: 30-45

Dates

published

2021

Contributors

author

Patryk Dziurski

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

References

• Abdukadyrov, Sherzod. 2020. Terrorism: The dark side of social entrepreneurship. Studies in Conflict & Terrorism, 33(7): 603–617.
• Aker, Jenny C., Boumnijel, Rachid, McClelland, Amanda, Tierney, Niall. 2016. Payment mechanisms and antipoverty programs: Evidence from a mobile money cash transfer experiment in Niger. Economic Development and Cultural Change, 65(10): 1–37.
• Allen, Franklin, Yago, Glenn. 2010. Financing the future: Market-based innovations for growth. Upper Saddle River, NJ: Pearson Education.
• Alińska, Agnieszka. 2011. Problem wykluczenia finansowego w Polsce. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego „Ekonomiczne Problemy Usług”, 76: 9–22.
• Anderson, Neil, Gasteiger, Rosina M. 2008. Helping creativity and innovation thrive in organizations: Functional and dysfunctional perspectives, [w:] Janice Langan-Fox, Cary L. Cooper, Richard J. Klimoski (red.), Research Companion to the Dysfunctional Workplace: Management Challenges and Symptoms. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
• Bunduchi, Raluca, Weisshaar, Clara, Smart, Alison U. 2011. Mapping the benefits and costs associated with process innovation: The case of RFID adoption. Technovation, 31(9): 505–521.
• Capgemini (2018). World FinTech Report 2018, https://bit.ly/36e8DzG [dostęp: 15 czerwca 2021 roku].
• Cichowicz, Ewa. 2015. Wykorzystanie nowoczesnych technologii przez instytucje finansowe w procesie przeciwdziałania wykluczeniu finansowemu. Annales. Etyka w życiu gospodarczym, 19(1): 71–82.
• Coates, Joseph F. 2003. Future innovation in science and technology, [w:] Larisa V. Shavinia (red.), The international handbook of innovation, Oxford: Elsevier Science.
• Dosi, Giovanni. 1990. Finance, innovation and industrial change. Journal of Economic Behavior and Organization, 13(3): 299–319.
• Chesbrough, Henry W. 2003. Open innovation: The new imperative for creating and profiting from technology, Boston: Harvard Business School Press.
• Chopra, Ankush. 2013. The dark side of innovation, Vermont: Raphael Marketing.
• Cropley, David H. Kaufman, James C., Cropley, Arthur J. 2008. Malevolent Creativity: A Functional Model of Creativity in Terrorism and Crime. Creativity Research Journal, 20(2): 105–115.
• Czerwiński, Bogumił. 2015. Osoby starsze wobec innowacyjnych form świadczenia usług ubezpieczeniowych. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 14(63): 19–29.
• Czerwiński, Bogumił. 2019. Zjawisko wykluczenia na rynku usług finansowych, [w]: Lech Gąsiorkiewicz, Jan Monkiewicz (red.), Wyzwania współczesnych rynków finansowych, Management Sciences Series, 7: 75–96.
• De Giovanni, Pietro, Ramani, Vinay. 2017. Product cannibalization and the effect of a service strategy. Journal of the Operational Research Society, 69(3): 340–357.
• Diaz-Rainey, Ivan, Gbenga, Ibikunle. 2012. A taxonomy of the ‘dark side’ of financial innovation: the cases of high frequency trading and exchange traded funds. International Journal of Entrepreneurship and Innovation Management, 16(1/2).
• Drach-Zahavy, Anat, Somech, Anti, Granot, Michal, Spitzer, Ada. 2004. Can we win them all? Benefits and costs of structured and flexible innovation– implementations. Journal of Organizational Behavior, 25(2): 217–234.
• Dziembała, Małgorzata. 2016. Rola innowacji w osiąganiu spójności społecznej. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 46(2): 191–201.
• Dziurski, Patryk. 2021. Different shades of innovation, [w:] Patryk Dziurski (red.), Critical perspectives on innovation management: The bright and dark sides of innovative firms, w druku.
• Ferraresi, Alex A., Quandt, Carlos O., dos Santos, Silvio A., Frega, José R. (2012). Knowledge management and strategic orientation: Leveraging innovativeness and performance. Journal of Knowledge Management, 16(5): 688–701.
• Fila, Joanna. 2013. Mikrofinanse a wykluczenie finansowe i społeczne – polityka i instrumenty. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 311: 95–106.
• Gans, Joshua. 2016. The other disruption. Harvard Business Review, 162: 78–85.
• Gemzik-Salwach, Agata. 2009. Innowacje finansowe jako przyczyna kryzysu na rynkach międzynarodowych. e-Finanse, 3: 1–11.
• Gimpel, Henner, Rau, Daniel, Röglinger, Maximilian. 2018. Understanding FinTech start-ups – a taxonomy of consumer-oriented service offerings. Electron Markets”, 28: 245–264. GUS. 2020. Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2020 r., https://bit.ly/3ymKuD4 [dostęp: 15 czerwca 2021 roku].
• Henderson, Brian J., Pearson Neil D. 2011. The dark side of financial innovation: A case study of the pricing of a retail financial product. Journal of Financial Economics, 100(2): 227–247.
• Hochgerner Josef. 2013. Social innovations and the advancement of the general concept of innovation, [w:] Carmen R. Viñals. Carmen P. Rodriguez (red.), Social innovation. New forms of organisation in knowledge-based societies, Oxford: Routledge.
• Jędrzejka, Dariusz. 2020. Fintech a ograniczanie wykluczenia finansowego. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 21(4): 149–163.
• Jones, Gareth R. 2001. Organizational theory: Text and cases. New York, NY: Addison-Wesley.
• Jones, Tim, McCormick, Dave, Dewing, Caroline (red.). 2012. Growth champions: The battle for sustained innovation leadership. Chichester: John Wiley & Sons.
• Janssen, Onne, Van De Vliert, Evert, West, Michael. 2004. The bright and dark sides of individual and group innovation: A Special Issue introduction. Journal of Organizational Behavior, 25(2): 129–145.
• Karmann, Tobias, Mauer, René, Flatten, Tessa C., Brettel, Malte. 2015. Entrepreneurial Orientation and Corruption. Journal of Business Ethics, 133(2): 223–234.
• Karpacz, Jarosław. 2016. Moderacje relacji innowacyjności organizacji – wyniki. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach „Studia Ekonomiczne”, 280: 47–57.
• Kline, Stephen J., Rosenberg, Nathan. 1986. An overview of innovation, [w:] Ralph Landau, Nathan Rosenberg, The positive sum strategy. Harnessing technology for economic growth, Washington D.C.: National Academy Press.
• Leyshon, Andrew, Thrift, Nigel. 1993. The restructuring of the UK financial services industry in the 1990s: a reversal of fortune? Journal of Rural Studies, 9(3): 223–241.
• Łańcucki, Jerzy. 2019. Wpływ innowacyjnych technologii na funkcjonowanie rynku ubezpieczeniowego. Prawo Asekuracyjne, 2(99): 6–22.
• Maciejasz-Świątkiewicz, Marta. 2013. Wykluczenie finansowe i narzędzia jego ograniczania. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Marcinkowska, Monika, Ziemba, Marika, Świeszczak, Krzysztof. 2014. Wykluczenie finansowe osób 50+ w kontekście dostępnej oferty bankowej. Finanse: Czasopismo Komitetu Nauk o Finansach PAN, 1(7): 145–170.
• Musiał, Marta. 2014. Zachowania oszczędnościowe Polaków na tle wybranych krajów UE. Marketing i Rynek, 8: 1147–1155.
• Klimas, Patrycja. 2013. Wielowymiarowe ujęcie innowacyjności organizacyjnej, [w:] Jan Pyka (red.), Nowoczesność przemysłu i usług w warunkach kryzysu i nowych wyzwań, Katowice: TNOiK.
• Kraśnicka, Teresa. Innowacje w zarządzaniu – nowe ujęcie. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Mocker, Martin, Ross, Jeanne W. 2017. The problem with product proliferation. Harvard Business Review, 95: 105–110.
• OECD, Eurostat. 2006. Podręcznik Oslo. Zasady gromadzenia i interpretacji danych dotyczących innowacji. Paris: OECD, Eurostat.
• OECD, Eurostat. 2018. Oslo Manual 2018: Guidelines for collecting, reporting and using data on innovation. Paris: OECD Publishing and Eurostat.
• Park, Soyoung, Tseng, Yinglee, Kim, Sungchan. 2016. The impact of innovation on job satisfaction: Evidence from U.S. federal agencies. Asian Social Science, 12(1): 274–286.
• Penczar, Marta. 2014. Analiza skutków wykluczenia finansowego z punktu widzenia gospodarki, społeczeństwa i sektora finansowego, [w:] Marta Penczar (red.), Rola edukacji finansowej w ograniczaniu wykluczenia finansowego, Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową w ramach współpracy z Fundacją Konrada Adenauera.
• Reckwitz, Andreas. 2017. Odkrywanie kreatywności. O procesie społecznej estetyzacji, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
• Rogers, Everett M. 2003. Diffusion of innovations. New York, NY: Free Press.
• Romanowska, Maria. 2015. Innowacyjne przedsiębiorstwo w nieinnowacyjnej gospodarce. Przegląd Organizacji, 8: 4–8.
• Romanowska, Maria. 2016. Determinanty innowacyjności polskich przedsiębiorstw. Przegląd Organizacji, 2: 29–35
• Rothwell, Roy. 1994. Towards the fifth-generation innovation process. International Marketing Review, 11: 7–31.
• Schumpeter, Joseph A. 1960. Teoria wzrostu gospodarczego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Smyczek, Sławomir. 2012. Nowe trendy w zachowaniach konsumentów na rynkach finansowych, Warszawa: Placet.
• Solarz, Małgorzata. 2011. Wykluczenie finansowe jako przejaw nierówności społecznych. Nauki o Finansach, 2(7): 76–89.
• Solarz, Małgorzata. 2015. Odwrócony kredyt hipoteczny jako instrument inkluzyjnego systemu finansowego. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 16(8): 221–235.
• Sopińska, Agnieszka, Mierzejewska, Wioletta. 2017. Otwarte innowacje produktowe realizowane przez przedsiębiorstwa działające w Polsce. Podejście zasobowe. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie.
• Sopińska, Agnieszka, Wachowiak Piotr. 2016. Innowacyjność przedsiębiorstw działających w Polsce. Przegląd Organizacji, 5: 17–23.
• Suri, Tavneet, William, Jack. 2016. The long-run poverty and gender impacts of mobile money. Science, 354: 1288–1292.
• Takeuchi, Hirotaka, Nonaka, Ikujiro. 1986. The new product developemnt game. Harvard Business Review, 64: 137–146.
• Turek, Dariusz. 2016. „Ciemne strony” przedsiębiorczości. Edukacja Ekonomistów i Menedżerów, 3(41): 105–118.
• Tutaj, Jerzy. 2019. Innowacje – próba pomiaru, [w:] Zbigniew Malara, Jerzy Tutaj (red.), Innowacje a dobrostan społeczeństwa, gospodarki i przedsiębiorstw. Próba pomiaru, Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.
• Urbancova, Hana. 2013. Competitive advantage achievement through innovation and knowledge. Journal of Competitiveness, 5(1): 82–96.
• Yousafzai, Shumaila, Yani-de-Soriano, Mirella. 2012. Understanding customer-specific factors underpinning internet banking adoption. International Journal of Bank Marketing, 30(1): 60–81.

Identifiers

DOI

10.26368/17332265-54-2-2021-2

Biblioteka Nauki

1788468