Polszczyzna kresowa na ekranie – analiza jakościowa filmowych wykładników stylizacji w serialu "Boża podszewka" w reżyserii Izabelli Cywińskiej

• Authors: Klaudia Abucewicz

Title variants

EN

Polish Language of Borderlands on the Screen – Qualitative Analysis of Film Stylisation Indicators in “Boża Podszewka” Series by Izabella Cywińska

Abstracts

EN

This article concerns the problem of dialectization in a show Boża podszewka by Izabela Cywińska. It analysed language indicators occurring on phonetical, inflectional, word-formational and syntactic planes in 15 episodes of the show. In the research, besides indicating features of north-eastern borderlands’ dialect, it also highlited occurance of features from other polish dialects within characters dialogue.

PL

Artykuł dotyczy problemu dialektyzacji w serialu Izabelli Cywińskiej Boża podszewka. Przeanalizowano w nim wykładniki językowe występujące na płaszczyźnie fonetyki, fleksji, słowotwórstwa i składni w 15 odcinkach serii. W badaniach, obok wskazania cech dialektu północnokresowego, zwrócono uwagę także na występowanie w dialogach bohaterów serialu cech innych polskich dialektów.  

Keywords

PL

Kresy Północno-Wschodnie; dialekt północnokresowy; stylizacja

EN

North-Eastern Borderlands; Northen Borderlands dialect; stylisation

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
• Year: 2022
• Volume: 70
• Pages: 7-21

Dates

published

2022

Contributors

author

Klaudia Abucewicz

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki

• https://orcid.org/0000000176122985

References

• Czarnecka, K. (2016). Podobieństwa i różnice w zakresie słowotwórstwa między gwarową polszczyzną północno- i południowokresową. Linguistica Copernicana, 13, 365–377.
• Cywińska, I. (2015). Dziewczyna z kamienia. Wydawnictwo Agora.
• Dubisz, S. (1996). O stylizacji językowej. Język Artystyczny, 10, 11–23.
• Grek-Pabisowa, I., Ostrówka, M., & Jankowiak, M. (2017). Słownik mówionej polszczyzny północnokresowej. Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
• Jaroszewicz, A. (2018). Percepcja filmowej polszczyzny kresowej w serialu „Boża podszewka” przez widzów pochodzących i niepochodzących z Polski. W: E. Wierzbicka-Piotrowska (Red.), Dialog pokoleń w języku i językoznawstwie (s. 303–312). Dom Wydawniczy Elipsa.
• Karaś, H. (2002). Gwary polskie na Kowieńszczyźnie. Wydawnictwo Aušra.
• Karaś, H. (Red.). (b.d.). Dialekty i gwary polskie. http://www.dialektologia.uw.edu.pl/index.php (dostęp: 15.02.2022).
• Koniusz, E. (2003). Boża podszewka w „Słowniku gwar polskich” Jana Karłowicza. W: A. Engelking & R. Huszcza (Red.), Pogranicza języków. Pogranicza kultur. Studia ofiarowane Elżbiecie Smułkowej (s. 127–130). Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
• Kresa, M. (2014). Janosik – gwara na szklanym ekranie? Poradnik Językowy, 10, 22–41.
• Kresa, M. (2016a). Polszczyzna kresowa w filmie – analiza języka bohaterów „Samych swoich”. Prace Filologiczne, 68, 167–182.
• Kresa, M. (2016b). Stylizacja gwarowa w polskim filmie i serialu fabularnym – próba zakreślenia obszaru badawczego. Część I. Dialekt mazowiecki. Prace Filologiczne, 69, 239–267.
• Kresa, M. (2017). Grzeczność językowa członków rodziny i familii Jurewiczów – bohaterów „Bożej podszewki” Teresy Lubkiewicz-Urbanowicz (system adresatywny). Poradnik Językowy, 10, 59–76.
• Kresa, M. (2019). Filmowa stylizacja gwarowa na przykładzie lwowskiego bałaku w polskich filmach fabularnych (1936–2012). Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
• Kresa, M. (2021). Mileńki, rodnieńki – o kilku słowotwórczych osobliwościach języka bohaterów Bożej podszewki Teresy Lubkiewicz-Urbanowicz na tle innych wykładników stylizacji kresowej powieści. W: T. Korpysz & A. Kozłowska (Red.), Język pisarzy: problemy gramatyki (s. 111–124). Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Kurzowa, Z. (1993). Język polski Wileńszczyzny i kresów północno-wschodnich XVI–XX w. Wydawnictwo Universitas.
• Sawaniewska-Mochowa, Z., & Zielińska, A. (2007). Dziedzictwo kultury szlacheckiej na byłych Kresach północno-wschodnich Rzeczypospolitej. Ginąca część kultury europejskiej. Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy – Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
• Sicińska, K. (2020). O statusie i nazewnictwie odmian języka polskiego na dawnych Kresach Wschodnich. Prace Filologiczne, 75(2), 237–262.
• Słownik języka polskiego PWN. (b.d.). https://sjp.pwn.pl/sjp/ (dostęp: 15.02.2022).

Identifiers

DOI

10.26485/RKJ/2022/70/1

Biblioteka Nauki

57482748