100 lat piłki nożnej w Tyczynie, czyli od „szmacianki” do piłki skórzanej (1921–2021).

• Authors: Dariusz Jacek Fudali

Title variants

EN

Commemoration of the 100 years of football in Tyczyn, from a ball made of rags to the leather ball, in the years 1921–2021.

Abstracts

EN

The article discusses commemoration of the 100 years of football in Tyczyn. Sport is a source of many emotions and football especially was prevalent in the interwar period, where it made people bond and shaped the feelings of a community. Despite the passage of many years since the German occupation of Poland and the communistic People’s Poland, nothing changed in this regard, football played on the green grass is still an escape from the bleak and often gray reality. Even after the socio-structural changes that happened in the years 1989-1990, football still keeps its well-earned place. The article portrays the people associated with Tyczyn football, their achievements, plans and dreams. It also shows their successes and failures, and ends on an optimistic message that before the MKS Strug 1921 Tyczyn the future is bright.

PL

Artykuł nawiązuje do obchodów Jubileuszu 100-lecia piłki nożnej w Tyczynie. Zaprezentowany został okres międzywojenny, kiedy sport, a w szczególności piłka nożna była źródłem wielu emocji, budowała relacje społeczne, kształtowała poczucie więzi obywatelskich. Pomimo upływu lat, czasów okupacji niemieckiej, okresu Polski Ludowej, pod tym względem niewiele się zmieniało. Często rywalizacja piłkarska na zielonej murawie była „odskocznią” od ponurej, a później często szarej rzeczywistości. Także po przemianach społeczno-ustrojowych w Polsce na przełomie lat 1989/1990 piłka nożna znalazła należne jej miejsce, tak jest zresztą do dziś. Artykuł ukazuje ludzi związanych z tyczyńskim futbolem, ich dokonania, plany i marzenia. Pokazuje także sukcesy i porażki, kończy się jednak optymistycznym przesłaniem, że przed MKS „Strug” 1921 Tyczyn przyszłość rysuje się w optymistycznych barwach.

Keywords

PL

Tyczyn; sport; piłka nożna; stowarzyszenie; klub; boisko; tradycja; historia; sukces; więzi społeczne

EN

Tyczyn; sport; football; association; club; football field; tradition; history; success; social bonds

• Publisher: Archiwum Państwowe w Rzeszowie / Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Rzeszowie
• Journal: Prace Historyczno-Archiwalne
• Year: 2022
• Volume: Tom XXXIV
• Pages: 80-112

Dates

published

2022

Contributors

author

Dariusz Jacek Fudali

• Uniwersytet Rzeszowski

• https://orcid.org/0000000169790379

reviewer

Sabina Bober

• Katolicki Uniwersytet Lubelski

• https://orcid.org/0000000288574062

reviewer

Jolanta Kamińska-Kwak

• Uniwersytet Rzeszowski

• https://orcid.org/0000000251188459

References

• Archiwa:
• Archiwum Państwowe w Rzeszowie: Zespół: Miejska Rada Narodowa w Rzeszowie. Kultura Tyczyna. Rozbudowa boiska sportowego.
• Archiwum Państwowe w Rzeszowie: Zespół: Starostwo Powiatowe w Rzeszowie. Ref[erat] Społ[eczno]-Polityczny. Informacje dotyczące wyroków śmierci na terenie gminy Tyczyn 1946.
• Opracowania:
• Bieda T., Tyczyn w okresie Polski Ludowej (1944–1960) [w:] 600 lat Tyczyna (1368–1968), praca zbiorowa, red. T. Kowalski, Rzeszów 1973.
• Ferenc S., Miejski Klub Sportowy „Strug” Tyczyn ma swój sztandar, „Głos Tyczyna”, nr 1(631), Tyczyn 2022.
• Fudali D. J., Dzieje starej fotografii, „Głos Tyczyna”, nr 4(351), Tyczyn 2005.
• Fudali D. J., MKS Strug Tyczyn, czyli wakacje na sportowo, „Głos Tyczyna”, nr 19(465), Tyczyn 2009.
• Fudali D. J., 100 lat MKS „Strug” Tyczyn. Rzecz o piłce nożnej i innych dyscyplinach sportowych w Tyczynie – wybrane aspekty, Rzeszów 2022.
• Ferenc S., Fudali D. J., Duże rzeczy w małym klubie. Strug Tyczyn, „Futbol Podkarpacki”, nr 6/21, Rzeszów 2009.
• Huchla M. „Wilbik”, „Topola” – Placówka Armii Krajowej w Tyczynie (Wspomnienia adiutanta placówki) [w:] Z dziejów Tyczyna i regionu, praca zbiorowa, red. A. Zielecki, Tyczyn 1998.
• Klimczak W., Awans na 50-lecie?, „Kontakty Podkarpackie”, nr 11/36/2000, Rzeszów 2000.
• Kowalski T., Tyczyn i okolica w czasach II Rzeczypospolitej (1918-1939) [w:] 600 lat Tyczyna (1368-1968), praca zbiorowa, red. T. Kowalski, Rzeszów 1973.
• [roy], Poznajmy się. Prezes z pasją, „Nowiny Rzeszowskie”, nr 280(7769), Rzeszów, 11 X 1973.
• Rybicki R., Robić swoje. Rozmowa z prezesem LKS Strug Herman Tyczyn Andrzejem Zielińskim, „Nowiny”, nr 223(15110), Rzeszów, 17 XI 1999.
• Rząsa J., Rozwój tenisa stołowego i łucznictwa w LKS „Jar” Kielnarowa w latach 2004- 2013, „Kronika Tyczyńska”, red. K. Szczepański, nr 3/2018, Tyczyn 2018.
• Samolewicz B., Tyczyn i okolice, Krosno 2003.
• Tyczyn. Dziedzictwo kulturowe 635 lat Tyczyna (1368-2003), red. K. Szczepański, I. Kunysz, Tyczyn 2003.
• Prasa:
• „Kontakty Podkarpackie”, nr 11/36/2000, Rzeszów 2000.
• „Nasz Strug”, nr 1, Rzeszów 2010.
• „Nowiny Rzeszowskie”, nr 280(7769), Rzeszów, 11 X 1973.
• „Nowiny”, nr 223(15110), Rzeszów, 17 XI 1999.
• „Piłka Nożna”, „Przegląd Sportowy-Tempo”, Warszawa-Kraków, 20 VII 2001 r.

Identifiers

DOI

10.30657/pha.34.2022.05

Biblioteka Nauki

2233040