Kryzys ekologiczny jako edukacyjne wyzwanie poznawcze

• Authors: Maciej Michalski

Title variants

EN

Ecological Crisis as a Cognitive Challenge in Education

Abstracts

EN

In his article, Maciej Michalski discusses cognitive barriers and other challenges that have strong impact on proecological education. People find it difficult to understand the issue of the ecological crisis because of the common cognitive fallacies and logical errors as well as the complexity of this crisis. For these reasons, proecological education is finding it difficult to transmit and acquire knowledge as well as to ensure its verification and operationalization. As a result, proecological education requires new educational practices, different to those which are used in other areas of education. In particular, it requires an integration of different school courses and the development of the skill of critical thinking, moral sensitivity, and civic responsibility.

PL

W artykule omówione zostały bariery i problemy poznawcze wpływające na edukację proekologiczną. Kwestia kryzysu ekologicznego jest niezwykle trudna do zrozumienia dla każdego człowieka, między innymi ze względu na błędy i pułapki myślowe, a także z powodu złożoności tej problematyki. W edukacji rodzi to problemy z przekazywaniem wiedzy dotyczącej ekologii, jej przyswojeniem, weryfikacją i operacjonalizacją. Edukacja proekologiczna wymaga zatem innego rodzaju działań niż te podejmowane w pozostałych obszarach kształcenia, wymaga integracji nie tylko międzyprzedmiotowej, lecz także związanej z nauką krytycznego myślenia oraz kształtowaniem wrażliwości moralnej i obywatelskiej.

Keywords

PL

edukacja proekologiczna; błędy poznawcze

EN

proecological education; cognitive barriers

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Chowanna
• Year: 2021
• Issue: 2(57)
• Pages: 1-15

Dates

published

2021

Contributors

author

Maciej Michalski

• Uniwersytet Gdański

• https://orcid.org/0000000263972582

References

• Ariely D.: Potęga irracjonalności: ukryte siły, które wpływają na nasze decyzje. Przekł. T. Grzegorzewska, P. Grzegorzewski, A. Nowak-Młynikowska. Smak Słowa, Sopot 2017 [e-book, epub].
• Aronson E.: Człowiek – istota społeczna. Tłum. J. Radzicki. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978.
• Bauman Z., Haffner P.: Bauman. Czynić swojskie obcym. Rozmowy Petera Haffnera z Zygmuntem Baumanem. Przeł. K. Leszczyńska. Wielka Litera, Warszawa 2019 [e-book, epub].
• Dehaene S.: Jak się uczymy? Dlaczego mózgi uczą się lepiej niż komputery… jak dotąd. Tłum. D. Rossowski. Copernicus Center Press, Kraków 2021.
• Dryl W. et al.: Knowledge Transfer in Network Organization. An Example of the Polish-Portuguese Network of Researchers (Preliminary Phase). „Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu” 2015, vol. 14 (1), s. 37–46. https://doi.org/10.19197/tbr.v14i1.11.
• Dutton K.: Myślenie czarno-białe: binarny mózg jako balast w skomplikowanym świecie. Tłum. R. Madejski. Muza Warszawskie Wydawnictwo Literackie, Warszawa 2021 [e-book, epub].
• Fiedorczuk J.: Katastrofa wyobraźni. „Polityka” 2021, nr 36, s. 75. Foer J.S.: Klimat to my. Ratowanie planety zaczyna się przy śniadaniu. Przeł. A. Wojtasik. Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2020 [e-book, epub].
• Jaskółowa E.: Uwolnić interpretację. W: Nowe odsłony klasyki w szkole. Literatura XIX wieku. Red. E. Jaskółowa, K. Jędrych. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013, s. 39–45.
• Kahneman D.: Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym. Tłum. P. Szymczak. Media Rodzina, Poznań 2012.
• Karwowska A.: Za jakiś czas koronawirus stanie się nową grypą. Ale co w międzyczasie? Lockdowny i oddziały covidowe co sezon jesienno-zimowy? Z prof. Krzysztofem Pyrciem i prof. Andrzejem Rychardem rozmawia Anita Karwowska. Wyborcza.pl, 26.11.2021. https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,27840215,za-jakis-czas-koronawirus-staniesie-nowa-grypa-ale-co-w-miedzyczasie.html?disableRedirects=true [dostęp: 30.11.2021].
• Koc K.: Lekcje myślenia (obywatelskiego). Edukacja polonistyczna wobec współczesnego świata. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 2018.
• Lamża Ł.: Światy równoległe. Czego uczą nas płaskoziemcy, homeopaci i różdżkarze. Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2020 [e-book, epub].
• Michalski M.: Polonistyka końca świata. Edukacja literacka wobec wyzwań współczesności. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk [w druku].
• Michniewicz T.: Chwilowa anomalia. O chorobach współistniejących naszego świata. Wydawnictwo Otwarte, Kraków 2020 [e-book, epub].
• Rosińska K.: Fake news. Geneza, istota, przeciwdziałanie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2021 [e-book, epub].
• Rosling H., Rosling O., Rosling Rönnlund A.: Factfulness. Dlaczego świat jest lepszy, niż myślimy, czyli jak stereotypy zastąpić realną wiedzą. Tłum. M. Popławska. Media Rodzina, Poznań 2018 [e-book, epub].
• Skiba M.: Bariery przekazywania wiedzy w organizacji. „Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej Zarządzanie” 2016, nr 24, T. 2, s. 61–68.
• Słocińska A.: Dzielenie się wiedzą jako istotna kompetencja pracowników. „Studia Ekonomiczne” 2016, nr 258, s. 86–96.
• Solnit R.: Nadzieja w mroku. Nieznane opowieści, niebywałe możliwości. Przeł. A. Dierzgowska, S. Królak. Wydawnictwo Karakter, Kraków 2019.
• Spitzer M.: Cyberchoroby. Jak cyfrowe życie rujnuje nasze zdrowie. Przeł. M. Guzowska. Wydawnictwo Dobra Literatura–Grupa Wydawnicza Literatura Inspiruje, Słupsk 2016 [e-book, epub].
• Spitzer M.: Cyfrowa demencja. W jaki sposób pozbawiamy rozumu siebie i swoje dzieci. Przeł. A. Lipiński. Wydawnictwo Dobra Literatura, Słupsk 2013 [e-book, epub].
• Stawiszyński T.: Co robić przed końcem świata. Wydawnictwo Agora, Warszawa 2021 [e-book, epub].
• Śniatkowski S.: Język a przekazywanie wiedzy w dyskursie edukacyjnym. „Neurolingwistyka Praktyczna” 2018, nr 4, s. 26–31. https://neurolingwistyka.up.krakow.pl/article/view/4876/4587 [dostęp: 20.06.2021].
• Taibbi M.: Nienawiść sp. z o.o. Jak dzisiejsze media każą nam gardzić sobą nawzajem. Przeł. T.S. Gałązka. Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2020 [e-book, epub].
• Taleb N.N.: Antykruchość. Jak żyć w świecie, którego nie rozumiemy. Przeł. O. Siara. Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2020 [e-book, epub].
• Taleb N.N.: Czarny łabędź. Jak nieprzewidywalne zdarzenia rządzą naszym życiem. Przeł. O. Siara. Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2020 [e-book, epub].
• Wawer R.: Dziecko w procesie kształcenia – konotacje stylów przyswajania wiedzy. „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” 2021, T. 40, nr 3, s. 79–88. https://doi.org/10.17951/lrp.2021.40.3.79-88.
• Welzer H.: Samodzielne myślenie. Przeł. V. Grotowicz. Dobra Literatura, Słupsk 2016 [e-book, epub].

Identifiers

DOI

10.31261/CHOWANNA.2021.57.01

Biblioteka Nauki

26444259