Czy zmieni się przestrzeń dla mediacji w sprawach nieletnich?

• Authors: Beata Czarnecka-Dzialuk

Title variants

EN

Will the space for mediation in juvenile offenders cases change?

Abstracts

EN

Victim-offender mediation in juvenile cases is rarely applied in Poland, in spite of the positive results it brings. Therefore, the prospects of it and barriers to it need to be analysed. Space for mediation can be determined by taking into account its legal framework, the existing policy towards juvenile offending, the acceptance of mediation by magistrates and by society as a whole, and the involvement of NGOs in the process. The article in particular analyses new regulations of mediation in the law on rehabilitation and support for juveniles, that – in contrary to what is contained in the substantiation of the law – seem not to encourage wider use of mediation.

PL

Mediacja między pokrzywdzonym a nieletnim sprawcą jest w Polsce pomimo jej pozytywnych rezultatów bardzo rzadko stosowana. Należy zatem przeanalizować jej perspektywy i bariery. Przestrzeń dla mediacji można określić, uwzględniając jej prawne unormowanie, politykę reagowania na przestępczość nieletnich, akceptowanie mediacji przez stosujących prawo oraz przez społeczeństwo, zaangażowanie społeczników. W artykule przeanalizowano nowe regulacje dotyczące mediacji w ustawie o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, które – wbrew deklaracjom zawartym w jej uzasadnieniu – wydają się nie sprzyjać częstszemu stosowaniu mediacji

Keywords

PL

nieletni; mediacja; sprawiedliwość naprawcza; ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich

EN

juvenile; mediation; restorative justice; law on rehabilitation and support for juveniles

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Forum Polityki Kryminalnej
• Year: 2022
• Issue: 2(4)
• Pages: 1-16

Dates

published

2022

Contributors

author

Beata Czarnecka-Dzialuk

• Uniwersytet Gdański

• https://orcid.org/0000000328009640

References

• Chapman T., Gellin M., European Research on Restorative Juvenile Justice, vol. 3: Toolkit for Professionals: Implementing a European Model for Restorative Justice with Children and Young People, IJJO, Brussels 2015, https://www.academia.edu/en/70867778/Toolkit_for_Professionals_Implementing_a_European_Model_for_Restorative_Justice_with_Children_and_Young_People [dostęp: 29.07.2022].
• Chapman T., Gellin M., Aertsen I., Anderson M., European Research on Restorative Juvenile Justice, vol. 2: Protecting Rights, Restoring Respect and Strengthening Relationships: A European Model for Restorative Justice with Children and Young People, IJJO, Brussels 2015, https://core.ac.uk/download/pdf/34658674.pdf [dostęp: 29.07.2022].
• Chlebowicz P., Przejawy populizmu penalnego w polskiej polityce kryminalnej, „Studia Prawnoustrojowe” 2009, nr 9, s. 497–505.
• Czarnecka-Dzialuk B., Dalsze losy nieletnich uczestników eksperymentalnego programu mediacji z pokrzywdzonymi, w: Mediacje w prawie, red. J. Czapska, M. Szeląg-Dylewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2014, s. 389–400.
• Czarnecka-Dzialuk B., European Model for Restorative Justice with Children and Young People. Conclusions for Poland, “Polish Journal of Criminology” 2016, no. 1, s. 163–177.
• Czarnecka-Dzialuk B., Jeszcze o sprawiedliwości naprawczej, w: Po co nam kryminologia? Księga jubileuszowa Profesor Ireny Rzeplińskiej, red. P. Wiktorska, K. Buczkowski, W. Klaus, D. Woźniakowska-Fajst, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2019, s. 657–674.
• Czarnecka-Dzialuk B., O doskonaleniu przepisów dotyczących mediacji w sprawach karnych oraz nieletnich, w: Reformy prawa karnego. W stronę spójności i skuteczności, red. J. Utrat-Milecki, Oficyna Naukowa, Warszawa 2013, s. 238–247.
• Czarnecka-Dzialuk B., Perspektywy i ograniczenia mediacji z nieletnimi, w: Mediacja w praktyce wymiaru sprawiedliwości, materiały z konferencji, Sąd Okręgowy w Słupsku, Ustka 2010, s. 116–127, http://slupsk.so.gov.pl/download/wystapienia-prelegentow-ustka-konferencja--pazdziernik-2010-www.pdf [dostęp: 29.07.2022].
• Czarnecka-Dzialuk B., Wójcik D., Mediacja w sprawach nieletnich w świetle teorii i badań, Typografika, Warszawa 2001.
• Czarnecka-Dzialuk B., Wójcik D., Reagowanie na czyny karalne i demoralizację nieletnich – koncepcje teoretyczne, statystyki i opinie sędziów rodzinnych, w: Stosowanie prawa. Księga jubileuszowa z okazji XX-lecia Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości, red. A. Siemaszko, LEX, Warszawa 2011, s. 868–922.
• Czarnecki P., Status pokrzywdzonego w postępowaniu z nieletnimi, „Przegląd Sądowy” 2021, nr 1, s. 59–72.
• European Research on Restorative Juvenile Justice, vol. 1: Research and Selection of the Most Effective Juvenile Restorative Justice Practices in Europe: Snapshots from 28 EU Member States, eds. F. Dünkel, Ph. Horsfield, A. Păroşanu, IJJO, Brussels 2015, https://icclr.org/wp-content/uploads/2019/05/volume_i_-_snapshots_from_28_eu_member_states.pdf?x12845 [dostęp: 29.07.2022].
• Gajos M., Populizm penalny – źródła i przejawy w polskim życiu publicznym, „Młody Jurysta” 2019, nr 3, s. 2–16.
• Jabłońska K., Karanie, nie wychowywanie. Czy nową ustawę o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich pisał ktoś zatrudniony w więzieniu?, wiez.pl, 21.07.2022, https://wiez.pl/2022/07/21/karanie-nie-wychowywanie/ [dostęp: 29.07.2022].
• Klaus W., Rzeplińska I., Woźniakowska-Fajst D., Punitywność? Kierunki zmian w polskiej polityce kryminalnej, w: Pozbawienie wolności – funkcje i koszty. Księga Jubileuszowa Profesora Teodora Szymanowskiego, red. M. Niełaczna i in., Wolters Kluwer, Warszawa 2013, s. 295–329.
• Piotrowiak K., Mieszanie szkoły z systemem resocjalizacji. Prof. Marek Konopczyński tłumaczy, dlaczego to zła ustawa, https://glos.pl/mieszanie-szkoly-z-systemem-resocjalizacji-prof-marek-konopczynski-tlumaczy-dlaczego-to-zla-ustawa [dostęp: 29.07.2022].
• Pospiszyl I., Idea sprawiedliwości naprawczej i możliwość jej zastosowania w resocjalizacji, referat na konferencji „Źródła innowacyjności w procesie resocjalizacji młodzieży – między ciągłością i zmianą”, Warszawa, UKSW, 8 maja 2012 r. [wersja drukowana referatu znajduje się w posiadaniu Autorki artykułu].
• Rodriguez Gutierrez D., Elite Punitive Populism and Youth Justice Reform in Chile: Legitimizing a New Political Order. (Populizm penalny elit a reforma wymiaru sprawiedliwości dla nieletnich w Chile: legitymizacja nowego porządku politycznego), „Archiwum Kryminologii” 2022, nr 44/1, s. 171–196.
• Sharpe S., Getting the Question Right: a Pivotal Choice for Restorative Justice, “The International Journal of Restorative Justice” 2020, vol. 3 (2), s. 305–309.
• Staniaszek M., (Nie)wykorzystywanie mediacji w sprawach nieletnich, „Resocjalizacja Polska” 2018, nr 15, s. 151–162.
• Stańdo-Kawecka B., Prawo karne nieletnich. Od opieki do odpowiedzialności, Wolters Kluwer, Warszawa 2007.
• Wójcik D., Czarnecka-Dzialuk B., Stosowanie sądowych środków oddziaływania wobec nieletnich w świetle koncepcji teoretycznych, statystyki oraz opinii sędziów i kuratorów rodzinnych, raport z badań, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2018/08/AR_W%C3%B3jcik.-Czarnecka-DzialukStos.s%C3%84%E2%80%A6dowych-%C3%85%E2%80%BAr.-oddz.-wobec-niel.pdf [dostęp: 29.07.2022].
• Zalewski W., Păroşanu A., Poland, in: European Research on Restorative Juvenile Justice, vol. 1: Research and Selection of the Most Effective Juvenile Restorative Justice Practices in Europe: Snapshots from 28 EU Member States, eds. F. Dünkel, Ph. Horsefield, A. Păroşanu, IJJO, Brussels 2015, s. 131–135, https://icclr.org/wp-content/uploads/2019/05/volume_i_-_snapshots_from_28_eu_member_states.pdf?x12845 [dostęp: 29.07.2022].

Identifiers

DOI

10.31261/FPK.2022.04.04

Biblioteka Nauki

27316298