Polityka karna w sprawach o przestępstwa z nienawiści w Polsce w świetle danych statystycznych

• Authors: Patrycja Kozłowska

Title variants

EN

Polish criminal policy in cases of hate crime in light of statistical data

Abstracts

EN

The negative effects of hate crimes and the threats resulting from these acts justify the need to take effective actions to counter them and eliminate all their manifestations from society. The source literature notes the necessity to intensify efforts leading to more efficient detection, prosecution and penalisation of these crimes. In her article, Patrycja Kozłowska concentrates on the examination of the criminal policy in cases of hate crimes committed in Poland in 2008–2020. Selected court statistical data illustrating the number of convictions for hate crimes, the types of criminal penalties imposed on their perpetrators as well as the length of sentenced penalties of absolute deprivation of liberty have been analysed. Kozłowska also makes an attempt to capture differences in judicial practice becoming evident in the period under scrutiny.

PL

Negatywne skutki przestępstw z nienawiści oraz wynikające z nich zagrożenia uzasadniają potrzebę podjęcia skutecznych działań w celu przeciwdziałania im i eliminowania wszelkich ich przejawów z życia społecznego. W literaturze przedmiotu zwraca się uwagę na konieczność zintensyfikowania wysiłków, zmierzających do lepszego wykrywania, ścigania i karania sprawców tych przestępstw. Niniejszy artykuł został więc poświęcony zbadaniu, jak w latach 2008–2020 wyglądała realizacja polityki karnej w sprawach o przestępstwa z nienawiści w Polsce. Analizie poddano wybrane statystyki sądowe obrazujące liczbę skazań za przestępstwa z nienawiści, a także rodzaje kar kryminalnych orzekanych w odpowiedzi na ich popełnienie i wymiary bezwzględnej kary pozbawienia wolności. W tekście podjęto próbę uchwycenia różnic występujących w praktyce orzeczniczej sądów w analizowanym okresie.

Keywords

PL

przestępstwa z nienawiści; przestępstwa motywowane nienawiścią; polityka karna; praktyka orzecznicza sądów; kary kryminalne

EN

hate crimes; crimes motivated by hate; criminal policy; judicial practice; criminal penalties

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Forum Polityki Kryminalnej
• Year: 2023
• Issue: 1(5)
• Pages: 1-27

Dates

published

2023

Contributors

author

Patrycja Kozłowska

• Sąd Okręgowy w Gdańsku

• https://orcid.org/0000000209819480

References

• Badanie charakteru i skali niezgłaszanych przestępstw z nienawiści wobec członków wybranych społeczności w Polsce. Raport z badań, Warszawa 2018, https://www.osce.org/files/f/documents/5/3/412463.pdf [dostęp: 26.11.2022].
• Berk R.A., Boyd E.A., Hamner K.M., Thinking More Clearly About Hate-Motivated Crimes, in: Hate and Bias Crime: A Reader, ed. B. Perry, Routledge, New York 2003, s. 49–60.
• Bieńkowska E., Przestępstwa z nienawiści w polskim prawie karnym (uwagi de lege lata i de lege ferenda), w: Ofiary przestępstw z nienawiści, red. L. Mazowiecka, Wolters Kluwer, Warszawa 2013, s. 81–100.
• Bodnar A., Przestępstwa motywowane uprzedzeniami. Analiza i zalecenia, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2017.
• Bodnar A., Umorzenia przestępstw z artykułów 256 i 257 kodeksu karnego. Studium czterech przypadków, w: Przestępstwa nie stwierdzono. Prokuratorzy wobec doniesień o publikacjach antysemickich, Stowarzyszenie Otwarta Rzeczypospolita, Warszawa 2006, s. 6–19.
• Chalmers J., Leverick F., A Comparative Analysis of Hate Crime Legislation. A Report to the Hate Crime Legislation Review, University of Glasgow, https://consult.gov.scot/hate-crime/independent-review-of-hate-crime-legislation/supporting_documents/495517_APPENDIX%20%20ACADEMIC%20REPORT.pdf [dostęp: 26.11.2022].
• Cieśla S., Co pokazuje orzecznictwo?, w: Przestępstwa z nienawiści w Polsce. Publikacja pokonferencyjna, red. P. Szczepłocki, Stowarzyszenie na Rzecz Lesbijek, Gejów, Osób Biseksualnych, Osób Transpłciowych Oraz Osób Queer „Pracownia Różnorodności”, Toruń 2011, s. 29–35.
• Corcoran H., Lader D., Smith K., Hate Crime, England and Wales 2014/15, https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/467366/hosb0515.pdf [dostęp: 26.11.2022].
• Duda M., Przestępstwa z nienawiści. Studium prawnokarne i kryminologiczne, Maciej Duda & Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2016.
• Gliszczyńska-Grabias A., Deficyty polskiego ustawodawstwa w zakresie przeciwdziałania mowie nienawiści i przestępstwom z nienawiści, „Studia Prawnicze” 2014, z. 1, s. 113–128.
• Hołyst B., Kryminologia, Wolters Kluwer, Warszawa 2022.
• https://policja.pl/download/1/148538/Pismoz27pazdziernika2014przedstawiajacemetodykeprowadzeniasprawdotyczacychprzest.pdf [dostęp: 30.12.2022].
• Informator Statystyczny Wymiaru Sprawiedliwości, https://isws.ms.gov.pl/pl/baza-statystyczna/ [dostęp: 30.12.2022].
• Jurgielewicz-Delegacz E., Przestępczość motywowana nienawiścią, w: E.W. Pływaczewski i in., Kryminologia. Stan i perspektywy rozwoju. Z uwzględnieniem założeń Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, Wolters Kluwer, Warszawa 2019,s. 617–666.
• Karsznicki K., Przestępstwa popełniane z pobudek rasistowskich lub ksenofobicznych, „Prokuratura i Prawo” 2012, nr 2, s. 16–42.
• Mason G., Legislating against Hate, in: The Routledge International Handbook on Hate Crime, eds. N. Hall et al., Routledge, New York 2015, s. 59–68.
• Michalska-Warias A., Judicial Punishment Decisions Referring to Offences with Identical Statutory Punishments in the Light of Statistical Data, „Studia Iuridica Lublinensia” 2019, t. 28, nr 4, s. 101–124.
• Młynarczyk M., Przestępstwa z nienawiści – warunki skutecznego ścigania. Głos w dyskusji, https://lexso.org.pl/2022/01/11/przestepstwa-z-nienawisci-warunki-skutecznego-sciga nia-glos-w-dyskusji/ [dostęp: 30.12.2022].
• ODIHR, Hate Crime Laws. A Practical Guide, Office for Democratic Institutions and Human Rights, Organization for Security and Co-operation in Europe, https://www.osce.org/files/f/documents/3/e/36426.pdf [dostęp: 26.11.2022].
• ODIHR, Prosecuting Hate Crimes. A Practical Guide, Office for Democratic Institutions and Human Rights, Organization for Security and Co-operation in Europe, https://www.osce.org/files/f/documents/0/0/124532.pdf [dostęp: 26.11.2022].
• Raport ECRI dotyczący Polski (piąty cykl monitoringu), CRI(2015)20, pkt 12–13, https://rm.coe.int/fifth-report-on-poland-polish-translation-/16808b59a2 [dostęp: 26.11.2022].
• Szymanowski T., Polityka karna i penitencjarna w Polsce w okresie przemian prawa karnego. Podstawowe problemy w świetle badań empirycznych, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2004.
• Szymanowski T., Polityka karna w Polsce współczesnej w świetle przepisów prawa i danych empirycznych, w: System prawa karnego. Zagadnienia ogólne, t. 1, red. A. Marek, C.H.Beck, Warszawa 2010, s. 209–265.
• Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2393, https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/druk.xsp?nr=2393 [dostęp: 30.12.2022].
• Wytyczne Prokuratora Generalnego w zakresie prowadzenia postępowań o przestępstwa z nienawiści, https://policja.pl/download/1/148530/WytyczneProkuratoraGeneralnegoz26lutego2014r.pdf [dostęp: 30.12.2022].
• Wytyczne Prokuratora Generalnego z dnia 21.09.2015 r. zmieniające wytyczne Prokuratora Generalnego z dnia 26 lutego 2014 roku (PG VII G 021/54/13) w zakresie prowadzenia postępowań o przestępstwa z nienawiści, https://policja.pl/download/1/175250/Wytycznezakresieprowadzeniapostepowanoprzestepstwazn.pdf [dostęp: 30.12.2022].

Identifiers

DOI

10.31261/FPK.2023.05.01

Biblioteka Nauki

27316319