Socjolog, socjologia, komentarz (na tle twórczości francuskiego socjologa Raymonda Arona)

• Authors: Marcin Gacek

Title variants

EN

Sociologist, sociology, commentary (on the work of French sociologist Raymond Aron)

Abstracts

EN

Marcin Gacek’s reflection on sociological commentary in this article has been inspired by the scientific achievements and sociological reflections of French sociologist Raymond Aron. In his work, Aron combines the reliability and sensitivity of description, directly related to his sociological research, with erudite style and a phenomenal sense of the social pulse characteristic of an outstanding observer who is scientifically engaged in commenting on present-day issues. The basic question that Gacek poses is, Is it possible to practice sociology while writing commentary?

PL

Inspiracją do przedstawionej w tym artykule refleksji nad komentarzem socjologicznym jest dorobek naukowy i komentatorski francuskiego socjologa Raymonda Arona. Łączy on rzetelność i wrażliwość opisu, związanego bezpośrednio z jego badaniami socjologicznymi, ze stylem erudyty i fenomenalnym wyczuciem pulsu społecznego charakteryzującym wybitego obserwatora zaangażowanego naukowo zajmującego się komentowaniem współczesności. Podstawowym bowiem pytaniem stawianym w tym artykule jest: czy pisząc komentarze można uprawiać socjologię? Odpowiedź twierdząca na to pytanie, które jest jednocześnie jego tezą i opiera się na przekonaniu, że nie da się uprawiać socjologii nie komentując historii czy współczesności. W tej perspektywie socjologia to ściśle naukowy komentarz interpretujący dynamikę zmian otaczającego nas świata.  

Keywords

PL

socjologia polityki; komentarz socjologiczny; socjolog jako komentator; obserwator zaangażowany; emocje społeczne

EN

sociology of politics; sociological commentary; sociologist as a commentator; engaged observer; social emotions

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
• Year: 2022
• Volume: 13
• Pages: 1-18

Dates

published

2022

Contributors

author

Marcin Gacek

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

• https://orcid.org/0000000330873999

References

• Arendt H., 2008: Filozofia i socjologia. W: Salon berliński i inne eseje. Przeł. M. Godyń, S. Szymański. Warszawa: Prószyński i S-ka, s. 139-168.
• Aron R., 1992: Widz i uczestnik. Przeł. A. Zagajewski. Warszawa: Czytelnik.
• Aron R., 1996: Les désillusions du progrès. Essai sur la dialectique de la modernité. Paris: Gallimard.
• Aron R., 2002: Les étapes de la pensée sociologique. Paris: Gallimard.
• Aron R., 2007: La sciologie allemande contemporaine. Paris: Quadrige / PUF, Paris.
• Aron R., 2011: Dimensions de la conscience historique. Paris: Les Belles Lettres.
• Aron R., 2013: Tukidydes i opowieść historyczna. „Przegląd Polityczny”, nr 121 / 122.
• Auden W.H., 1988: Grecy i my. W: Ręka farbiarza i inne eseje. Wyd. M. Sprusiński. Wstęp J. Zieliński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Burakowski A., Gubrynowicz A., Ukielski P., 2021: 1989. Jesień narodów. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Buzan B., Little R., 2011: Systemy międzynarodowe w historii świata. Przeł. E. Brzozowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Corbin H., 2002: Histoire de la philosophie islamique. Paris: Gallimard.
• Filipowicz S., 2003: Historia myśli polityczno-prawnej. Gdańsk: Arche.
• Gacek M., 2018: W poszukiwaniu sprawiedliwości. Raymond Aron, liberalno-konserwatywny intelektualista. W: Od inteligencji do postinteligencji. Wątpliwa hegemonia. Red. P. Kulas, P. Śpiewak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 162-184.
• Gacek M., 2020: Socjolog w świecie tekstu. „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3, s. 233-239.
• Gacek M., Kwiatkowska M., 2011: Od realizmu politycznego do socjologii stosunków międzynarodowych w myśli Raymonda Arona. W: Myśli społecznych splątanie. Księga jubileuszowa z okazji 60-lecia pracy naukowej i dydaktycznej profesora Władysława Markiewicza. Red. K. Czekaj, J. Sztumski, Z.A. Żechowski. Katowice: Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa im. Wojciecha Korfantego, s. 119-133.
• Geertz C., 1997: O gatunkach zmąconych. (Nowe konfiguracje w myśli społecznej). W: Postmodernizm. Antologia przekładów. Wyb., oprac. i przedm. R. Nycz. Kraków: Wydawnictwo Baran i Szuszczyński.
• Judt T., 2013: Brzemię odpowiedzialności. Blum, Camus, Aron i francuski wiek dwudziesty. Przeł. M. Filipczuk. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Kapuściński R., 2004: Podróże z Herodotem. Kraków: Znak.
• Kimla P., 2009: Historycy-politycy jako źródło realizmu politycznego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Klima J., 1957: Prawa Hammurabiego. Przeł. C. Kunderewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kozłowski T., 1997: Wstęp. W: Platon: Prawa. Przeł. i oprac. M. Maykowska. Warszawa: Wydawnictwo Alfa, s. 5-11.
• Krasnodębski Z., 2000: Max Weber i jego analiza religii światowych. W: M. Weber: Etyka gospodarcza religii światowych. T. 1: Taoizm i konfucjanizm. Przeł. T. Zatorski. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos, s. I-XXXII.
• Kuryłowicz M., Wiliński A., 2008: Rzymskie prawo prywatne. Zarys wykładu. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.
• Łagowski B., 2008: Tukidydes: „Wojna peloponeska”. W: Idem: Pochwała politycznej bierności. Elbląg-Inowrocław: Wydawnictwo Sprawy Polityczne, s. 15-23.
• Łęcki K., 2011: Tukidydes jako (pre)socjolog. Prolegomena. W: Myśli społecznych splątanie. Księga jubileuszowa z okazji 60-lecia pracy naukowej i dydaktycznej profesora Władysława Markiewicza. Red. K. Czekaj, J. Sztumski, Z.A. Żechowski. Katowice: Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa im. Wojciecha Korfantego, s. 278-291.
• Łęcki K., 2012: Inny zapis. „Sekretny dziennik” pisarza jako przedmiot badań socjologicznych. Na przykładzie „Dzienników” Stefana Kisielewskiego. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Łęcki K., 2019: Według Tukidydesa. Rozważania socjologa literatury nad „Wojną peloponeską”. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Machiavelli N., 1984: Książę. Rozważania nad pierwszym dziesięcioksięgiem historii Rzymu Liwiusza. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Magoska M., 2001: Obywatel w procesie zmian. Kraków: Księgarnia Akademicka.
• Michnik A. et al., 2007: Aron - profesor higieny intelektualnej i moralnej. wyborcza.pl, 16.02.2007. http://wyborcza.pl/1,100557,3921917.html [dostęp: 6.03.2018].
• Miodek L., 2017: Brońmy demokracji, bo jest śmiertelna. „Przegląd”, nr 32, s. 35-36.
• Perreau-Saussine E., 2003: Raymond Aron et Carl Schmitt lecteurs de Clausewitz. „Commentaire”, No. 103, s. 617-622. https://doi.org/10.3917/comm.103.0617.
• Raciborski J., 2011: Obywatelstwo w perspektywie socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Scruton R., 1999: Intelektualiści nowej lewicy. Przeł. T. Pisarek. Poznań: Zysk i S-ka.
• Simon-Nahum P., 2011: Préface. In: R. Aron: Dimensions de la conscience historique. Paris: Les Belles Lettres, s. 9-26.
• Sirinelli J.-F., 1995: Sartre et Aron, deux intellectuels dans le siècle. Paris: Hachette / Littératures.
• Solecki S., 2000: Polibiusz. W: Historia europejskiej myśli społecznej. Wybór tekstów źródłowych. Wyd. i oprac. Idem. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, s. 61-72.
• Stabryła S., 1989: Przedmowa. W: Myśli. Lucjusz Anneusz Seneka. Wyb., przeł. i oprac. Idem. Kraków: Wydawnictwo Literackie, s. 5-34.
• Stefaniuk M., 2001: Teoria elit Vilfreda Pareta. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Stempowski J., 1984: Czytając Tukidydesa. W: Idem: Eseje. Kraków: Znak.
• Stomma L., 2017: Jeździec bez twarzy. „Przegląd”, nr 32, s. 35.
• Strauss L., 2009: O tyranii. Przeł. P. Armada, A. Górniesiewicz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Sylwestrzak A., 1997: Historia doktryn politycznych i prawnych. Warszawa: Wydawnictwa Prawnicze PWN.
• Weber M., 2000: Etyka gospodarcza religii światowych. T. 3: Starożytny judaizm. Przeł. D. Motak. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
• Weber M., 2002: Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej. Przeł. D. Lachowska. Warszawa Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Wiatr J., 1999: Socjologia polityki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Zieliński Z., 1980: Wstęp. W: Hermiasz Sozomen: Historia Kościoła. Przeł. S. Kazikowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, s. 3-20.

Identifiers

DOI

10.31261/GSS_SN.2022.13.02

Biblioteka Nauki

27315910