Saga „Zmierzch”, Internet i zmiana kulturowa. Uwagi z zakresu socjologii recepcji literackiej

• Authors: Monika Gnieciak

Title variants

EN

The Twilight Saga, the Internet and Cultural Change. Notes on the Sociology of Literary Reception

Abstracts

EN

In her article, Monika Gnieciak analyses the impact of the publication of the Twilight saga on the functioning of contemporary literary life. The controversial popularity of the saga, both among its fans and anti-fans, combined with the development of social networking sites at the time of its publication, resulted in a cultural change which caused the mechanisms of literary communication to undergo a permanent transformation. At the same time, the mass readership of Stephenie Meyer’s fiction brought about a change in the status of the young adult genre, which from a marginal literary product has developed into one of the most vibrant segments of the current publishing market.

PL

W proponowanym artykule analizie poddany zostaje wpływ publikacji cyklu Zmierzch na funkcjonowanie współczesnego życia literackiego. Wywołująca kontrowersje ogromna popularność sagi, zarówno wśród jej fanów, jak i antyfanów, w połączeniu z następującym ówcześnie rozwojem portali społecznościowych, zaowocowała zmianą kulturową, w wyniku której mechanizmy komunikacji literackiej uległy trwałej transformacji. Równoczesnym efektem masowej poczytności książek Stephenie Meyer była zmiana statusu literatury kierowanej do młodych czytelniczek, która z oferty marginalnej stała się jednym z najbardziej obecnie rozwijanych segmentów rynku wydawniczego.

Keywords

PL

saga Zmierzch; socjologia literatury; recepcja literatury; życie literackie

EN

Twilight saga; sociology of literature; reception of literature; literary life

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
• Year: 2022
• Volume: 13
• Pages: 1-16

Dates

published

2022

Contributors

author

Monika Gnieciak

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

• https://orcid.org/0000000311177592

References

• Meyer S., 2007: Zmierzch. Przeł. J. Urban. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
• Meyer S., 2007: Księżyc w nowiu. Przeł. J. Urban. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
• Meyer S., 2008: Zaćmienie. Przeł. J. Urban. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
• Meyer S., 2009: Przed świtem. Przeł. J. Urban. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
• Meyer S., 2010: Drugie życie Bree Tanner. Przeł. D. Jankowska. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
• Meyer S., 2016: Życie i śmierć. Przeł. D. Olejnik. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
• Meyer S., 2020: Słońce w mroku. Przeł. D. Olejnik. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
• James E.L., 2012a: Pięćdziesiąt twarzy Greya. Przeł. M. Wiśniewska. Katowice: Sonia Draga.
• James E.L., 2012b: Ciemniejsza strona Greya. Przeł. M. Wyrwas-Wiśniewska. Katowice: Sonia Draga.
• James E.L., 2013: Nowe oblicze Greya. Przeł. M. Wiśniewska. Katowice: Sonia Draga.
• James E.L., 2015: Grey. Przeł. K. Petecka-Jurek, P. Korombel. Katowice: Sonia Draga.
• Antonik D., 2017: Twórczość literacka w pejzażu medialnym. O społecznym życiu literatury. „Teksty Drugie”, nr 1, s. 405-420.
• Barthes R., 1999: Śmierć autora. Przeł. M.P. Markowski. „Teksty Drugie”, nr 1 / 2(54 / 55). https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Teksty_Drugie_teoria_literatury_krytyka_interpretacja/Teksty_Drugie_teoria_literatury_krytyka_interpretacja-r1999-t-n1_2_(54_55)/Teksty_Drugie_teoria_literatury_krytyka_interpretacja-r1999-t-n1_2_(54_55)-s247-251/Teksty_Drugie_teoria_literatury_krytyka_interpretacja-r1999-t-n1_2_(54_55)-s247-251.pdf [dostęp: 12.12.2022].
• Baym N., Nancy K., 2000: Tune In, Log On: Soaps, Fandom, and Online Community. Thousand Oaks: Sage.
• Bealer T.L., 2011: Of Monsters and Men: Toxic Masculinity and the Twenty-First Century Vampire in the Twilight Saga. In: Bringing Light to Twilight: Perspectives on a Pop Culture Phenomenon. Ed. G. Liza-Anatol. New York: Palgrave Macmillan, s. 139-153.
• Bernard L., 2017: Twilight Haters: the Good, the Bad and the Ugly of Internet Popular “Hatedom”. https://halshs.archives-ouvertes.fr/halshs-01874904/document [dostęp: 13.10.2021].
• Bourdieu P., 2001: Reguły sztuki. Geneza i struktura pola literackiego. Przeł. Andrzej Zawadzki. Kraków: Universitas.
• Burke B., 2011: The Great American Love Affair: Indians in the Twilight Saga. In: Bringing Light to Twilight: Perspectives on a Pop Culture Phenomenon. Ed. G. Liza-Anatol. New York: Palgrave Macmillan, s. 207-220.
• Denby D., 2008: True love. „Milk” and „Twilight”. „New Yorker”. https://www.newyorker.com/magazine/2008/12/01/true-love [dostęp:12.12.2022].
• Gamus P., 2014: Popularność literackiego tematu wampirów na przykładzie sagi „Zmierzch” Stephenie Meyer. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum”, t. 19, nr 2, s. 9-24.
• Geerzt C., 1997: O gatunkach zmąconych. (Nowe konfiguracje w myśli społecznej). W: Postmodernizm. Antologia przekładów. Wyb., oprac. i przedm. R. Nycz. Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński, s. 214-235.
• Goebel M.J., 2011, “Embraced” by Consumption: Twilight and the Modern Construction of Gender. In: Bringing Light to Twilight: Perspectives on a Pop Culture Phenomenon. Ed. G. Liza-Anatol. New York: Palgrave Macmillan, s. 169-178.
• Grady C. et al., 2018: Reckoning with Twilight, 10 Years Later: How Twilight and its Backlash are Still Shaping Pop Culture. https://www.vox.com/culture/2018/11/21/18096734/twilight-10-year-anniversary-stephanie-meyers [dostęp: 17.08.2020].
• Hall S., 1980: Encoding / Decoding. In: Culture, Media, Language. Eds. S. Hall et al. London: Hutchinson, s. 51-61.
• Howe S.K., 2013: Teams, Tears, and Testimonials: A Rhetorical Reading of the Twilight Time Capsule. „Reception: Texts, Readers, Audiences, History”, Vol. 5, No. 1, s. 61-75.
• Isaksson M., 2014: Negotiating Contemporary Romance: Twilight Fan Fiction. „Interactions: Studies in Communication and Culture”, Vol. 5, No. 3, s. 351-364.
• Jarvis C., 2014: The Twilight of Feminism? Stephenie Meyer’s Saga and the Contradictions of Contemporary Girlhood. „Children’s Literature in Education”, Vol. 45, s. 101-115.
• Jenkins H., 2006: Fans, Bloggers, and Gamers: Exploring Participatory Culture. New York: New York University Press.
• Jones L., 2011: Contemporary Bildungsromans and Prosumer Girl. „Criticism”, Vol. 5, No. 3, s. 439-469.
• Karpovich A., 2006: The Audience as Editor: The Role of Beta Readers in Online Fan Fiction Communities. In: Fan Fiction and Fan Communities in the Age of the Internet: New Essays. Eds. K. Hellekson, K. Busse. Jefferson: McFarland & Co, s. 171-188.
• Kelly C.R., 2016: Abstinence Cinema: Virginity and the Rhetoric of Sexual Purity in Contemporary Film. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press.
• Kheraj A., 2018: How “Twilight” Changed Fan Culture Forever. https://i-d.vice.com/en_us/article/8xjydz/how-twilight-changed-fan-culture-forever [dostęp: 17.08.2020].
• Kita M., 2014: Tekstowo zmediatyzowane doświadczenie bycia wampirem. Wokół „Zmierzchu” Stephenie Meyer. W: Język(i) kultury popularnej. Red. Artur Rejter. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 35-64.
• Kokkola L., 2011: Sparkling Vampires: Valorizing Self-harming Behavior in Stephenie Meyer’s Twilight Series. „Bookbird: A Journal of International Children’s Literature”, Vol. 49, No. 3, s. 33-46.
• Lash S., Lury C., 2011: Globalny przemysł kulturowy. Medializacja rzeczy. Przeł. J. Majmurek, R. Mitoraj. Kraków: Wydawnictwo Uniwersystetu Jagiellońskiego.
• Lindgren Leavenworth M., 2011: Variations, Subvertions and Endless Love. In: Bringing Light to Twilight: Perspectives on a Pop Culture Phenomenon. Ed. G. Liza-Anatol. New York: Palgrave Macmillan, s. 69-82.
• Lothian A., 2009: Living in a Den of Thieves: Fan Video and Digital Challenges to Ownership. „Cinema Journal”, Vol. 48, No. 4, s. 130-136.
• Łęcki K., 1997: Św. Gombrowicz. Zinstytucjonalizowane formy komunikowania o literaturze. Socjologiczna analiza zjawiska. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”.
• Łęcki K., 2009: Literatura piękna. W: Encyklopedia socjologii. T. 2. Red. H. Domański et al. Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 128-134.
• Manovich L., 2009: The Practice of Everyday (Media) Life: From Mass Consumption to Mass Cultural Production?. „Critical Inquiry”, Vol. 35, No. 2, s. 319-331.
• Morris W., 2008: Stephenie Meyer’s Mormonism and the “erotics of abstinence”. A Motley Vision: Mormon Arts and Culture. http://www.motleyvision.org/2008/stephanie-meyers-mormonism-and-the-erotics-of-abstinence/ [dostęp: 17.08.2020].
• Mukherjea A., 2011: My Vampire Boyfriend: Postfeminism, “Perfect” Masculinity, and the Contemporary Appeal of Paranormal Romance. „Studies in Popular Culture”, Vol. 33, No. 2, s. 1-20.
• Oliver K., 2012: Knock Me Up, Knock Me Down: Images of Pregnancy in Hollywood Films. New York: Columbia University Press.
• Radway J.A., 1984: Reading the Romance: Women, Patriarchy and Popular Literature. Chapel Hill: University of North Carolina Press.
• Romano A., 2012: Fifty Shades of Grey and the Twilight Pro-fic Phenomenon. Essay. https://www.themarysue.com/50-shades-of-grey-and-the-twilight-pro-fic-phenomenon/ [dostęp: 17.08.2020].
• Rutherford L.M., 2009: Industries, Artists, Friends and Fans: Marketing Young Adult Fiction Online. „First Monday”, Vol. 14, No. 4. https://www.academia.edu/1336229/Industries_artists_friends_and_fans_Marketing_young_adult_fictions_online [dostęp: 12.12.2022].
• Seifert C., 2008: Bite me! (Or Don’t). “Twilight” Has Created a New YA Genre: Abstinence Porn. „Bitch Magazine”. https://www.bitchmedia.org/article/bite-me-or-dont [dostęp: 17.08.2020].
• Silver A., 2010: “Twilight” is not Good for Maidens: Gender, Sexuality and Family in Stephenie Meyer’s “Twilight” Series. „Studies in the Novel”, Vol. 42, No. 1, s. 121-138.
• Smith F., 2017: Rethinking the Hollywood Teen Movie. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Steiner A., 2011: Gendered Readings: Bella’s Books and Literary Consumer Culture. In: Interdisciplinary Approaches to Twilight: Studies in Fiction, Media, and a Contemporary Cultural Experience. Eds. M. Larsson, A. Steiner. Lund: Nordic Academic Press, s. 195-211.
• Storey J., 2003: Studia kulturowe i badania kultury popularnej. Przeł. J. Barański. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Summers S., 2010: Twilight is so Anti-feminist that I Want to Cry: Twilight Fans Finding and Defining Feminism on the World Wide Web. „Computers and Composition”, Vol. 27, No. 4, s. 315-323.
• Taylor J., 2012: Romance and the Female Gaze Obscuring Gendered Violence in The Twilight Saga. „Feminist Media Studies”, Vol. 14, No. 3, s. 388-402.
• Whitton M., 2011: “One is not born a vampire, but becomes one”. Motherhood and Masochism in Twilight. In: Bringing Light to Twilight: Perspectives on a Pop Culture Phenomenon. Ed. G. Liza-Anatol. New York: Palgrave Macmillan, s. 125-138.
• https://www.chillizet.pl/Kultura/Ksiazki/Zmierzch-wraca-po-latach-Stephenie-Meyer-wydaje-Midnight-Sun-24194 [dostęp: 17.10.2020].
• https://www.youtube.com/watch?v=8O06tMbIKh0&t=56s&ab_channel=LindsayEllis [dostęp: 12.12.2022].
• Twilight Tik Toks that don’t know where the hell you’ve been, loca https://www.youtube.com/watch?v=ta3DEXXFlZE&list=WL&index=21&t=6s&ab_channel=TikestofToks [dostęp: 20.10.2021].
• Twilight Tik Toks that prevented Jacob from imprinting on Renaissance https://www.youtube.com/watch?v=dQ5j06k7-rU&list=WL&index=22&t=2s&ab_channel=TikestofToks [dostęp: 20.10.2021].
• Twilight TikTok memes for intellectual beings https://www.youtube.com/watch?v=d2c4pClFv8I&list=WL&index=19&t=29s&ab_channel=AbbyAdams [dostęp: 20.10.2021].
• twilight tiktoks that help me sleep at night https://www.youtube.com/watch?v=eCuPzn8lTtk&list=WL&index=20&t=11s&ab_channel=urmomsnewboyfriend [dostęp 20.10.2021].

Identifiers

DOI

10.31261/GSS_SN.2022.13.06

Biblioteka Nauki

27315897