Come tradurre la metafora? Analisi cognitiva delle espressioni metaforiche nell’originale e nelle traduzioni di “Brave New World” di Aldous Huxley

• Authors: Monika Prysok

Title variants

EN

How to translate metaphors?: A cognitive analysis of some metaphoric expressions based on the original and translations of “Brave New World” by Aldous Huxley

Abstracts

IT

Metaphor, although by many still associated exclusively with poetic and artistic language, is a ubiquitous phenomenon. According to Lakoff and Johnson (1980), it plays a key role in understanding of the world. Metaphors, the use of which we often do not realise, also facilitate everyday communication. The aim of this research is to answer the question: in what way metaphors change in the process of translation? The analysis covers selected examples of metaphorical expressions taken from the original novel by Aldous Huxley “A Brave New World” in English, and its translations in Italian and in Polish. The comparison of the three language versions is intended to show similarities and differences both on the lexical and cognitive levels, as well as to identify the translation techniques used.

Keywords

EN

Metaphor; translation; English; Italian; Polish

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Neophilologica
• Year: 2022
• Volume: 34
• Pages: 1-18

Dates

published

2022

Contributors

author

Monika Prysok

• Université de Silésie, Katowice, Pologne

• https://orcid.org/000000019264410X

References

• Al-Hassnawi, A. R. (2007, Luglio). A Cognitive Approach to Translating Metaphors. Translation Journal, 11(3).
• Arduini, S., & Fabbri, R. (2012). Che cos’è la linguistica cognitiva (1a ed., 1a rist. ed.). Roma: Carocci editore.
• Aristotele, & Pesce, D. (2000). Poetica. (D. Pesce, G. Girgenti, A cura di, & D. Pesce, Trad.) Milano: Bompiani.
• Barcelona, A. (2003). Introduction. The cognitive theory of metaphor and metonymy. In A. Barcelona (A cura di), Metaphor and Metonymy at the Crossroads: A Cognitive Perspective (p. 1-28). New York: Mouton de Gruyter Berlin.
• Bocian, E. (2009). Strategie di traduzione della metafora alla luce della linguistica cognitiva. Studia Romanica Posnianensia, 36, 15-32.
• Croft, W., & Cruse, D. A. (2004). Cognitive Linguistics. Cambridge University Press.
• Ding, Y., Noël, D., & Wolf, H.-G. (2010). Patterns in metaphor translation: a corpus-based case study of the translation of FEAR metaphors between English and Chinese. Tratto da https://www.researchgate.net/publication/265805882_Patterns_in_metaphor_translation_a_corpus-based_case_study_of_the_translation_of_FEAR_metaphors_between_English_and_Chinese [accesso 6.04.2021]
• Dobrzyńska, T. (1992). Metafora w przekładzie. (I. Nowakowska-Kempna, A cura di) Język a kultura, 8, 231-250.
• Dobrzyńska, T. (2012). Od słowa do sensu. Studia o metaforze. Warszawa: Fundacja Akademia Humanistyczna, Instytut Badań Literackich PAN.
• Eco, U. (1995). Riflessioni teorico-pratiche sulla traduzione. In S. Nergaard (A cura di), Teorie contemporanee della traduzione (p. 121-146). Milano: Strumenti Bompiani.
• Hejwowski, K. (2012). Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu (wydanie I - 4 dodruk ed.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA.
• Hejwowski, K., & Moroz, G. (2019). Nowe wspaniałe światy Aldousa Huxleya i ich recepcja w Polsce. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Huxley, A. (2014). Brave New World. London: Vintage Publishing
• Huxley, A. (2018). Il mondo nuovo. Ritorno al mondo nuovo. Milano: Mondadori.
• Huxley, A. (2019). Nowy wspaniały świat. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA.
• Jakobson, R. (1995). Aspetti linguistici della traduzione. In S. Nergaard (A cura di), Teorie contemporanee della traduzione (L. Heilmann, & L. Grassi, Trad., p. 51-62). Milano: strumenti Bompiani.
• Kövecses, Z. (2005). Metaphor in culture: Universality and variation. Cambridge University Press.
• Kövecses, Z. (2020). Extended Conceptual Metaphor Theory. Cambridge: Cambridge University Press.
• Lakoff, G. (1987). Women, Fire, and Dangerous Things. What Categories Reveal about the Mind. Chicago: University of Chicago Press.
• Lakoff, G., & Johnson, M. (1998). Metafora e vita quotidiana. (P. Violi, Trad.) Milano: Strumenti Bompiani.
• Langacker, R. (2009). Gramatyka kognitywna. Wprowadzenie. Kraków: Universitas.
• Langacker, R. W. (1995). Symboliczny charakter gramatyki. In R. W. Langacker, & H. Kardela (A cura di), Wykłady z gramatyki kognitywnej (p. 11-32). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Levý, J. (1995). La traduzione come processo decisionale. In S. Nergaard (A cura di), Teorie contemporanee della traduzione (S. Traini, Trad., p. 63-83). Milano: strumenti Bompiani.
• Muskat-Tabakowska, E. (2019). Tłumacz (literatury) i gramatyka - śmieszy, tumani czy przestrasza? Białystok: Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku.
• Nabokov, V. (2000 [1955]). Problems of Translation: “Onegin” in English. In L. Venuti (A cura di), The Translation Studies Reader (p. 71-83). London: Routlege.
• Nida, E. A. (1995). Principi di traduzione esemplificati dalla traduzione della Bibbia. In S. Nergaard (A cura di), Teorie contemporanee della traduzione (B. Bassi, Trad., p. 149-180). Milano: Strumenti Bompiani.
• Pawelec, A. (2006). Metafora pojęciowa a tradycja. Kraków: Universitas.
• Ricoeur, P. (2008). Tradurre intraducibile. Sulla traduzione. (M. Oliva, Trad.) Città di Vaticano: Urbaniana University Press.
• Schäffner, C. (2004). Metaphor and translation: some implications of a cognitive approach. Journal of Pragmatics, 36, 1253-1269.
• Sontag, S. (1990). AIDS and Its Metaphors. Harmondsworth, Middlesex: Penguin Books.
• Tabakowska, E. (2001). Językoznawstwo kognitywne a poetyka przekładu. (A. Pokojska, Trad.) Kraków: Universitas.
• Tabakowska, E. (2009). Tłumacząc się z tłumaczenia. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Tabakowska, E. (2015). Bariery kulturowe są zbudowane z gramatyki. In P. de Bończa Bukowski, & M. Heydel (A cura di), Myśl językoznawcza z myślą o przekładzie (p. 97-107). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Tabakowska, E. (2015). Językoznawstwo kognitywne w teorii i praktyce przekładu: oleodruk i symfonia na dwa fortepiany. In E. Tabakowska, P. De Bończa Bukowski, & M. Heydel (A cura di), Myśl językoznawcza z myślą o przekładzie (p. 33-41). Kraków: Wydawnictwo Uniwerytetu Jagiellońskiego.
• Tabakowska, E. (2015). O tłumaczeniu wiersza - perspektywa językoznawcy. In E. Tabakowska, P. de Bończa Bukowski, & M. Heydel (A cura di), Myśl językoznawcza z myślą o przekładzie (p. 65-80). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Taheri-Ardali, M., Bagheri, M., & Eidy, R. (2013). Towards a New Model of Metaphor Translation: A Cognitive Approach. Tratto da https://www.researchgate.net/publication/282859334_Towards_a_New_Model_of_Metaphor_Translation_A_Cognitive_Approach [accesso 5.03.2022]
• Taylor, J. R. (2007). Gramatyka kognitywna. (M. Buchta, & Ł. Wiraszka, Trad.) Kraków: Universitas.
• Wolfram-Romanowska, D., Kaszubski, P., & Parker, M. (1999). Idiomy polsko-angielskie. Polish-English Idioms. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Identifiers

DOI

10.31261/NEO.2022.34.20

Biblioteka Nauki

31341236