Gwałt a zgwałcenie w polskim prawie karnym

• Authors: Patryk Theuss , Jaśmina Skulimowska

Title variants

EN

Violation and rape in Polish criminal law

Abstracts

EN

The purpose of the present thesis is to analyze the issue of an adequate understanding of the concepts of “violation” and “rape”. The authors first focused on the etiology of these studied concepts and their location in the monuments of law that were in force in the past. A constitutive element of the historical part of the work is an interpretation of indicated terms and determination of the relationship between them. The Polish penal codes from 1932, 1969, and the current one from 1997 were subsequently analyzed, in which Polish legal thought was continued in the use of both the term “violation” and “rape” in criminal legislation’’.

PL

Cel niniejszego artykułu stanowi analiza kwestii adekwatnego rozumienia pojęć „gwałt” i „zgwałcenie”. W pierwszej kolejności autorzy skupili się na genezie badanych terminów i ich umiejscowieniu w pomnikach prawa obowiązujących w przeszłości na ziemiach polskich. Konstytutywnym elementem części historycznej opracowania jest interpretacja wskazanych pojęć połączona z określeniem relacji między nimi. Następnie przeanalizowano kodeksy karne z 1932 r., 1969 r. oraz aktualny z 1997 r., które kontynuują rodzimą myśl prawną w zakresie stosowania terminów „gwałt” i „zgwałcenie” w ustawodawstwie karnym.

Keywords

PL

gwałt; zgwałcenie; przestępstwo; sprawca; przemoc

EN

violation; rape; crime; perpetrator; violence

• Publisher: Uniwersytet Śląski
• Journal: Problemy Prawa Karnego
• Year: 2022
• Volume: 6
• Issue: 2
• Pages: 1-20

Dates

published

2022

Contributors

author

Patryk Theuss

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

• https://orcid.org/000000026770477X

author

Jaśmina Skulimowska

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

• https://orcid.org/0000000334960475

References

• Bafia J., Mioduski K., Siewierski M.: Kodeks karny. Komentarz. T. 2. Wyd. 3 popr. i uzup. Warszawa 1987.
• Baranowski B.: Sprawy obyczajowe w sądownictwie wiejskim w Polsce wieku XVII i XVIII. Łódź 1955.
• Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M.: Historia państwa i prawa polskiego. Wyd. 5. Warszawa 1987.
• Bielski M.: Komentarz do art. 197 k.k. W: Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz. T. 2: Komentarz do art. 117–277 k.k. Red. A. Zoll. Wyd. 3. Warszawa 2008.
• Borkowska-Bagieńska B.: Historia prawa sądowego. Wyd. 2. Warszawa 2010.
• Borucka-Arctowa M.: Świadomość prawna społeczeństwa polskiego. „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1980, z. 1.
• Budyn-Kulik M.: Komentarz do art. 166 k.k. W: Kodeks karny. Komentarz. Red. M. Mozgawa. Wyd. 9. Warszawa 2019.
• Chodorowska A.: Przestępstwo zgwałcenia. Studium prawnokarne i kryminologiczne. Olsztyn 2015.
• Filar M.: Przestępstwa seksualne w nowym polskim kodeksie karnym. „Problemy Rodziny” 1999, nr 2/3.
• Filar M.: Przestępstwa seksualne w polskim prawie karnym. Toruń 1985.
• Filar M.: Przestępstwa w dziedzinie stosunków seksualnych. W: System prawa karnego. T. 4: O przestępstwach w szczególności. Cz. 2. Red. I. Andrejew. Wrocław 1989.
• Filar M.: Przestępstwo zgwałcenia w polskim prawie karnym. Poznań 1974.
• Giezek J.: Komentarz do art. 197 k.k. W: Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz. Red. J. Giezek. Warszawa 2021.
• Góral R.: Kodeks karny. Orzecznictwo i piśmiennictwo. Warszawa 1974.
• Górski E., Krzyżanowski S.: Zgwałcenie i jego sprawca. Warszawa 1973.
• Grzegorczyk K.: Glosa do uchwały składu 7 sędziów SN z dnia 17 grudnia 2008 r., I KZP 27/08. WPP 2009, nr 1.
• Habdas E.: Gwałt a kultura patriarchalna. „Niebieska Linia” 2006, nr 4.
• Hanausek T.: Przemoc jako forma działania przestępczego. Kraków 1966.
• Kallaus Z.: Przestępstwo zgwałcenia. „Problemy Praworządności” 1985, nr 11.
• Konarska-Wrzosek V.: Kodeks karny. Komentarz. Red. V. Konarska-Wrzosek. Wyd. 3. Warszawa 2020.
• Kronika Thietmara. Tłum. M.Z. Jedlicki. Poznań 1953.
• Leszczyński J.: Przestępstwo zgwałcenia w Polsce. Warszawa 1973.
• Linde S.B.: Słownik języka polskiego. T. 3. Wyd. 3 fotooffsetowe. Warszawa 1951.
• Łagodziński S.: Pojęcie gwałtu na osobie w przestępstwie rozboju. „Palestra” 1978, nr 7.
• Maisel W.: Poznańskie prawo karne do końca XVI wieku. Poznań 1963.
• Makarewicz J.: Kodeks karny z komentarzem. Lwów 1932.
• Mały słownik języka polskiego. Red. S. Skorupka, H. Auderska, Z. Łempicka. Wyd. 5. Warszawa 1989.
• Marek A.: Kodeks karny. Komentarz. Wyd. 5. Warszawa 2010.
• Myśliwiec H.: Podstęp jako znamię przestępstwa zgwałcenia. „Prokuratura i Prawo” 2012, nr 11.
• Polanowski J.: Przemoc seksualna. „Niebieska Linia” 2002, nr 1.
• Pospiszyl K.: Przestępstwa seksualne: geneza, postacie, resocjalizacja oraz zabezpieczenia przed powrotnością. Warszawa 2006.
• Rosner A.: Badania nad kulturą prawną. Próba zarysowania problematyki. W: Z dziejów kultury prawnej. Studia ofiarowane Profesorowi Juliuszowi Bardachowi w dziewięćdziesięciolecie urodzin. Red. M. Wąsowicz. Warszawa 2004.
• Słownik języka polskiego PWN. Oprac. E. Sobol. Warszawa 2005.
• Sobolewski K., Laniewski A.: Polski kodeks karny z 11.VII.1932 r. wraz z prawem o wykroczeniach, przepisami wprowadzającemi i utrzymanemi w mocy przepisami kodeksu karnego austrjackiego, niemieckiego, rosyjskiego i skorowidzem. Komentarz. Lwów 1932.
• Stefański R.A.: Komentarz do art. 166 k.k. W: Kodeks karny. Komentarz. Red. M. Filar. Wyd. 5. Warszawa 2016.
• Sygit B.: Historia prawa kryminalnego. Toruń 2007.
• Śliwowski J.: Kodeks karzący Królestwa Polskiego (1818 r.). Historia jego powstania i próba krytycznej analizy. Warszawa 1958.
• Świda W.: Prawo karne. Wyd. 3 zm. Warszawa 1986.
• Tyburcy T.: Z problematyki rozboju. „Przemoc wobec osoby” (art. 280 § 1 k.k.) a „gwałt na osobie” (art. 130 § 3 k.w.). „Studia Prawnicze. Rozprawy i materiały” 2018, nr 1.
• Vigarello G.: Historia gwałtu. Od XVI do XX wieku. Tłum. A. Leyk. Warszawa 2010.
• Warylewski J.: Komentarz do art. 197 k.k. W: Kodeks karny. Komentarz. Red. R.A. Stefański. Wyd. 4. Warszawa 2018, s. 1278.
• Warylewski J.: Przestępstwa seksualne. Gdańsk 2001.
• Wąsek A.: Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 listopada 1995 r., II Akr 451/95. OSP 1996, nr 11, poz. 216.
• Wolter W.: Prawo karne. Część szczególna. Kraków 1946.
• Wrzyszcz A.: Karalność zgwałcenia na ziemiach polskich do pierwszych lat II Rzeczypospolitej. W: Przestępstwo zgwałcenia. Red. M. Mozgawa. Warszawa 2012.
• Zoll A.: Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 10 grudnia 1998 r., I KZP 22/98. OSP 1999, nr 5, poz. 93.
• Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń. Dz.U. 1971, nr 12, poz. 114 ze zm.
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. Dz.U. 1997, nr 88, poz. 553 ze zm.
• Ustawa powszechna o występkach i ich karaniu. Cz. 1. Wiedeń 1787.
• Księga ustaw na zbrodnie i ciężkie policyine przestępstwa. Cz. 2. Wiedeń 1817.
• Kodex karzący dla Królestwa Polskiego: z dodaniem praw kryminalnych późniey uchwalonych, rejestru porządkowego i alfabetycznego, przypisków wskazujących artykuły związek z sobą mające, Warszawa 1830.
• Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. – Kodeks karny. Dz.U. 1932, nr 60, poz. 571 ze zm.
• Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks karny. Dz.U. 1969, nr 13, poz. 94 ze zm.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1971 r. III KR 181/71. OSNPG 1972, nr 2, poz. 26.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2004 r. II K 354/03. LEX nr 137456.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2013 r. V KK 361/12. LEX nr 1312374.
• Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2007 r. I KZP 39/06. OSNKW 2007, nr 4, poz. 30.
• Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2008 r. I KZP 10/08. OSNKW 2008, nr 7, poz. 53.
• Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2008 r. I KZP 27/08. OSNKW 2009, nr 1, poz. 1.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 marca 1999 r. I KZP 32/98. OSNKW 1999, nr 7–8, poz. 47.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2001 r. II KKN 349/98. OSNKW 2001, nr 7–8, poz. 53.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2008 r. III KK 401/07. LEX nr 458849.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 8 lutego 2001 r. II AKa 18/01. OSA 2002, nr 4, poz. 32.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 16 maja 2002 r. II AKa 61/02, OSA 2003, nr 2, poz. 8. KZS 2002, z. 11, poz. 28.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 6 czerwca 2002 r. AKa 110/02. KZS 2002, nr 7–8, poz. 45.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 15 grudnia 2015 r. II AKa 462/15. LEX nr 1993003.
• Wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 9 lutego 2017 r. III K 155/15. LEX nr 2663841.

Identifiers

DOI

10.31261/PPK.2022.06.02.04

Biblioteka Nauki

29519201