Odpowiedzialność adwokata lub radcy prawnego w sprawach o wykroczenia drogowe a uprawnienie do korzystania z ochrony prawnej przysługującej sędziemu i prokuratorowi

• Authors: Kornelia Grabowska-Biernat

Title variants

EN

Liability of an advocate in cases related to road traffic offenses and the right to use legal protection vested in a judge and a public prosecutor

Abstracts

EN

The article analyzes the possibility of invoking by a lawyer or legal adviser the legal protection guaranteed during and in connection with the performance of professional activities. This protection guarantees the unrestricted practice of the profession of advocate or legal adviser and ensures that citizens can effectively exercise their right to defence. The author argues that the concept of legal protection cannot be equated with the immunity guaranteed to judges and prosecutors, which results in the exclusion of liability. This position has been confirmed in the jurisprudence of common courts. In many cases concerning traffic offenses committed by advocates or legal advisers, the courts have to deal with instrumental treatment and over-interpretation of the legal protection guaranteed in the constitutional acts of the bar and legal advisers. The jurisprudence of the courts is a reaction to attempts to abuse the discussed institutions and a manifestation of the need to systematize the meaning of the terms “immunity” and “legal protection”

PL

W artykule poddano analizie możliwość powołania się przez adwokata lub radcę prawnego na ochronę prawną zagwarantowaną podczas i w związku z wykonywaniem czynności zawodowych. Ochrona ta daje gwarancję nieskrępowanego wykonywania zawodu adwokata lub radcy prawnego oraz zapewnia obywatelom skuteczne realizowanie prawa do obrony. Autorka dowodzi, że nie można utożsamiać pojęcia ochrony prawnej z immunitetem przysługującym sędziom i prokuratorom, który skutkuje wyłączeniem odpowiedzialności. Takie stanowisko zostało potwierdzone w orzecznictwie sądów powszechnych. W wielu sprawach dotyczących wykroczeń drogowych popełnianych przez adwokatów lub radców prawnych organy te mają do czynienia z instrumentalnym traktowaniem i nadinterpretacją ochrony prawnej zagwarantowanej w ustawach ustrojowych adwokatury i radców prawnych. Orzecznictwo sądów stanowi reakcję na próby nadużycia omawianych instytucji oraz przejaw potrzeby usystematyzowania znaczenia pojęć „immunitet” i „ochrona prawna”.

Keywords

PL

adwokat; radca prawny; ochrona prawna; immunitet; prawo do obrony; odpowiedzialność karna; wykroczenie

EN

advocate; legal adviser; legal protection; immunity; right to defense; criminal liability; misdemeanor

• Publisher: Uniwersytet Śląski
• Journal: Problemy Prawa Karnego
• Year: 2022
• Volume: 6
• Issue: 2
• Pages: 1-18

Dates

published

2022

Contributors

author

Kornelia Grabowska-Biernat

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

• https://orcid.org/0000000168903183

References

• Bosek L. W: Konstytucja RP. T. 2: Komentarz do art. 87–243. Red. M. Safjan, L. Bosek. Warszawa 2016.
• Cieślak M.: Zagadnienie immunitetu adwokackiego. „Palestra” 1963, nr 7/8.
• Gawryluk M.: Prawo o adwokaturze. Komentarz. Warszawa 2012.
• Grzegorczyk T., Tylman J.: Polskie postępowanie karne. Wyd. 9. Warszawa 2014.
• Janeczek T., Roch A.: Odpowiedzialność służbowa i dyscyplinarna prokuratorów w świetle Prawa o prokuraturze. „Prokuratura i Prawo” 2017, nr 3.
• Janusz-Pohl B.: Immunitety w polskim postępowaniu karnym. Warszawa 2009.
• Kołecki B. W: I. Haÿduk-Hawrylak, B. Kołecki, A. Wleklińska: Prawo o ustroju sądów powszechnych. Komentarz. Wyd. 3. Warszawa 2018 [Legalis].
• Logika dla prawników. Słownik encyklopedyczny. Red. A. Malinowski. Wyd. 2. Warszawa 2012.
• Mistygacz M.: Immunitet sędziowski w sprawach karnych na tle procesu delegitymizacji Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2020, nr 4.
• Piech M.: Ochrona prawna adwokatów – analiza dogmatyczna art. 7 ust. 1 ustawy – Prawo o adwokaturze. „Palestra” 2021, nr 5.
• Scheffler T. W: Ustawa o radcach prawnych. Komentarz. Red. T. Scheffler. Wyd. 2. Warszawa 2022 [Legalis].
• Skrętowicz E.: Kilka uwag o immunitecie prokuratorskim. „Przegląd Sądowy” 1993, nr 2.
• Słownik języka polskiego. Red. W. Doroszewski. Warszawa 1958–1962. https://sjp.pwn.pl/doroszewski [dostęp: 14.05.2023].
• Trela J. W: Prawo o adwokaturze. Komentarz. Red. P. Kruszyński. Warszawa 2016 [LEX].
• Wolter W., Lipczyńska M.: Elementy logiki. Wykład dla prawników. Wyd. 2. Warszawa–Wrocław 1976.
• Wróblewski J.: Sądowe stosowanie prawa. Wyd. 2. Warszawa 1988.
• Ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/48/UE z dnia 22 października 2013 r. w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i prawa do porozumiewania się z osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia wolności. Dz. Urz. UE L 294/1 z dnia 6 listopada 2013 r.
• Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń. Dz.U. 1971, nr 12, poz. 114.
• Ustawa z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze. Dz.U. 1982, nr 16, poz. 124.
• Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych. Dz.U. 1982, nr 19, poz. 145.
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. Dz.U. 1997, nr 88, poz. 533.
• Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych. Dz.U. 2001, nr 98, poz. 1070.
• Ustawa z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o prokuraturze, ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, ustawy o ochronie danych osobowych, ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka oraz ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. Dz.U. 2015, poz. 1309.
• Ustawa z dnia 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze. Dz.U. 2016, poz. 177.
• Ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. 2017, poz. 1139.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2014 r. II CSK 407/13. http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/Orzeczenia3/II%20CSK%20407-13-1.pdf.
• Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2005 r. SNO 44/05. http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/Orzeczenia1/SNO%2044-05.pdf.
• Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2011 r. I KZP 31/10. OSNKW 2011, nr 3, poz. 23.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 września 2001 r. SK 17/00. OTK 2001, nr 6, poz. 165.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 kwietnia 2015 r. P 31/12. Dz.U. 2015, poz. 509.
• Wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy, IV Wydział Karny Odwoławczy z dnia 18 czerwca 2015 r. IV Ka 457/15. https://orzeczenia.bydgoszcz.so.gov.pl/details/$N/151005000002006_IV_Ka_000457_2015_Uz_2015-06-18_001.
• Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie, VI Wydział Karny Odwoławczy z dnia 20 marca 2017 r. VI Ka 1658/16. https://orzeczenia.warszawapraga.so.gov.pl/details/$N/154510000003006_VI_Ka_001658_2016_Uz_2017-03-22_001.
• Wyrok Sądu Rejonowego w Świeciu, II Wydział Karny z dnia 8 października 2015 r. II W 456/15. II W 456/15. https://orzeczenia.swiecie.sr.gov.pl/details/$N/151005200001006_II_W_000456_2015_Uz_2015-10-08_001.
• Wyrok Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie, V Wydział Karny z dnia 26 kwietnia 2018 r. V W 342/17. https://orzeczenia.ms.gov.pl/details/$N/154505250002506_V_W_000342_2017_Uz_2018-04-26_001.

Identifiers

DOI

10.31261/PPK.2022.06.02.06

Biblioteka Nauki

29519207