Charakterystyka zbiorów Kanadyjsko-Polskiego Instytutu Badawczego. Wybrane możliwości badawcze

• Authors: Joanna Lustański

Title variants

EN

Features of the Canadian Polish Research Institute Collections: Selected Research Opportunities

Abstracts

EN

Joanna Lustański’s article is concerned with the archives of the Canadian Polish Research Institute in Toronto, one of the few organizations established by the Polish ethnic group in Canada that possesses archives, a publishing house, and library. Her aim is to describe the polonica owned by the institute, and to present the techniques of gathering and sharing the collections. She describes various groups and types of archival records: microfilm collections, scans of Polish diaspora newspapers, pamphlets and leaflets, as well as books on topics related to the Polish ethnic group in Canada, immigrant memoirs, biographies and autobiographies, monographs and registers. Now partially available in a digitized version, the collections have been known and appreciated by a small group of researchers, mainly historians and sociologists. Lustański suggests that the polonica should become a subject of interdisciplinary research exploration to a much greater degree than previously.

PL

Tematem artykułu są zbiory archiwalne Kanadyjsko-Polskiego Instytutu Badawczego w Toronto, który jest jedną z niewielu organizacji stworzonych przez Polonię kanadyjską dysponujących archiwum, wydawnictwem oraz biblioteką. Celem niniejszego tekstu jest scharakteryzowanie poloników będących w posiadaniu Instytutu oraz przedstawienie technik gromadzenia i udostępniania zbiorów. Opisowi poddano różne grupy jednostek archiwalnych: zbiory mikrofilmów, skany gazet polonijnych, pamfletów i druków ulotnych, a także publikacje książkowe o tematyce związanej z polską grupą etniczną w Kanadzie: pamiętniki imigrantów, biografie i autobiografie, monografie i rejestry. Zbiory te – częściowo dostępne w wersji zdigitalizowanej – zostały rozpoznane i docenione przez nielicznych badaczy, głównie historyków i socjologów. Autorka artykułu postuluje, by stały się one przedmiotem bardziej systematycznej niż dotąd interdyscyplinarnej eksploracji naukowej.

Keywords

PL

Polonia kanadyjska; Kanadyjsko-Polski Instytut Badawczy; archiwum polonijne; polonika

EN

Polish Canadians; Canadian Polish Research Institute; Polish archives abroad; polonica

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Postscriptum Polonistyczne
• Year: 2022
• Volume: 29
• Issue: 1
• Pages: 1-18

Dates

published

2022

Contributors

author

Joanna Lustański

• Uniwersytet McMastera

• https://orcid.org/000000029346364X

References

• Adamiec D., 1992, Słownictwo polonijne na przykładzie „Pamiętników imigrantów polskich w Kanadzie” w edycji B. Heydenkorna, „Poradnik Językowy”, nr 2, s. 134–143.
• Adamiec D., 1997, Język zbiorowości polonijnej w Kanadzie, w: Język polski poza granicami kraju, red. S. Dubisz, Uniwersytet Opolski – Instytut Filologii Polskiej, Opole, s. 263–272.
• Bratek-Kozłowski F., 1989, Życie z bagnetem i lancetem, Kanadyjsko-Polski Instytut Badawczy, Toronto.
• Budurowycz B., 1963, In Memoriam. Victor Turek (15 VI 1910 – 18 IX 1963), „The Polish Review”, nr 4, s. 112–113.
• The Canadian Polish Research Institute, https://www.thecpri.org/ [dostęp: 20.05.2022].
• Dopierała K., red., 2003, Encyklopedia polskiej emigracji i Polonii, t. 2, Oficyna Wydawnicza Kucharski, Toruń.
• Drewniak D., 2020, Quo Vadis Polish-Canadian Writing? Reflections on Home, Language, Writing and Memory in Recent Texts by Canadian Writers of Polish Origins, „Studia Anglica Posnaniensia”, vol. 55, s. 317–333.
• Drewniak D., 2022, Figura domu. Szkice o najnowszej anglojęzycznej literaturze emigrantów z ziem polskich i ich potomków w Kanadzie, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Dubisz S., red., 1997, Język polski poza granicami kraju, Uniwersytet Opolski – Instytut Filologii Polskiej, Opole.
• Galezowski L., Galezowski G., 2018, In the Footsteps of Polish Pioneers on the Canadian Prairies: Exploring Churches & Chapels 1899–1914, Kanadyjsko-Polski Instytut Badawczy, Toronto.
• Gliński W., 2019, Działalność wydawnicza Kanadyjsko-Polskiego Instytutu Badawczego w Toronto (1956–2016), „Saeculum Christianum”, t. XXV, s. 358–369.
• Heydenkorn B., 1964, Wiktor Turek (1910–1963), „Canadian Slavonic Papers”, nr 6, s. 99–100, http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00085006.1964.11417880?journalCode=rcsp20 [dostęp: 14.08.2021].
• Kijewska-Trembecka M., 1994, Kanada – naród czy wspólnota polityczna. Analiza kanadyjskich procesów integracyjnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Kogler R., 1993, Wstęp, w: C. Sadowski, L. Ramczykowski, Pomniki. Indiańskie lato, Kanadyjsko-Polski Instytut Badawczy, Toronto, s. 1–5.
• Konkurs Recytatorski Fundacji Władysława Reymonta im. Marii i Czesława Sadowskich, https://reymont.ca/pl/poetry-competition/ [dostęp: 19.06.2022].
• Lustański J., 2017, Przejawy świadomości językowej imigrantów polskich w Kanadzie na podstawie zbioru pamiętników pt. „Zwyczajna przeprowadzka”, w: W labiryncie polszczyzny. Profesorowi Stanisławowi Dubiszowi – doktorzy i doktoranci, red. B. Jędryka, E. Kwapień, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa, s. 173–183.
• Lustański J., 2018, Wybrane problemy organizacji polonijnych w Kanadzie na przykładzie działalności Kanadyjsko-Polskiego Instytutu Badawczego (1956–2016), w: Diaspora polska w Ameryce Północnej, red. R. Raczyński, K. Morawska, Muzeum Emigracji w Gdyni, Gdynia, s. 619–632.
• Lustański J., 2019, Sytuacja socjolingwistyczna a poziomy świadomości językowej reprezentantów pierwszego pokolenia polonijnego w Kanadzie, „Poradnik Językowy”, nr 6, s. 44–60.
• Lustański J., 2021, Jak można badać potoczną świadomość językową, „Poradnik Językowy”, nr 2, s. 58–75.
• Lustański J., Kozak J., red., 2014, Zwyczajna przeprowadzka. Pamiętniki imigrantów z Polski do Kanady / An Ordinary Move: Memoirs of Polish Immigrants to Canada 1988–2012, Kanadyjsko-Polski Instytut Badawczy, Toronto.
• Paluszkiewicz-Misiaczek M., 2018, Polish Combatants’ Association in Canada and Its Support for Solidarity Movement and Polish Refugees in 1980s, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny”, nr 4 (170), s. 77–96.
• Reczyńska A., 1986, Emigracja z Polski do Kanady w okresie międzywojennym, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Reczyńska A., 2018, The Assistance of Canada and the Polish Diaspora in Canada to Polish Immigrants in the 1980s and 1990s, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny”, nr 4 (170), s. 59–75.
• Sadowski C., Ramczykowski L., 1993, Pomniki. Indiańskie lato, Kanadyjsko-Polski Instytut Badawczy, Toronto.
• Sołtys E., 1996, Tam żyłem w pełni… Kanadę czuję powierzchownie, „High Park. Słowa, Myśli, Obrazy”, nr 4, s. 15–17.
• Sołtys E., 2010, Działalność Kanadyjsko-Polskiego Instytutu Badawczego w Toronto. Polonia kanadyjska z pomocą Polsce, w: Rola Polonii w uzyskaniu pomocy przez naród polski od społeczności międzynarodowej w latach 1981–1989, red. M. Wolański, Fundacja Wydawnicza JM, Zielona Góra, s. 191–196.
• Sprawozdania z zebrań Kanadyjsko-Polskiego Instytutu Badawczego, Archiwa Kanadyjsko-Polskiego Instytutu Badawczego, Toronto.
• Śliz A., 2001, Polska Bratnia Pomoc – Polish Assistance, Inc. Socjologiczne studium monograficzne, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
• Turek W., 1956a, Czy apel pozostanie bez echa?, „Głos Polski”, 16.08.1956, s. 2.
• Turek W., 1956b, Czy apel pozostanie bez echa?, „Dziennik dla Wszystkich”, 18.08.1956, s. 4.
• Turek W., 1957, Casimir Gzowski, Kanadyjsko-Polski Instytut Badawczy, Toronto.

Identifiers

DOI

10.31261/PS_P.2022.29.15

Biblioteka Nauki

2096044