Ekoglottodydaktyka? Analiza treści podręczników do nauki języka angielskiego jako obcego w świetle założeń krytyki ekologicznej

• Authors: Alina Mitek-Dziemba

Title variants

EN

Environmental education in foreign language learning? Examination of the contents of EFL books in the light of ecocritical theory and its assumptions

Abstracts

EN

The article is aimed at providing the theoretical background for the foreign language (ESL) environmental education, which is sought in the early manifestations of the environmental movement, as well as presenting the main assumptions of ecological criticism as a benchmark for the educational practice whose major objective is to instil environmental awareness in students at the time of the climate crisis. The second part of the paper includes an analysis of environmental contents in Polish schoolbooks used in the ESL classroom at intermediate and advanced levels. The authors’ decisions regarding the presentation of ecological topics and climate change issues are then investigated in terms of its compliance with ecocritical claims and its support of activist and emancipatory attitudes. The analysis seeks to indicate the best methods and ways of pursuing critical environmental pedagogy which would be able to rise to the challenges of the Anthropocene.

PL

Celem artykułu jest próba wypracowania teoretycznych podstaw dla ekoglottodydaktyki (w obszarze nauczania języka angielskiego), których poszukuje się we wczesnych manifestacjach ruchu środowiskowego, a także próba przedstawienia głównych założeń krytyki ekologicznej jako podstawowego punktu odniesienia praktyki edukacyjnej, która ma na celu rozwój świadomości ekologicznej uczniów w dobie kryzysu klimatycznego. W drugiej części tekstu poddano analizie treści środowiskowe w polskich podręcznikach szkolnych do nauki języka obcego (angielskiego) na wyższych poziomach zaawansowania. Decyzje autorów tych podręczników w zakresie prezentacji tematów związanych z ekologią i ze zmianą klimatu są tu badane pod kątem uwzględnienia postulatów ekokrytyki i możliwości wspierania postaw aktywistycznych oraz emancypacyjnych. Ma to służyć wskazaniu najlepszych metod i dróg realizacji krytycznej pedagogiki ekologicznej na miarę wyzwań antropocenu.

Keywords

PL

ekokrytyka; świadomość ekologiczna; etyka środowiskowa; zmiana klimatu; pedagogika krytyczna

EN

ecocriticism; environmental awareness; environmental ethics; climate change; critical pedagogy

• Publisher: Uniwersytet Śląski
• Journal: Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego
• Year: 2022
• Volume: 31
• Pages: 1-20

Dates

published

2022

Contributors

author

Alina Mitek-Dziemba

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

• https://orcid.org/0000000269003387

References

• Alevizos K., Gaynor S., Roderick M., 2018, Gold Experience B2 2nd Edition, Pearson Education Limited, Harlow, Essex.
• Beddall F., Roderick M., 2018, Gold Experience B1+ 2nd Edition, Pearson Education Limited, Harlow, Essex.
• Bell J., Gower R., 2014, Expert Advanced, Pearson Education Limited, Harlow, Essex.
• Berleant A., 1992, The Aesthetics of Environment, Temple University Press, Philadelphia.
• Bińczyk E., 2018, Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Boyd E., Edwards L., 2018, Gold Experience C1 2nd Edition, Pearson Education Limited, Harlow, Essex.
• Boyd E., Walsh C., Warwick L., 2018, Gold Experience B1 2nd Edition, Pearson Education Limited, Harlow, Essex.
• Domańska E., 2013, Humanistyka ekologiczna, „Teksty Drugie”, nr 1–2, s. 13–32.
• Fiedorczuk J., 2014, Cyborg w ogrodzie. Wprowadzenie do ekokrytyki, Wydawnictwo Naukowe Katedra, Gdańsk.
• Kay S. i in., 2019, Focus 3. Second Edition. Students’ Book. B1 / B1+, Pearson Central Europe, Warszawa.
• Kay S. i in., 2020, Focus 4. Second Edition. Student’s Book. B2 / B2+, Pearson Central Europe, Warszawa.
• Kay S. i in., 2021, Focus 5. Second Edition. Student’s Book. B2+ / C1, Pearson Central Europe, Warszawa.
• Lloro-Bidart T., Banschbach V.S., eds., 2019, Animals in Environmental Education: Interdisciplinary Approaches to Curriculum and Pedagogy, Palgrave Macmillan, Cham.
• Mitek-Dziemba A., 2014, Zmierzch doświadczenia? Pastoralistyczne lęki (neo)pragmatyzmu, „Er(r)go”, nr 29 (2), s. 67–84, pobrano z: https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2654 [1.08.2021].
• Nawrot-Lis B., 2020, Insights into CLIL Methodology, „Polish Journal of Continuing Education”, nr 1, s. 66–79, pobrano z: https://oaji.net/articles/2021/2718-1612352143.pdf [1.08.2021].
• Oreskes N., Conway E.M., 2010, Merchants of Doubt. How a Handful of Scientists Obscured the Truth on Issues from Tobacco Smoke to Global Warming, Bloomsbury Press, New York.
• Piątek Z., 1998, Etyka środowiskowa. Nowe spojrzenie na miejsce człowieka w przyrodzie, IF UJ, Kraków.
• Puppel S., red., 2015, „Scripta de Communicatione Posnaniensi. Seria: Prace Naukowe Katedry Ekokomunikacji UAM”, t. 7: MOTEK. Motywy ekolingwistyczne: w stronę ekoglottodydaktyki. Materiały z Konferencji zorganizowanej przez Katedrę Ekokomunikacji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w dniach 10–11 września 2014 roku, Katedra Ekokomunikacji UAM, Poznań, pobrano z: http://keko.home.amu.edu.pl/sites/default/files/TOM_VII_MOTEK_2015.pdf [1.08.2021].
• Quintana J., Duckworth M., 2019, Vision 1, Oxford University Press, Oxford.
• Rosińska M., Edwards L., 2015, Password 1, Macmillan Polska, Warszawa.
• Rosińska M., Edwards L., 2016, Password 2, Macmillan Polska, Warszawa.
• Rosińska M., Edwards L., Inglot M., 2018, Repetytorium do szkół ponadgimnazjalnych, Macmillan Polska, Warszawa.
• Rosińska M., Manin G.J., 2017, Password 3, Macmillan Polska, Warszawa.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia, Dz.U. 2018, poz. 467, pobrano z: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180000467/O/D20180467.pdf [1.08.2021].
• Sharman E., Duckworth M., 2019, Vision 2, Oxford University Press, Oxford.
• Stephenson H., Lansford L., Dummett P., 2016, Keynote Upper Intermediate, National Geographic Learning, Andover, Hampshire.
• Sujecka-Zając J., 2020, Czy jesteśmy gotowi na ekoglottodydaktykę w polskim kontekście edukacyjnym? „Neofilolog”, nr 55 / 1, s. 11–26, https://doi.org/10.14746/n.2020.55.1.2.
• Tabaszewska J., 2011, Zagrożenie czy możliwości? Ekokrytyka – rekonesans, „Teksty Drugie”, nr 3, s. 205–220.
• Tabaszewska J., 2018, Ekokrytyczna (samo)świadomość), „Teksty Drugie”, nr 2, s. 7–15.
• Ubertowska A., 2018, „Mówić w imieniu biotycznej wspólnoty”. Anatomie i teorie tekstu środowiskowego / ekologicznego, „Teksty Drugie”, nr 2, s. 17–40, https://doi.org/10.18318/td.2018.2.2.
• Ubertowska A., 2020, Historie biotyczne. Pomiędzy estetyką a geotraumą, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.
• Walewicz P., 2019, Koncepcje antropocenu i kapitalocenu a ekopedagogika, „Przegląd Pedagogiczny”, nr 1, s. 57–67.
• Walsh C., Warwick L., 2018, Gold Experience B2+ 2nd Edition, Pearson Education Limited, Harlow, Essex.
• Wawrzyniak J., 2000, Teoretyczne podstawy neonaturalistycznej bioetyki środowiskowej, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii UAM, Poznań.
• Wilkoszewska K., 2003, Sztuka jako rytm życia. Rekonstrukcja filozofii sztuki Johna Deweya, wyd. 2., Universitas, Kraków (wyd. 1. – 1991).
• Wilkoszewska K., 2006, Czy istnieje eko-estetyka?, „Diametros”, nr 9, s. 136–412, pobrano z: https://bazhum.muzhp.pl/media//files/Diametros/Diametros-r2006-t-n9/Diametros-r2006-t-n9-s136-142/Diametros-r2006-t-n9-s136-142.pdf [20.07.2021].
• Wilkoszewska K., 2016, Estetyka pragmatyczna w perspektywie bio-, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria”, R. 25, nr 1 (97), s. 211–229.
• Wilkoszewska K., red., 1992, Estetyka a ekologia, Uniwersytet Jagielloński, Kraków.

Identifiers

DOI

10.31261/TPDJP.2022.31.01

Biblioteka Nauki

28395215